Từng nghiện game và “đứng chót” lớp về học tập, Huỳnh Nhật Đấu, sinh viên ngành Công nghệ kỹ thuật điều khiển và tự động hóa (Trường Đại học Kỹ thuật - Công nghệ Cần Thơ) “lột xác” trở thành cán bộ Đoàn - Hội năng nổ. Nhật Đấu hiện là Phó Chủ tịch Hội Sinh viên trường, Ủy viên Ban Chấp hành Chi đoàn lớp. Đấu kể, từ khi học phổ thông, Đấu tập thói quen đọc sách để “cai” game, nhưng vẫn còn khá rụt rè trước đám đông. Mọi việc bắt đầu khi Đoàn trường tạo điều kiện, Đấu tham gia Câu lạc bộ (CLB) Sinh viên yêu thích sách và trở thành người truyền cảm hứng, lan tỏa phong trào đọc sách trong giới trẻ. Câu chuyện của Đấu cho thấy việc tập hợp đoàn viên, sinh viên vào hoạt động bổ ích là nền tảng quan trọng để tổ chức Đoàn phát huy vai trò dẫn dắt, định hướng đạo đức, lối sống cho người trẻ.

Tạo môi trường để người trẻ rèn luyện

Căn nhà của bà Lê Hồng Đào, cựu thanh niên xung phong ở phường Cái Khế, quận Ninh Kiều cuối tuần “rôm rả” tiếng nói cười. Hơn 30 thành viên CLB Lý luận trẻ thuộc Đoàn Trường Đại học Kỹ thuật - Công nghệ Cần Thơ đến thăm và tìm hiểu lịch sử phong trào yêu nước của thanh niên nhân dịp kỷ niệm 93 năm Ngày thành lập Đoàn TNCS Hồ Chí Minh (26/3/1931-26/3/2024).

Lãnh đạo Thành đoàn Cần Thơ tham quan các gian hàng tại Hợp tác xã Dịch vụ nông nghiệp thanh niên đô thị (Trung tâm Dịch vụ việc làm thanh niên Cần Thơ). Ảnh: CTV

Bà Hồng Đào tham gia cách mạng từ năm 1961, khi mới 12 tuổi, với vai trò giao liên, đến năm 17 tuổi, bà tham gia lực lượng Thanh niên xung phong, trải qua các chiến trường miền Tây, miền Đông tham gia các trận đánh ác liệt với Mỹ - Ngụy. Những ký ức về một thời thanh xuân sôi nổi, khiến nhiều bạn trẻ nể phục và tự hào. Anh Nguyễn Hoàng Viện, Bí thư Đoàn trường, chia sẻ: “Nhà cô Hồng Đào là địa chỉ để các bạn trẻ đến giao lưu, nghe kể những câu chuyện về truyền thống yêu nước của quân, dân ta.”.

Cùng với CLB Lý luận trẻ, Đoàn trường đã thành lập 24 CLB, đội, nhóm thuộc lĩnh vực văn hóa - nghệ thuật, học thuật, kỹ năng và tình nguyện vì cuộc sống cộng đồng. Anh Viện chia sẻ: “Đoàn trường tổ chức chương trình giao lưu giữa các CLB, đội, nhóm định kỳ 1 lần/tháng, với chủ đề về tình yêu quê hương, chủ quyền biển đảo, nét đẹp tuổi trẻ. Đây vừa là sân chơi bổ ích và tạo cơ hội để bạn trẻ phát huy năng khiếu, sở trường, vừa lồng ghép tuyên truyền, giáo dục truyền thống lịch sử, văn hóa cho thế hệ trẻ”. Đoàn viên, thanh niên (ĐVTN) khi tham gia hoạt động của Đoàn sẽ thấy đó là môi trường tốt để các bạn được hỗ trợ những nhu cầu thiết thân của mình, giúp các bạn hình thành lối sống tích cực, cao hơn là lẽ sống, lý tưởng sống cao đẹp”.

