Quốc lộ (QL) 91B được xác định là dự án giao thông quan trọng nối QL 91 với QL 1 và một đoạn trong tuyến đường Nam sông Hậu. Do tầm quan trọng như vậy nên dự án được thành phố tập trung chỉ đạo, Trung ương bố trí đầy đủ vốn, nhưng tiến độ vẫn rất chậm, làm ảnh hưởng đến cuộc sống của người dân và sự phát triển chung của thành phố. Các đại biểu Quốc hội, Hội đồng Nhân dân các cấp đã ghi nhận nhiều bức xúc của người dân và nhiều lần phản ánh với các cơ quan chức năng, chủ đầu tư nhưng sự tiến triển của dự án rất chậm.

Công trình thả nổi, nhân dân bức xúc

Tết Nguyên đán đã cận kề, nhưng việc đi lại qua công trường xây dựng cầu Rạch Súc của người dân vẫn còn rất vất vả. Hai bên dốc cầu đơn vị thi công bơm cát tràn lan, không để lối đi cho các phương tiện qua lại. Hiện nay, vào mùa nắng cát bay mù mịt, xe cộ lưu thông rất khó khăn do bị cát lún. Do là lối đi duy nhất, nên vào thời điểm đơn vị thi công đắp đê bơm cát, ngập lối đi, việc đi lại của người dân qua lại tuyến đường rất nhiều khó khăn. Nhưng bức xúc nhất của người dân chính là việc đơn vị thi công đã đắp một con đập ngăn dòng Rạch Súc khiến ghe xuồng không qua lại được. Anh Nguyễn Văn Nam, một người dân ở khu vực Bình Phó B, phường Long Tuyền, quận Bình Thủy, nói: “Theo tôi, đơn vị thi công phải làm cây cầu tạm bắc qua rạch. Đằng này, lại đắp cái đập như vầy là làm khổ thêm cho dân”. Theo anh Nam, do bị ngăn dòng nên nước con rạch bị ô nhiễm, việc lưu thông của người dân bằng phương tiện thủy bị ngưng trệ hoàn toàn. Dù là một công trình bức xúc, nhưng trên công trường xây dựng cầu Rạch Súc chỉ có một chiếc cần cẩu, một máy ép cọc và một số công nhân làm việc một cách nhàn nhã.

Vất vả mỗi khi lưu thông qua đường dẫn vào cầu Rạch Súc.

Ông Nguyễn Ngọc Ri, Bí thư Chi bộ, kiêm Trưởng khu vực Bình Phó B, Đại biểu Hội đồng nhân dân phường Long Tuyền, cho biết: “Người trồng hoa ở Khu vực Bình Phó B nói riêng, người dân qua lại trên tuyến đường này nói chung, rất bức xúc. Trước đây, vào dịp Tết người trồng hoa vận chuyển hoa ra chợ Bình Thủy để bán chỉ cần đi theo Rạch Súc, ra rạch Bình Thủy chừng 5 km là đến nơi. Bây giờ, phải vòng ra rạch Bà Bộ, qua Rạch Ngỗng, theo rạch Cái Khế rồi ngược sông Hậu mới đến nơi, xa gấp 3-4 lần. Chi phí tăng đã đành, nhưng vận chuyển đường xa, kinh rạch chật hẹp, hoa bị hư nhiều”. Vấn đề bức xúc của bà con đã được đại biểu Hội đồng Nhân dân phường phản ánh nhiều lần, nhưng cái đập vẫn còn đó, công trình thì cứ ì ạch chưa biết bao giờ mới hoàn thành.

Được biết, trước nhiều ý kiến phản ánh của bà con cử tri phường Long Tuyền, quận Bình Thủy về công trình cầu Rạch Súc, ngày 22-1-2008, Văn phòng Đoàn đại biểu Quốc hội, đơn vị TP Cần Thơ đã có công văn yêu cầu chủ đầu tư có biện pháp tích cực để đôn đốc đơn vị thi công đẩy nhanh tiến độ công trình, đảm bảo đi lại của bà con khi đi qua đoạn đường này được thuận tiện và mỹ quan đô thị...

