Thực hiện chế độ dinh dưỡng hợp lý chính là một trong những phương pháp góp phần cải thiện sức khỏe cũng như nâng cao chất lượng cuộc sống của người suy thận mạn. Bác sĩ Nguyễn Kim Phụng, Bác sĩ Khoa Dinh dưỡng, Bệnh viện Đa khoa TP Cần Thơ, có lời khuyên về chế độ dinh dưỡng dành cho người suy thận mạn như sau:
Chế độ ăn của bệnh nhân suy thận mạn có lọc máu và không lọc máu rất khác nhau. Đối với người suy thận mạn chưa lọc máu, thì khẩu phần ăn cần hạn chế những sản phẩm tăng chất đào thải ni-tơ, tức giảm hàm lượng đạm nhưng phải đảm bảo đủ năng lượng, trung bình là 30 - 35 kcal/ kg/ ngày. Bình thường lượng đạm một người khỏe mạnh sử dụng là 1g/ 1kg cân nặng/ ngày. Còn đối với người suy thận mạn thì lượng đạm được khuyên dùng là từ 0,5g- 0,8g/ kg cân nặng/ ngày, tùy theo giai đoạn suy thận. Lưu ý, người suy thận mạn cần sử dụng lượng đạm có giá trị sinh học cao, có trong: sữa, trứng, thịt, cá,... Hàm lượng chất béo và chất bột đường dành cho người suy thận mạn chiếm khoảng 75% khẩu phần ăn. Đặc biệt, bệnh nhân suy thận mạn được khuyên giảm muối trong chế độ ăn khi bị phù nề, tăng huyết áp, suy tim,... Người suy thận mạn chỉ nên dùng từ 2g- 3g muối/ ngày (có thể thay bằng 2 muỗng nước mắm). Khi có tăng kali máu thì hạn chế thực phẩm chứa nhiều kali như trái cây khô, cam, chuối, nho, chanh, rau ngót, mồng tơi, xà lách son, rau muống, những cây họ đậu, nước khoáng,... Đặc biệt, cần tăng canxi cho khẩu phần ăn cho người suy thận mạn và cần giảm thực phẩm giàu phot pho như: cây họ đậu, sản phẩm bột màu, sữa và các sản phẩm làm từ sữa, nước khoáng,...
Đối với người đã tiến hành lọc thận nhân tạo thì chế độ ăn có phần thoáng hơn người chưa lọc thận, tuy nhiên vẫn hạn chế ăn những thực phẩm giàu kali và thực phẩm chứa nhiều muối.
Như vậy, để đảm bảo sức khỏe cho người suy thận mạn, người bệnh cần xác định được giai đoạn bệnh để có một chế độ dinh dưỡng hợp lý. Cách tốt nhất là tìm đến bác sĩ dinh dưỡng để có lời khuyên thỏa đáng.
Bác sĩ Nguyễn Kim Phụng gợi ý một thực đơn mẫu cho bệnh lý suy thận mạn giai đoạn 3 (chưa lọc máu), ở tình trạng thiếu máu nặng, thừa kali máu, như sau:
- 7 giờ: hủ tiếu 70g, heo nạc 10g, dầu ăn 1/2 muỗng cà phê; nước đường10% 100ml (100ml nước chín, 2 muỗng cà phê đường cát)
- 9 giờ: khoai lang luộc 200g (1 củ), nước đường 10% 100ml
- 11 giờ: cơm một chén lưng (tương đương 45g gạo), thịt heo nạc kho 30g, canh bí đỏ 50g, bông cải xào 75g, dầu ăn 2 muỗng canh, bơ 1/2 trái (tương đương 100g)
- 13 giờ: bột sắn dây: 150 ml (2/3 chén)
- 17 giờ: cơm 1 chén lưng (tương đương 45g gạo), khổ qua dồn thịt (1trái khổ qua 100g + heo nạc 30g), su su xào 75g, dầu ăn 2 muỗng canh, sữa chua vinamilk 1 hủ
- 20 giờ: bột sắn dây 150 ml (2/3 chén)
THU SƯƠNG (lược ghi)
