Hằng năm, tại TP Cần Thơ, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, nay là Sở Nông nghiệp và Môi trường (NN&MT) phối hợp với các ngành chức năng, các quận, huyện tổ chức lễ thả cá giống xuống sông Hậu, nhằm tái tạo nguồn lợi thủy sản và bảo tồn đa dạng thủy sinh vật. Công tác này được thực hiện nghiêm túc và từng bước mang lại hiệu quả cao trong việc bảo tồn và phát triển thuỷ sản tại thành phố và vùng ÐBSCL.

Lãnh đạo TP Cần Thơ và Sở NN&MT TP Cần Thơ thả cá hô giống về tự nhiên, nhằm tái tạo nguồn lợi thủy sản trên sông Hậu.

Hiệu quả

Với lợi thế về khí hậu và thủy văn đặc trưng vùng sông nước, TP Cần Thơ thích hợp cho sinh trưởng và phát triển đa dạng loại thủy sản. Từ đó, nuôi trồng thủy sản là một trong những thế mạnh của địa phương, góp phần phát triển kinh tế - xã hội và cải thiện đời sống người dân. Ðiển hình năm 2024, toàn thành phố có tổng diện tích nuôi thủy sản gần 9.500ha, tăng 4% so cùng kỳ năm trước và vượt 9% so kế hoạch năm; sản lượng thu hoạch hơn 260.000 tấn, tăng 5% so cùng kỳ năm trước, vượt 22% so với kế hoạch. Kết quả này đã góp phần khẳng định sự đóng góp và phát triển bền vững của ngành thủy sản Cần Thơ. Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, tình trạng cạn kiệt nguồn lợi thủy sản tự nhiên đang là vấn đề thách thức cho ngành chức năng. Nguyên nhân, do tình trạng khai thác thủy sản trái phép, sử dụng công cụ khai thác bất hợp pháp, biến đổi khí hậu, xâm nhập mặn, ô nhiễm môi trường. Ðây là những nguy cơ rất lớn mà chính quyền các cấp cùng người dân cần chung tay ngăn chặn, bảo vệ môi trường và nguồn lợi thủy sản tự nhiên, nhằm phát triển bền vững nghề cá cho tương lai.

Chị Trần Thị Thanh Hoa, ở quận Ninh Kiều, TP Cần Thơ, cho biết: "Trên sông Cần Thơ, sông Hậu cũng như các sông, rạch khác trên địa bàn quận Ninh Kiều, tôi và nhiều người bạn thường xuyên tổ chức mua cá phóng sanh, thả về tự nhiên. Tuy nhiên, bên cạnh đó cũng thường gặp những ghe cào, kéo lưới bắt cá. Thỉnh thoảng ngành chức năng quận Ninh Kiều và TP Cần Thơ có đến kiểm tra, xử lý các trường hợp đánh bắt vi phạm pháp luật. Người dân như chúng tôi mong muốn ngành chức tăng cường kiểm tra và xử lý nghiêm các trường hợp dùng điện, hóa chất đánh bắt, hủy hoại cá, nguồn lợi thủy sản tự nhiên trên sông, rạch…".

Theo Sở NN&MT TP Cần Thơ, thời gian qua, đơn vị thường xuyên phối hợp cùng ngành chức năng, công an các quận, huyện và TP Cần Thơ thành lập đoàn kiểm tra hoạt động đánh bắt thủy sản trên địa bàn. Qua đó, đoàn kiểm tra kiên quyết xử lý nghiêm các trường hợp sử dụng phương tiện, vật liệu đánh bắt sai quy định, hủy diệt nguồn lợi thủy sản. Bên cạnh đó, công tác tái tạo, nuôi trồng thủy sản cũng được đặc biệt quan tâm. Trong tháng 5-2025, diện tích nuôi thủy sản của TP Cần Thơ là 485ha, diện tích nuôi thủy sản thu hoạch 177ha, với sản lượng nuôi được thu hoạch 10.885 tấn; sản lượng khai thác là 55 tấn. Lũy kế từ đầu năm đến nay, diện tích thả nuôi thủy sản là 3.734ha, đạt 44% so với kế hoạch năm; diện tích nuôi thủy sản thu hoạch 417ha, với sản lượng thu hoạch được 62.475 tấn, tăng 3% so với cùng kỳ năm 2024, đạt 30% so với kế hoạch năm. Ngoài ra, sản lượng khai thác là 1.805 tấn, tăng 39% so với cùng kỳ 2024, đạt 78% so với kế hoạch năm. Ước 6 tháng đầu năm 2025, diện tích thả nuôi thủy sản của thành phố đạt 4.200ha, tăng 0,6% so với cùng kỳ, đạt 49% so với kế hoạch năm; sản lượng thủy sản nuôi trồng ước đạt 90.000 tấn, tăng 5% so với cùng kỳ, đạt 43% so với kế hoạch năm; sản lượng khai thác là 2.100 tấn, giảm 9% so với cùng kỳ, đạt 91% so với kế hoạch năm.