Tiến độ công trình xây dựng cầu Rạch Súc như vậy, nhưng vẫn còn khá hơn nhiều cây cầu khác trên tuyến đường này. Cụ thể như cầu Bình Thủy, bắc qua rạch Bình Thủy, cách cầu Rạch Súc khoảng 1 km. Theo quan sát của chúng tôi, hiện nay, tại nơi gọi là địa điểm thi công công trình cầu Bình Thủy hoàn toàn không có bóng dáng công nhân, chỉ có những cây cọc bê tông đúc sẵn nằm ngay ngắn trên bờ. Chỉ cần cây cầu này hoàn thành thì tuyến QL 91 sẽ thông tuyến từ Hương lộ 28 đi trung tâm thành phố, mở ra cơ hội mới để phát triển kinh tế- xã hội vùng này. Nhiều người dân ở đây nói: “Với tiến độ này, chắc phải vài cái Tết nữa mới có cầu qua sông”. Được biết, cầu Rạch Súc và cầu Bình Thủy là hai trong 4 cây cầu thuộc gói thầu số 2 (gồm 4 cầu Rạch Súc, cầu Bình Thủy, cầu Rạch Cam, cầu Ông Tường) do Công ty Cổ phần Cầu 11 Thăng Long trúng thầu thi công. Công trình được chính thức khởi công vào ngày 24-12-2005, dự kiến hoàn thành sau 17 tháng thi công.

Theo Ban Quản lý dự án và Đầu tư xây dựng (BQLDA & ĐTXD), chủ đầu tư dự án, đến nay hầu hết các gói thầu còn lại đều chậm tiến độ thi công. Ban quản lý dự án đã nhiều lần kiểm điểm trách nhiệm và có văn bản khiển trách các nhà thầu. Các nhà thầu cũng đã nhiều lần cam kết đẩy nhanh tiến độ, nhưng rốt cuộc vẫn không tập trung nhân lực, máy móc thiết bị, nguồn vốn để thi công. Cụ thể như ngày 7-10-2005, BQLDA & ĐTXD đã lập biên bản về tiến độ thi công chậm đối với Công ty Đường 126, đơn vị đảm trách thi công 13 km đường, buộc nhà thầu tập trung thiết bị, nhân lực đẩy nhanh tiến độ công trình. Lúc này nhà thầu cam kết đến 31-12-2006 sẽ thi công toàn bộ gói thầu. Nhưng đến tháng 5-2007 nhà thầu vẫn chưa thi công xong và tiếp tục có văn bản cam kết sẽ thi công hoàn thành gói thầu vào cuối tháng 1-2008. Tuy nhiên, vào thời điểm này phần đường do Công ty đảm nhận thi công vẫn còn ngổn ngang, chưa hoàn thành. Việc chưa hoàn thành phần đường của nhà thầu này còn là “cái cớ” để các nhà thầu thi công phần cầu diện dẫn lý do không có đường vận chuyển vật liệu xây dựng, phương tiện để chậm tiến độ thi công các hạng mục cầu.

Ông Trần Ngọc Nhẫn, Phó Chủ tịch Hội đồng nhân dân quận Bình Thủy, nói: “Việc thi công chậm các gói thầu thuộc dự án đường QL 91B không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống nhân dân mà còn ảnh hưởng lớn đối với sự phát triển kinh tế - xã hội của quận Bình Thủy, cũng như của thành phố”. Theo ông Trần Ngọc Nhẫn, hiện nay từ quận Ninh Kiều đi đến quận Ô Môn, đi tỉnh An Giang chỉ có tuyến đường duy nhất là QL 91 hiện hữu. Trong khi đó, QL 91 lại hẹp, mật độ phương tiện lưu thông rất cao. Nếu tuyến QL 91B hoàn thành, không chỉ giảm được áp lực giao thông cho tuyến QL 91 mà còn tạo điều kiện để hình thành các khu đô thị mới, theo quy hoạch chung của thành phố đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Còn anh Bùi Văn Bình, ở Khu vực Bình Yên B, phường An Hòa, quận Bình Thủy, lại cho biết: “Khi thấy cầu, đường khởi công xây dựng bà con nơi đây vui mừng lắm. Đường và cầu mà thông thương thì chắc chắn điện, nước cũng sẽ được kéo về. Khi đó, khu vực vốn là vùng đất nông thôn này sẽ có sự đổi đời”. Đó là chuyện của tương lai, còn trước mắt, việc thi công chậm chạp của các gói thầu cầu, đường đã gây nhiều bức xúc trong nhân dân.

Bao giờ sẽ hoàn thành?

