Năm 2016, thành phố đạt 11/13 chỉ tiêu kinh tế- xã hội; có 2 chỉ tiêu không đạt là xuất khẩu và nguồn thu hải quan. Dù vậy, năng lực cạnh tranh của nền kinh tế thành phố đã cải thiện nhiều so với những năm trước. Đây là cơ sở quan trọng để năm 2017, TP Cần Thơ tiếp tục thực hiện Chủ đề năm "Đẩy mạnh thu hút đầu tư, nâng cao năng lực cạnh tranh và hội nhập quốc tế" một cách hiệu quả hơn. Tăng trưởng kinh tế năm 2017 theo kế hoạch đề ra của thành phố là 7,8%.

Tăng trưởng, nhưng chưa vững

Mặc dù còn nhiều khó khăn trong quá trình phát triển, nhưng năm 2016 cả 3 khu vực kinh tế đều tăng trưởng so với năm 2015. Chỉ số phát triển sản xuất công nghiệp tăng 11,22% so với năm 2015; trong đó công nghiệp chế biến chế tạo tăng 9,72%, ngành sản xuất và phân phối điện, khí, nước tăng 154,21%... Khu vực dịch vụ hiện chiếm 58,15% GRDP đã có những chuyển biến tích cực; một số dịch vụ đạt mức tăng khá như: thương mại, tài chính- ngân hàng, công nghệ thông tin, viễn thông, hậu cần logistics, khoa học- công nghệ, y tế, giáo dục… Đặc biệt, dịch vụ thu ngoại tệ có bước phát triển mạnh, ước thực hiện 350 triệu USD, vượt 94,4% kế hoạch và tăng 55,1% so với năm 2015. TP Cần Thơ có nhiều doanh nghiệp (DN) xuất nhập khẩu, nếu khai thác tốt dịch vụ thu-đổi ngoại tệ từ những DN này sẽ góp phần thúc đẩy dịch vụ tài chính- ngân hàng phát triển, vừa tạo thuận lợi cho DN.

Bên cạnh các giải pháp thúc đẩy các khu vực kinh tế phát triển, các sở, ban ngành thành phố cùng hợp lực trong công tác xúc tiến đầu tư, tạo sự chuyển biến mới trong mời gọi DN đầu tư vào các khu công nghiệp của thành phố. Năm 2016, riêng các khu công nghiệp thu hút 9 dự án đầu tư mới và 7 dự án điều chỉnh tăng vốn, với tổng vốn đăng ký 199,6 triệu USD. Hiện các khu công nghiệp có 224 dự án còn hiệu lực, vốn đăng ký trên 1,59 tỉ USD (vốn thực hiện chiếm 58,8% tổng vốn đăng ký), năm 2016, các DN đang hoạt động đạt tổng doanh thu gần 1,47 tỉ USD, tăng 2% so với năm 2015. Ngoài ra, thành phố cấp mới đăng ký kinh doanh cho 1.170 DN các loại hình, tổng vốn đăng ký 4.997 tỉ đồng, tăng 6,6% về số doanh nghiệp và 53,4% về vốn đăng ký so với năm 2015. Đây là tín hiệu đáng mừng cho thấy sự phục hồi của nền kinh tế, sản xuất kinh doanh của các DN đã tốt hơn so với năm trước.

Mặc dù đạt nhiều kết quả nổi bật trong thực hiện các chỉ tiêu kinh tế- xã hội, nhưng theo đánh giá của lãnh đạo thành phố và các sở, ngành chức năng, tăng trưởng kinh tế vẫn chưa bền vững, nhiều khó khăn kéo dài chậm được giải quyết. Đơn cử như thu nội địa dù vượt dự toán HĐND thành phố giao, nhưng thu thuế xuất nhập khẩu chỉ đạt 1.020 tỉ đồng, giảm 40,1% so với năm 2015, nên kéo theo chỉ tiêu này không đạt kế hoạch năm. Chỉ tiêu về kim ngạch xuất khẩu hàng hóa và doanh thu dịch vụ, năm qua thành phố thực hiện 1,553 tỉ USD, tăng 5,7% so với năm 2015, nhưng chỉ đạt khoảng 95% kế hoạch năm. Ông Nguyễn Minh Toại, Giám đốc Sở Công thương thành phố, cho biết: "Năm 2016, xuất khẩu gặp khó, nhất là mặt hàng gạo do áp lực cạnh tranh gay gắt, thị trường Mỹ, thị trường Trung Quốc siết nhập khẩu gạo cuối năm cũng là thách thức cho doanh nghiệp xuất khẩu gạo. Mặt hàng gạo năm nay giảm 15,6% và chiếm tỷ trọng lớn, nên không thể kéo được tổng kim ngạch xuất khẩu đạt kế hoạch năm, dù nhiều mặt hàng xuất khẩu tăng như: thủy sản, may mặc, rau quả...". Theo ông Toại, những khó khăn này còn tiếp diễn trong năm 2017.

Hợp lực phát triển

Năm 2017, thành phố phấn đấu đạt tăng trưởng kinh tế 7,8%, GRDP bình quân đầu người theo giá hiện hành đạt 72,6 triệu đồng; với một số chỉ tiêu cơ bản như: tổng vốn đầu tư trên địa bàn 55.000 tỉ đồng; tổng thu ngân sách nhà nước 12.826,3 tỉ đồng… Để đạt kế hoạch này, lãnh đạo thành phố yêu cầu các ngành chức năng vào cuộc thực hiện đồng bộ các giải pháp.

