Bạn bè thường gọi Nguyễn Thị Thanh Tuyền, học sinh (HS) lớp 7A1 Trường THCS Hưng Phú, phường Hưng Phú, quận Cái Răng, TP Cần Thơ bằng biệt danh “ốc tiêu” vì Tuyền rất nhỏ con, ốm yếu, bệnh liên miên. Nhưng Tuyền học rất giỏi, nhiều năm qua, em là tấm gương vượt khó tiêu biểu của trường.

Tuyền không chỉ học giỏi mà còn nỗ lực vượt khó, biết tìm việc làm thêm để kiếm tiền phụ giúp cha mẹ. Hoàn cảnh khó khăn càng làm sáng lên ý chí ham học và tấm lòng hiếu thảo của Tuyền.

Nhà Tuyền rất nghèo, không đất đai, cha mẹ không có nghề nghiệp ổn định. Vậy mà cả 4 người trong gia đình ấy đều bệnh. Mẹ em ngày xưa đi vác củi mướn, bị củi rớt trúng đầu nên có dấu hiệu tâm thần nhẹ. Cả chục năm nay bà bị chứng nhức đầu kinh niên hành hạ, nhưng không có tiền đi khám, đành chịu trận. Cha Tuyền bị tai nạn lao động, mất mấy ngón tay, hiện đi làm bốc vác. Em trai 3 tuổi của Tuyền bị viêm phổi, suy dinh dưỡng nặng. Bản thân Tuyền bị bệnh thần kinh liên sườn, bị nhức đầu, lói trong mình hoài, uống thuốc cầm chừng, không uống thì đau. Giai đoạn khó khăn nhất của gia đình là khi chị Tuyền chết vì bệnh cách đây mấy năm, mẹ lại đổ bệnh liệt giường. Cha Tuyền vừa đi làm kiếm tiền, vừa trông hai con nhỏ. Tuyền cho biết: “Ngày nào cha em cũng dậy sớm, nấu cơm đem theo rồi đạp xe lên tận Khu công nghiệp Trà Nóc xin làm bốc vác. Tiền công mỗi ngày chỉ đủ đong gạo, mắm. Những bữa cha không có việc, cả nhà húp cháo”.

Em Nguyễn Thị Thanh Tuyền và cô Tổng phụ trách đội Trường THCS Hưng Phú.

Hai bên nội ngoại Tuyền đều nghèo, không ai giúp được gì. Mười mấy năm nay, gia đình Tuyền ở nhờ trên phần đất của một giáo viên Trường THCS Hưng Phú. Hoàn cảnh của Tuyền ai thấy cũng thương, bà con lối xóm thường giúp đỡ. Lúc trước, nhà Tuyền chỉ là cái chòi mưa dột tứ bề, nước tràn đầy nhà. Cha em mượn tiền và xin cây, lá của bà con, sửa lại cho tươm tất. Hiện tại, mẹ Tuyền ở nhà chăm sóc con, khi em bé ngủ, mẹ Tuyền đi giặt đồ, làm việc nhà cho vài người quen, kiếm thêm thu nhập. Không như những bậc phụ huynh khác vì thiếu thốn phải cho con nghỉ học, ba mẹ Tuyền ngày ngày khuyên con nếu không muốn khổ như ba mẹ thì chỉ có học mới là con đường tốt nhất, nên phải cố gắng. Để được đến trường, Tuyền đã vượt qua rất nhiều khó khăn và cô bé luôn nỗ lực học thật giỏi để người thân vui lòng.

Nhà có hai chị em nên tất cả những gì tốt đẹp Tuyền đều nhường cho em. Tết, Tuyền mặc đồ của người ta cho, dành phần của mình để mua cho em thêm đồ mới. Tiền lì xì Tuyền bỏ ống heo để làm những việc có ích như sắm dụng cụ học tập hay đưa mẹ mua gạo. “Em học bài mau thuộc lắm nên chỉ học vào ban đêm thôi” - Tuyền vô tư nói. Tuyền luôn biết cách sắp xếp thời khóa biểu cho mình để vừa đỡ đần việc nhà cho mẹ vừa đảm bảo chuyện bài vở. Cực là thế nhưng cô bé lúc nào cũng vui, thích được đi học hoài để sau này làm cô giáo. Năm nào Tuyền cũng đạt danh hiệu HS giỏi toàn diện. Thấy Tuyền hiền nên thầy cô và bạn trong lớp rất thương, các thầy hay lại nhà thăm rồi vận động người quen giúp quần áo, gạo, còn bạn trong lớp cho tập bút, bánh trái...

Tuyền có gương mặt sáng, thông minh nhưng ánh mắt rất buồn, đôi tay bé nhỏ của em đầy những vết chai vì lao động. Mới 14 tuổi đầu nhưng Tuyền đã có những suy nghĩ chín chắn. Em tâm sự: “Nếu không nhờ những người hàng xóm tốt bụng, khi cho lon gạo, củ khoai thì không biết gia đình em sẽ ra sao? Em ráng học để có nghề nghiệp ổn định nuôi ba mẹ và em trai, trả ơn mọi người. Tương lai mai này phụ thuộc vào sự cố gắng của mình bây giờ”.

Lúc trước, Tuyền đi bộ đi học. Đầu năm nay, Tuyền được một nhà hảo tâm tặng chiếc xe đạp nhờ vào thành tích vượt khó học giỏi. Chị Đặng Thị Thu Trang, Tổng phụ trách đội Trường THCS Hưng Phú, cho biết: “Trường có nhiều học sinh nghèo, nhưng hoàn cảnh của Tuyền là đáng thương nhất. Tuyền rất ngoan, hiền, ham học, tham gia tốt các phong trào. Nhà trường miễn tất cả các khoản đóng góp, còn hỗ trợ tập, quần áo cho em đi học. Nếu được chăm lo tốt, tôi tin Tuyền sẽ tiến xa hơn” .

Vào mỗi đầu năm học, Tuyền đi mượn sách cũ, giúp chuyện lặt vặt cho hàng xóm để có chút đỉnh tiền mua thêm dụng cụ học tập. Ngày rằm, Tuyền lại chùa xin gạo để dành ăn. Mơ ước lớn nhất của Tuyền là mong ba mẹ khỏe mạnh, Tuyền sẽ ráng học, đi làm, xây cho ba mẹ một ngôi nhà thật đẹp.

Bài, ảnh: KIỀU CHINH