Dự án xây dựng QL 91B có điểm đầu tại km00 (nơi giao nhau với QL 1A) và điểm cuối tại km15 tại nơi giao nhau với QL 91 (ngã ba đường vào Công ty Xi măng Hà Tiên 2). Đây là dự án có tác động lớn đối với sự phát triển hạ tầng đô thị, kinh tế- xã hội của thành phố. Sau khi hoàn thành, QL 91B sẽ góp phần giải tỏa áp lực giao thông trong khu vực nội ô thành phố, đặc biệt là đoạn đường từ Khu Công nghiệp Trà Nóc đến ngã ba Bến xe mới. Ngoài ra, do tuyến đường đi xuyên qua khu vực đất sản xuất nông nghiệp của quận Bình Thủy và Ô Môn, nên dọc theo hai bên đường sẽ được xây dựng các tuyến đường “xương cá”, mở ra cơ hội phát triển đô thị cho khu vực phía Tây của thành phố. Không chỉ có tác động lớn đối với địa phương, mà còn ảnh hưởng đối với sự phát triển chung của nhiều tỉnh phía Tây Sông Hậu. Bởi vì, dự án đường QL 91B là một phần trong dự án xây dựng QL Nam sông Hậu, từ tỉnh Bạc Liêu, qua các tỉnh, thành: Sóc Trăng, Hậu Giang, TP Cần Thơ đấu nối với QL 91 đi An Giang. Hơn thế nữa, hiện nay QL 91B đã được Chính phủ đồng ý nâng cấp thành đường cao tốc từ Cần Thơ đi thủ đô Phnom Penh (Campuchia), “giá trị” của tuyến đường này càng tăng lên.

Công trình cầu Bình Thủy trên Quốc lộ 91B cũng chỉ có được đóng trụ bê tông này.

Dự án xây dựng QL 91B do BQLDA & ĐTXD thành phố làm chủ đầu tư, có tổng mức đầu tư 297 tỉ đồng, từ nguồn vốn Trái phiếu Chính phủ nên không thiếu vốn. Dự án chính thức được khởi công từ năm 2000, dự kiến hoàn thành vào cuối năm 2008. Tuy nhiên, đến nay chỉ mới có gói thầu gồm 2 km đường và 4 cầu (đoạn từ nơi giao nhau với QL 1 đến cầu Bà Bộ) do Công ty Công trình Giao thông 675 trúng thầu thi công, là hoàn thành đưa vào sử dụng. Gói thầu 13 km đường từ km02 đến km15 (do Công ty Đường 126 trúng thầu) và các gói thầu cầu, bao gồm các cầu Mương Điều, Xẻo Khế, Cây Bông, Rạch Cam, Rạch Sát, Ông Tường, Bình Thủy do các đơn vị Công ty Cổ phần xây dựng số 12 Thăng Long, Công ty Cổ phần cầu 11 Thăng Long, Công ty Quản lý và Sửa chữa Cầu Đường 72 trúng thầu thi công, vẫn còn đang ì ạch, chưa biết bao giờ mới hoàn thành. Cá biệt, hiện nay dự án còn một gói thầu (gói thầu Kinh Thủy) vẫn chưa chọn được nhà thầu thi công. Theo Ban quản lý dự án, nguyên nhân là do đường vận chuyển vật liệu vào công trình khó, giá của gói thầu theo hồ sơ mời thầu ban đầu đến nay không còn phù hợp, nên các nhà thầu không tham gia đấu thầu. Riêng gói thầu Kinh Thủy, Ban quản lý dự án đã tổ chức đấu thầu 2 lần. Lần thứ nhất có 10 nhà thầu mua hồ sơ mời thầu, lần 2 có 5 hồ sơ mời thầu, nhưng cả hai lần đều không có nhà thầu nào nộp hồ sơ dự thầu. Ông Nguyễn Chí Linh, Giám đốc BQLDA & ĐTXD thành phố, chủ đầu tư dự án QL 91 B, cho biết: “Ngoài việc các nhà thầu chưa tập trung thi công, hiện nay tiến độ dự án chậm còn do giá cả vật tư tăng cao so với ban đầu. Thời gian tới, song song với việc đôn đốc nhà thầu đẩy nhanh tiến độ thi công theo cam kết, Ban quản lý dự án đang xúc tiến đề nghị Bộ Giao thông Vận tải thống nhất chủ trương điều chỉnh tăng giá các gói thầu. Đồng thời, tiếp tục làm thủ tục đấu thầu, khởi công gói thầu còn lại. Dự kiến, toàn bộ dự án sẽ hoàn thành vào năm 2009”.

Việc dự án xây dựng QL 91 B chậm hoàn thành đã gây nhiều bức xúc trong nhân dân, làm cản ngại tiến trình đô thị hóa, phát triển kinh tế-xã hội của thành phố. Đã đến lúc, các ngành chức năng, chủ quản cần tăng cường kiểm tra, giám sát thực tế để có biện pháp mạnh thúc đẩy tiến độ thi công, đưa dự án vào sử dụng, hạn chế lãng phí tiền của của Nhà nước và nhân dân.

Bài, ảnh: QUỐC TRƯỞNG