Theo ông Nguyễn Minh Toại, Giám đốc Sở Công thương thành phố, chỉ tiêu của thành phố giao năm 2017, kim ngạch xuất khẩu hàng hóa và dịch vụ đạt 1,67 tỉ USD, trong khi nền kinh tế thế giới còn nhiều biến động phức tạp, phục hồi chậm nên ít nhiều tác động đến phát triển kinh tế của thành phố. Do đó, Sở sẽ tiếp tục tuyên truyền thông tin về các FTA cho các doanh nghiệp để doanh nghiệp nắm bắt thông tin, xử lý kịp thời các tình huống trong hội nhập quốc tế. Kết nối với các đại sứ, tham tám thương mại của Việt Nam ở nước ngoài, tạo điều kiện cho doanh nghiệp thành phố kết nối giao thương, tháo bớt các rào cản thương mại, kỹ thuật, tìm đầu ra sản phẩm xuất khẩu, tập trung hỗ trợ may mặc, chế biến nông thủy sản. Đối với gạo và thủy sản tiếp tục điều chuyển thị trường, hỗ trợ doanh nghiệp thành lập các công ty ở các thị trường trọng điểm; năm 2017 sẽ hỗ trợ cho khoảng 3 đến 6 doanh nghiệp ra nước ngoài thành lập công ty đầu tư kinh doanh. Song song đó, tập trung giao thương cho thị trường Campuchia, nếu xuất sang thị trường này sẽ có thể đi tiếp sang 69 quốc gia thuế suất 0%. Để làm được điều này cần liên kết thực chất giữa các bên, nông dân phải cam kết đảm bảo sản xuất sản phẩm sạch đáp ứng yêu cầu an toàn vệ sinh thực phẩm, không có tồn dư thuốc bảo vệ thực vật để xuất khẩu và có sự hỗ trợ của ngành nông nghiệp và chính quyền địa phương…

Cục Thuế thành phố cũng đề ra 7 giải pháp hoàn thành chỉ tiêu thu ngân sách Nhà nước trong năm 2017. Ông Võ Kim Hoàng, Cục trưởng Cục thuế TP Cần Thơ, cho biết: "Năm 2016 tất cả 9 quận, huyện đều đạt và vượt dự toán thu ngân sách. Năm 2017, Cục Thuế sẽ tập trung triển khai cho từng đơn vị trực thuộc tổng kết năm 2016, triển khai chỉ tiêu 2017 trên từng nguồn thu, sắc thuế. Chủ động nắm bắt diễn biến kinh tế thị trường, tình hình sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp để đảm bảo mục tiêu đề ra. Tăng cường chống thất thu thông qua kiểm tra, đôn đốc thực hiện các khoản thu trên địa bàn, tăng cường quản lý hộ sản xuất kinh doanh... Cục Thuế phát động thu thuế môn bài dứt điểm trong tháng 1-2017. Đồng thời, phối hợp các ngành chức năng để tham mưu cho thành phố có các giải pháp thu phù hợp, đặc biệt là khoản thu từ đất. Tăng xử lý nợ đọng, không để nợ mới phát sinh; phân tích nguyên nhân các đơn vị nợ thuế để có giải pháp xử lý hiệu quả. Tăng cường cải cách hành chính, tạo điều kiện tốt nhất cho người nộp thuế"…

Tại hội nghị giao chỉ tiêu kinh tế- xã hội, thu ngân sách Nhà nước năm 2017, Chủ tịch UBND TP Cần Thơ Võ Thành Thống yêu cầu các sở, ban ngành thành phố và các quận, huyện phải căn cứ vào nhiệm vụ, chỉ tiêu được giao để triển khai đồng bộ, cùng các giải pháp đi kèm nhằm tạo sự chuyển biến thực sự về chất trong các chỉ tiêu kinh tế- xã hội. Chủ tịch thành phố lưu ý các sở, ngành liên quan phải đặt biệt quan tâm đến thực hiện chỉ tiêu xuất khẩu, do năm qua chỉ tiêu này không đạt kế hoạch đề ra dù có nhiều giải pháp hỗ trợ. Việc phân bổ chỉ tiêu thường năm sau cao hơn năm trước, nếu giải pháp khả thi, giải quyết tốt vấn đề xuất khẩu sẽ giảm áp lực đầu ra cho nhiều nông sản, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho người dân. Giải pháp mà Sở Công thương thành phố đưa ra là hình thành các trung tâm phân phối tại các nước xuất khẩu để phân phối sản phẩm trực tiếp đến khách hàng nước ngoài mà không qua trung gian là giải pháp bền vững. Vấn đề là phải có quyết tâm để thực hiện được chuyện này. Đồng thời, ngành thuế phải quản lý chặt chẽ các nguồn thu, triển khai có hiệu quả huy động nguồn lực đầu tư từ xã hội, đẩy mạnh cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh, tạo điều kiện tốt nhất cho người dân và doanh nghiệp làm ăn, kinh doanh.

Bài, ảnh: Gia Bảo