Từ ngày 1-8-2016, các thí sinh bắt đầu nộp hồ sơ đăng ký xét tuyển (ĐKXT) nguyện vọng 1 vào các trường đại học, cao đẳng. Nhưng thời điểm này, nhiều phụ huynh, thí sinh đã thấp thỏm để lựa chọn ngành, nghề phù hợp.

* Chuyển biến…

Mắt chăm chú, bàn tay click liên tục con chuột máy tính, bạn Phan Nguyễn Minh Thảo (học sinh lớp 12, Trường THPT Châu Văn Liêm) gõ dòng chữ: http://thithpt1.ctu.edu.vn/, lập tức giao diện tra cứu điểm thi THPT Quốc gia 2016 của Hội đồng thi Trường Đại học Cần Thơ (ĐHCT) hiển thị trên màn hình. Minh Thảo điền nhanh số báo danh, mã xác nhận và nhấp vào "kết quả", điểm các môn thi của Thảo hiển thị: Toán (7,25 điểm), Văn (7,75 điểm), Lý (7,2 điểm), Hóa (6,4 điểm), Sinh (6,4 điểm). Minh Thảo cho biết: "Tôi định ĐKXT vào ngành hệ thống thông tin của Trường ĐHCT (khối A: Toán, Lý, Hóa). Tôi chọn ngành này phần vì yêu thích, phần vì điểm thi tổ hợp 3 môn xét tuyển tương đối khá tốt, khả năng trúng tuyển sẽ cao". Tương tự, bạn Nguyễn Quốc Duy (bạn học cùng lớp với Minh Thảo), cho biết: Tôi dự định ĐKXT nguyện vọng 1 vào ngành logistics (khối A1, với 25,3 điểm) của Trường ĐH Quốc tế TP Hồ Chí Minh. Nguyện vọng 2, tôi chọn ngành kỹ thuật hệ thống công nghiệp của Trường ĐH Bách khoa TP Hồ Chí Minh. Đây là ngành mới, nhu cầu tuyển dụng của các công ty, doanh nghiệp cao".

Học sinh Trường THPT Châu Văn Liêm đang truy cập điểm thi THPT Quốc gia 2016.

Với số điểm các môn thi không cao (khối A1: 16,5 điểm) nên mấy ngày nay bạn Huỳnh Thu Hà (quê Cà Mau) lo lắng khi lựa chọn ngành học. Ban đầu, Thu Hà định nộp hồ sơ vào ngành ngôn ngữ Anh (chuyên ngành phiên dịch - biên dịch tiếng Anh), Trường ĐHCT, nhưng khi tìm hiểu thì điểm chuẩn trúng tuyển năm 2015 khá cao (22 điểm). Ông Nguyễn Văn Kiên, cậu ruột của Hà, nói thêm: "Cậu cháu tôi đang tìm thông tin tuyển sinh của các trường cao đẳng ở Cần Thơ. Do điểm thi không cao nên chúng tôi phải biết lượng sức chọn ngành, trường phù hợp với năng lực, điều kiện kinh tế gia đình".

Theo nhiều cán bộ quản lý giáo dục, so với những năm trước, nhóm ngành "nóng" (như kinh doanh, y dược, công nghệ…) nay đã bớt "nóng". Điều này cho thấy, thí sinh có sự thay đổi hơn khi chọn lựa ngành nghề phù hợp. Thí sinh thường "né" các ngành có số lượng thí sinh ĐKXT nhiều hoặc điểm chuẩn cao, cơ hội đậu - rớt mong manh.

* Lượng sức chọn ngành phù hợp

Ngày 19-7-2016, Trường ĐHCT và ĐH Y Dược Cần Thơ vừa công bố điểm thi hơn 19.800 thí sinh dự Kỳ thi THPT Quốc gia 2016. Trong đó hơn 12.150 thí sinh dự 3 Cụm thi (Cần Thơ, Bạc Liêu và Hậu Giang) do Trường ĐHCT chủ trì và hơn 7.740 thí sinh tỉnh Cà Mau do Trường ĐH Y Dược Cần Thơ chủ trì. Nhìn chung năm nay, mặt bằng điểm thi các cụm thi này không cao và cụm thi Cà Mau có 1 thí sinh đạt điểm 10 môn Hóa học. Sau khi có điểm thi, các Sở GD&ĐT sẽ công bố kết quả tốt nghiệp THPT. Từ ngày 1-8 đến 12-8-2016, thí sinh bắt đầu nộp hồ sơ ĐKXT nguyện vọng 1 vào các trường ĐH, CĐ. Nhưng thời điểm này, các thí sinh bắt đầu nghiên cứu trước ngành nghề, điểm chuẩn năm 2015… Bạn Thu Hà nói: "Tôi lo lắng sau khi biết điểm thi không cao. Tôi phải tìm hiểu và nhờ thầy cô tư vấn chọn ngành, trường phù hợp".

