Nhìn ngắm những cánh tay, bắp chân bé trắng muốt, mũm mĩm qua hình ảnh siêu âm màu, vợ chồng chị Trần Kiều Hân (ở quận Bình Thủy) hớn hở, xuýt xoa mong ngóng đến ngày chào đón đứa con bé bỏng, dễ thương. Chị Hân chia sẻ: "Tôi đến BV thăm khám và siêu âm trong thai kỳ để có thể chăm sóc sức khỏe thai nhi tốt nhất, mong mỏi đứa con yêu khỏe mạnh chào đời".

Bác sĩ Lương Kim Phượng, Trưởng Khoa Chẩn đoán hình ảnh, BV Phụ sản thành phố Cần Thơ cho biết, siêu âm là phương pháp khảo sát hình ảnh không gây hại cho người bệnh và thai nhi. Với ưu điểm là dễ thực hiện và chi phí thấp, siêu âm đóng vai trò rất quan trọng không thể thiếu trong ngành sản phụ khoa. Tỷ lệ chẩn đoán chính xác trên 90% tùy kinh nghiệm của bác sĩ siêu âm. Việc siêu âm giúp phát hiện bệnh sớm, giảm thời gian đau đớn cho người bệnh, giảm chi phí và gánh nặng cho gia đình. Mỗi ngày BV Phụ sản thành phố thực hiện khoảng 300 ca siêu âm, trên 60.000 ca/năm.

Siêu âm giúp tầm soát, sàng lọc và chẩn đoán các bệnh lý phụ khoa như: u xơ tử cung, u nang buồng trứng, định hướng tính chất lành, ác của u nang buồng trứng. Siêu âm chẩn đoán thai trứng, thai ngoài tử cung. Siêu âm trong cấp cứu sản phụ khoa xác định xuất huyết trong ổ bụng do u nang buồng trứng vỡ, xuất huyết buồng trứng, thai ngoài tử cung vỡ, vỡ tử cung... Đặc biệt siêu âm là kỹ thuật sàng lọc chẩn đoán trước sinh và sơ sinh. Trong thời kỳ bào thai, siêu âm 3 tháng đầu đo độ mờ da gáy kết hợp xét nghiệm sinh hóa máu mẹ giúp sàng lọc hội chứng Down, 3 tháng giữa siêu âm khảo sát hình thái thai nhi phát hiện sớm dị tật trong bào thai, đặc biệt dị tật ống thần kinh, hệ tiêu hóa, tim mạch, phổi, thận, tứ chi; 3 tháng cuối siêu âm giúp đánh giá sức khỏe thai nhi thông qua đánh giá bánh nhau, nước ối và tuần hoàn thai nhi. Đặc biệt siêu âm phát hiện nhau cài răng lược, là bệnh hiếm, đe dọa tính mạng sản phụ nếu không may mắc phải. Sản phụ bị nhau cài răng lược, sau khi sinh nhau sẽ không bong và chảy máu không cầm được nên có những nguy cơ: băng huyết sau sanh; sót nhau gây nhiễm trùng hậu sản; nếu nhau cài đến bàng quang hay trực tràng thì đôi khi phải cắt bỏ một phần bàng quang hay trực tràng mới cầm máu được… Tuy nhiên, qua siêu âm có thể phát hiện bệnh sớm, do nhìn thấy hình dạng bánh nhau không đều, có lỗ khuyết (khoảng mạch máu); lớp cơ tử cung mỏng đè lên bánh nhau; bánh nhau nhô vào bàng quang; tăng sinh mạch máu ở thành mạc bàng quang. Siêu âm doppler màu thấy hình ảnh mạch máu tăng sinh bất thường vào lớp tử cung, dòng máu chảy hỗn loạn ở nơi lỗ khuyết.

Nhờ phương pháp siêu âm, các bác sĩ phát hiện nhiều bệnh lý phụ khoa và điều trị đạt hiệu quả. Về phụ khoa, đó là các bệnh u xơ tử cung và u nang buồng trứng. U xơ tử cung thường gặp ở phụ nữ trên 40 tuổi và tuổi mãn kinh. Khi nghi ngờ mắc bệnh, chị em cần được siêu âm phát hiện sớm, điều trị kịp thời, nếu không người bệnh sẽ bị rong kinh, thiếu máu, ảnh hưởng sức khỏe và nghề nghiệp. U nang buồng trứng có 2 loại lành tính và ác tính. Siêu âm đánh giá lành tính, chưa ảnh hưởng đến sức khỏe, giúp theo dõi điều trị kịp thời; nếu nghi ngờ ác tính, điều trị sớm tránh biến chứng về sau. Về thai nhi, những phụ nữ mang thai khi còn quá trẻ (dưới 20 tuổi) và lớn tuổi (trên 35 tuổi) đều có nguy cơ sinh con bất thường nhiễm sắc thể và dị tật hình thái thai. Vì vậy, thai phụ cần đến cơ sở y tế chuyên khoa siêu âm 3 tháng đầu, 3 tháng giữa và 3 tháng cuối thai kỳ để các bác sĩ siêu âm sàng lọc và phát hiện sớm thai nhi bất thường, giúp xử lý điều trị sớm, cho ra đời những đứa trẻ khỏe mạnh, lành lặn.

Ngoài ra, BV Phụ sản Cần Thơ có Trung tâm sàng lọc chẩn đoán trước sinh và sơ sinh, thực hiện các kỹ thuật sàng lọc và siêu âm phát hiện sớm dị tật thai, góp phần nâng cao chất lượng dân số. Từ năm 2013 đến nay, Trung tâm tiếp nhận siêu âm khoảng 11.000 ca, phát hiện 502 ca bất thường, trong đó bất thường nặng 95 ca phải chấm dứt thai kỳ, giảm gánh nặng cho gia đình và xã hội. Ở thời kỳ sơ sinh, siêu âm giúp chẩn đoán sớm các bệnh tim bẩm sinh. Khoa Chẩn đoán hình ảnh của BV phụ sản đảm nhận siêu âm sàng lọc trước sinh cho đề án nâng cao chất lượng dân số, phát triển và mở rộng hệ thống sàng lọc ở 12 tỉnh ĐBSCL. BV Phụ sản TP Cần Thơ thực hiện các loại siêu âm hiện đại như: siêu âm tim, gan, thận, mật, vú, giáp, sản phụ khoa, đặc biệt có chuyên sâu siêu âm 4 chiều khảo sát dị tật thai, siêu âm tim cho trẻ sơ sinh.

Bác sĩ Lương Kim Phượng khuyến cáo: "Phụ nữ các độ tuổi nên kiểm tra sức khỏe và siêu âm bụng và vú ít nhất 6 tháng/lần, để tầm soát và phát hiện bệnh sớm, điều trị kịp thời, đạt hiệu quả cao".

Bài, ảnh: THU SƯƠNG