Spyware hay spying software là những chương trình phần mềm được cài đặt bí mật lên máy tính của bạn, gọi là phần mềm gián điệp. Hoạt động của Spyware thường là dò tìm thói quen của người dùng Internet, lấy số liệu, thống kê các trang web bạn ghé thăm để bán cho các nhà quảng cáo. Spyware còn được dùng để ăn cắp thông tin trên thẻ tín dụng khi người dùng giao dịch qua mạng... Microsoft đưa ra 4 dấu hiệu máy bị nhiễm Spyware và 4 bước để loại bỏ dành cho người sử dụng hệ điều hành Windows như sau:

• Xuất hiện pop-up quảng cáo liên tục: Một số phần mềm không mong muốn tấn công bạn tới tấp bằng các pop-up (cửa sổ nhảy lên, đa số là quảng cáo) mà không liên quan gì đến trang web bạn đang truy cập hoặc công việc bạn đang làm. Đa số các quảng cáo này là các hình ảnh khiêu dâm và thường dẫn đến một trang web làm bạn khó chịu. Nếu thấy các quảng cáo như vậy bật lên ngay sau khi khởi động máy tính hoặc khi chưa chạy trình duyệt web, máy tính của bạn đã bị nhiễm Spyware.

• Các thiết lập bị thay đổi và không sửa lại được: Spyware có khả năng thay đổi “trang nhà” (home page) hoặc trang tìm kiếm mà bạn đã thiết lập. Điều này có nghĩa trang đầu tiên khi bạn khởi động trình duyệt hoặc các trang xuất hiện khi bạn tìm kiếm có thể là các trang web bạn không nhận ra. Ngay cả khi bạn biết làm thế nào để điều chỉnh các thiết lập này, bạn sẽ thấy rằng, Spyware vẫn quay trở lại mỗi khi khởi động máy.

• Có nhiều thành phần bổ sung trên trình duyệt: Spyware có thể thêm vài thanh công cụ trên trình duyệt mà bạn không cần hoặc không muốn. Điều này có thể bạn không hay hoặc vô ý bấm “Yes” trong lúc cài một phần mềm miễn phí nào đó, vì Spyware rất hay lợi dụng các phần mềm miễn phí. Dù bạn có cố gắng gỡ bỏ, nhưng sau một phiên khởi động máy và mở trình duyệt, các công cụ ăn bám vẫn nằm trơ ra đó.

• Máy tính có vẻ chậm chạp: Các phần mềm dạng Spyware thường “ngốn” nhiều tài nguyên hệ thống (vì mục đích thiết kế của nó thường không chú ý đến hiệu quả sử dụng tài nguyên). Vì vậy, nếu thấy máy chậm hơn bình thường hoặc có nhiều phần mềm đột ngột bị “đụng” nhau (không hoạt động hoặc hoạt động không bình thường, có thể dẫn đến treo máy), bạn có thể nghĩ ngay là máy bị nhiễm Spyware. Ngoài ra, lỗi trong phần mềm Spyware cũng có thể làm máy tính của bạn bị lỗi.

* Cách loại bỏ:

Nếu bạn nghĩ máy tính đã bị nhiễm Spyware, ta cần thực hiện theo 4 bước sau để loại bỏ chúng.

- Sử dụng phần mềm miễn phí Windows Defender để loại bỏ Spyware, tải tại http://www.microsoft.com/windows/products/winfamily/defender. Lưu ý: Windows Defender chỉ dùng cho hệ điều hành windows có bản quyền. Phần mềm này không còn hỗ trợ các phiên bản cũ (từ Windows 2000 trở về trước), nếu dùng phiên bản từ Vista trở về sau, bạn mặc nhiên có phần mềm này đi kèm.

- Chạy Windows Defender để quét Spyware và các phần mềm không mong muốn khác.

- Xem kỹ các tập tin được phát hiện bởi Windows Defender.

- Chọn những tập tin đáng ngờ và gỡ bỏ theo hướng dẫn của Windows Defender.

Hoàng Đạt