TP Cần Thơ hiện có 5 trường ĐH công lập và ngoài công lập, một phân hiệu ĐH Kiến trúc TP Hồ Chí Minh, 6 trường cao đẳng (CĐ), chưa kể hệ thống các trường trung cấp, trường nghề, trung tâm dạy nghề. Do đó, ngưỡng cửa vào đại học hoặc cơ hội được học bậc trung cấp, nghề của thí sinh không quá khó; điều quan trọng là biết lượng sức để chọn ngành, trường phù hợp. Hiện nay, các trường ĐH (Cần Thơ, Y Dược Cần Thơ, Kỹ thuật - Công nghệ Cần Thơ…) hay CĐ (Cần Thơ, Kinh tế - Kỹ thuật Cần Thơ…) đã công bố chỉ tiêu, ngành nghề tuyển sinh năm 2016 cũng như điểm chuẩn xét tuyển các ngành năm 2015 trên website từng trường. Năm 2016, Trường ĐHCT tuyển 8.200 sinh viên 75 ngành đại học hệ chính quy (trong đó Sư phạm Tin học là ngành mới); trường dành 860 chỉ tiêu 11 ngành học tại khu Hòa An. Năm nay, trường xét tuyển dựa trên kết quả kỳ thi THPT quốc gia năm 2016 của thí sinh; không quy định môn thi chính; không sơ tuyển học bạ, hạnh kiểm và không xét tuyển những tổ hợp môn thi mới. Điểm xét tuyển tối thiểu bằng ngưỡng đảm bảo chất lượng đầu vào do Bộ GD&ĐT quy định và không môn nào trong tổ hợp xét tuyển có kết quả từ 1 điểm trở xuống. Điểm xét tuyển được xác định từ tổng điểm 3 môn thi do thí sinh chọn từ các tổ hợp môn xét tuyển của ngành học, cộng với điểm ưu tiên đối tượng, khu vực. Những thí sinh có điểm xét tuyển cùng 1 ngành bằng nhau được xét tuyển như nhau.

Bên cạnh nhóm trường xét tuyển theo kết quả Kỳ thi THPT Quốc gia 2016, còn nhóm trường khác dựa vào học bạ lớp 12 của thí sinh, theo đề án tuyển sinh riêng như: Trường ĐH Tây Đô, Nam Cần Thơ, CĐ Cần Thơ... Theo anh Nguyễn Chí Trung, Tổ trưởng Tổ tuyển sinh Trường CĐCT, tuyển sinh năm nay có một số thay đổi nên thí sinh phải tìm hiểu kỹ thông tin từ nhiều nguồn (phương tiện truyền thông, website của Bộ GD&ĐT, của trường) để lựa chọn ngành nghề phù hợp. Ngoài ra, Bộ GD&ĐT không quy định ngưỡng đảm bảo chất lượng đầu vào (trước đây gọi là điểm sàn) bậc cao đẳng, tạo điều kiện thuận lợi hơn cho thí sinh khi ĐKXT các trường CĐ. Anh Nguyễn Chí Trung cho biết: "Mỗi đợt xét tuyển, thí sinh không được thay đổi nguyện vọng nên cần cân nhắc chọn ngành nghề phù hợp năng lực. Nộp hồ sơ xong, thí sinh có thể tra cứu thông tin trên website trường để biết vị trí và khả năng trúng tuyển. Do vậy, thí sinh không nên đợi gần kết thúc thời gian ĐKXT mới nộp hồ sơ như những năm trước, vì nộp hồ sơ sớm hay muộn trong gian thời gian quy định đều có giá trị xét tuyển như nhau". Thạc sĩ Huỳnh Ngọc Chinh, Trưởng phòng Quản lý đào tạo, Trường CĐ Kinh tế - Kỹ thuật Cần Thơ, lưu ý: "Thí sinh cần xem kỹ và ghi đúng mã ngành, tổ hợp môn xét tuyển vào trường. Sau khi có kết quả trúng tuyển, thí sinh phải nộp Giấy chứng nhận kết quả thi bản chính về trường đúng thời gian quy định (khi nộp hồ sơ chỉ cần nộp bản sao-PV). Quan trọng hơn, thí sinh nên xem điểm chuẩn trúng tuyển năm trước của ngành, của trường dự định nộp hồ sơ có quá cao so với điểm của tổ hợp môn thi mà mình đang có mà cân nhắc chọn ngành phù hợp để khả năng trúng tuyển cao".

Bài, ảnh: Bích Kiên