Bên cạnh đó, phong trào thả cá tái tạo nguồn lợi thủy sản ở TP Cần Thơ cũng nhận được sự quan tâm, hưởng ứng mạnh mẽ từ các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp, các tổ chức tôn giáo và người dân. Phong trào này bắt đầu thực hiện từ năm 2013, diễn ra tại 2 quận, huyện với khoảng 500kg cá giống được thả về tự nhiên. Ðến nay, phong trào này phát triển trên toàn bộ 9 quận, huyện cùng tham gia, với sản lượng cá giống được thả trên 10 tấn/năm, tăng hơn 20 lần so ban đầu. Bên cạnh các hoạt động thả cá, ngành NN&MT thành phố còn chú trọng đến công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức cộng đồng về bảo vệ môi trường, nguồn lợi thủy sản tự nhiên…

Tái tạo nguồn lợi thỦY sản

Thả cá về tự nhiên là hoạt động thường niên của ngành TN&MT TP Cần Thơ, đây là việc làm hết sức ý nghĩa nhằm góp phần bổ sung quần đàn, tạo cân bằng sinh thái, đa dạng giống loài. Ðồng thời cũng là hoạt động mang tính nhân văn, nhằm nâng cao nhận thức, trách nhiệm của nhân dân trong việc bảo vệ môi trường và tăng cường đa dạng sinh học... Hưởng ứng Ngày Môi trường thế giới (5-6), Ngày truyền thống ngành thủy sản Việt Nam (1-4), Sở TN&MT TP Cần Thơ vừa phát động lễ thả cá tái tạo nguồn lợi thủy sản trên địa bàn. Tại lễ phát động, các đại biểu thả hơn 100.000 con cá giống có giá trị kinh tế cao, như cá hô, cá chạch, cá vồ cờ, cá trê, cá mè hương, cá lóc... ra môi trường tự nhiên. Hoạt động này nhằm góp phần bảo vệ cũng như tái tạo nguồn lợi thủy sản không chỉ cho lưu vực sông Hậu mà còn cả khu vực ÐBSCL.

Theo Sở TN&MT TP Cần Thơ, hoạt động thả cá bổ sung, tái tạo nguồn lợi thủy sản là một trong những biện pháp nhằm phục hồi, tái tạo lại quần đàn các loại thủy sản đang bị suy giảm. Trong chiến lược phát triển thủy sản Việt Nam đến năm 2030 tầm nhìn đến 2050 đã xác định: Hoạt động thả giống bổ sung, tái tạo và phát triển nguồn lợi thủy sản phải được coi trọng, thực hiện thường xuyên trên cả nước và được xã hội hóa sâu rộng. Với những mục tiêu nhân văn nêu trên, để góp phần phát động phong trào, cổ vũ tinh thần quần chúng nhân dân, kêu gọi toàn xã hội cùng quan tâm bảo vệ môi trường tự nhiên và bảo tồn, phát triển nguồn lợi thủy sản, Sở NN&MT TP Cần Thơ ghi nhận và biểu dương các tổ chức, cá nhân, đoàn thể, các tổ chức tôn giáo và người dân đã quan tâm, nhiệt tình hưởng ứng lời phát động của ngành và chủ động đóng góp hàng tấn cá giống thả về tự nhiên. Với tinh thần trách nhiệm với môi trường, cùng với sự vào cuộc đồng bộ của cả hệ thống chính trị và nhân dân, phong trào bảo vệ môi trường, bảo vệ và tái tạo nguồn lợi thủy sản TP Cần Thơ sẽ ngày càng phát triển sâu rộng, góp phần giữ gìn môi trường trong lành và nguồn lợi thủy sản ổn định thời gian tới...

Ông Nguyễn Tấn Nhơn, Phó Giám đốc Sở TN&MT TP Cần Thơ, cho biết: "Sự kiện kêu gọi bảo vệ môi trường và thả cá về tự nhiên được Sở NN&MT phát động hằng năm; đồng thời là tiền đề để khuyến khích, vận động toàn xã hội có sự đồng thuận, quan tâm và cùng chung tay thực hiện. Thời gian tới sẽ còn nhiều tổ chức, cá nhân tiếp tục thực hiện thả cá tái tạo nguồn lợi thủy sản và có những hoạt động thiết thực trong cuộc sống góp phần chung tay bảo vệ môi trường trong lành. Thời gian tới, ngành NN&MT bám sát quy hoạch vùng nuôi, trồng thủy sản; hướng dẫn các cơ sở, hộ nuôi trồng thủy sản áp dụng quy trình, kỹ thuật nuôi đáp ứng tiêu chuẩn an toàn thực phẩm, đảm bảo nguồn cung hàng hóa thủy sản phục vụ nhu cầu tiêu dùng và xuất khẩu…".