Huỳnh Nhật Đấu, sinh viên ngành Công nghệ kỹ thuật điều khiển và tự động hóa (Trường Đại học Kỹ thuật - Công nghệ Cần Thơ) kể, cũng vì sa đà vào trò chơi ảo, Đấu dần xa lánh mọi người và có tâm lý hồi hộp khi đứng trước đám đông. Cuối năm học lớp 10, kết quả học tập của Đấu đứng thứ 37/40 trong lớp. Tự ti về kết quả học tập, Đấu đọc sách để cai “game”, ban đầu là các loại truyện tranh, dần dần cải thiện tình hình học tập và đạt giải cao trong một cuộc thi giới thiệu sách của trường. Với tình yêu sách, khi vào Trường Đại học Kỹ thuật - Công nghệ Cần Thơ, Đấu tham gia CLB Sinh viên yêu thích sách và đề xuất tổ chức nhiều hoạt động truyền cảm hứng đọc sách đến bạn bè. Năm 2022, Đấu được giao làm Chủ nhiệm CLB, từ đó gầy dựng phát triển CLB từ 40 lên gần 400 thành viên. Đấu vinh dự là 1 trong 7 tấm gương tiêu biểu được Thành đoàn Cần Thơ tuyên dương “Sinh viên Cần Thơ - Những câu chuyện đẹp” năm học 2022-2023. “Có bạn đến với Đoàn để được kết nối, khắc phục những điểm hạn chế của bản thân về kỹ năng thực hành xã hội, thỏa sức thể hiện được năng lực, sở trường bản thân, tự khẳng định mình và chính điều đó giúp mỗi bạn ngày một trưởng thành hơn” - anh Viện nhấn mạnh.

Trưởng thành từ phong trào tình nguyện khi còn là sinh viên, anh Nguyễn Phạm Quốc Anh, Phó Bí thư Đoàn Trường Đại học Tây Đô, đúc kết: tham gia công tác Đoàn từ khi còn là sinh viên, gần 10 năm qua, dù ở nhiều vị trí khác nhau, từ cán bộ Huyện đoàn Châu Thành, tỉnh Hậu Giang, đến cán bộ Đoàn trường học, anh tự tin những trải nghiệm, kiến thức và kỹ năng là hành trang để anh hòa nhập nhanh với môi trường làm việc. Tham gia những hoạt động tình nguyện gắn với đặc thù và nhu cầu của từng địa phương và đơn vị, ĐVTN sẽ phát huy năng lực và chuyên môn của mình, cống hiến sức trẻ, tri thức cho địa phương. Đây cũng là điều kiện tốt để các bạn trẻ rèn luyện nhân cách, đạo đức, lối sống và kỹ năng thực hành xã hội. Trong đó, yếu tố then chốt là tổ chức Đoàn đổi mới và nâng cao hơn nữa chất lượng, hiệu quả nội dung, phương thức hoạt động; phát huy vai trò tiên phong, xung kích, sáng tạo của tuổi trẻ...

Tại Đại hội đại biểu toàn quốc Đoàn TNCS Hồ Chí Minh nhiệm kỳ 2022-2027, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã nhấn mạnh: “Nói đến xung kích của tuổi trẻ trong phong trào hành động cách mạng, tôi muốn nhấn mạnh và nhắn gửi tới thế hệ trẻ cả nước hai chữ “Tiên phong”...”. Vai trò tiên phong đó thể hiện ở các phương diện:

- Tiên phong trong việc trau dồi đạo đức cách mạng với tinh thần khiêm tốn, giản dị, cầu tiến bộ; dưỡng tâm trong, rèn trí sáng, xây hoài bão lớn; phải có khát vọng vươn lên để cống hiến và coi đó là lẽ sống của mình.

- Tiên phong trong học tập, rèn luyện để có trình độ chuyên môn cao, có năng lực thực tiễn giỏi, là những người đi đầu, tích cực nhất trong hội nhập sâu rộng với thế giới.

- Tiên phong trong lao động, sản xuất, sáng tạo, thực hiện chủ trương đẩy mạnh chuyển đổi số quốc gia; phát triển kinh tế số trên nền tảng khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo.

- Tiên phong, tình nguyện trong việc thực hiện nhiệm vụ chính trị; trong những việc khó, việc mới; sẵn sàng chia sẻ vì cộng đồng; xung phong đến với những vùng sâu, vùng xa, vùng khó khăn; đến với những người nghèo, người yếu thế; sẵn sàng đi bất cứ nơi đâu, làm bất cứ việc gì mà Tổ quốc cần.

- Tiên phong trong việc bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ quốc gia, dân tộc; giữ vững an ninh chính trị và trật tự, an toàn xã hội.

Tăng tính bền vững cho phong trào

Theo anh Nguyễn Tấn Thuận, Giám đốc Hợp tác xã Dịch vụ nông nghiệp thanh niên đô thị (Trung tâm Dịch vụ việc làm thanh niên Cần Thơ), để tăng tính bền vững cho phong trào, chính các hoạt động, phong trào phải gắn với nhu cầu, nguyện vọng của ĐVTN. Vấn đề nghề nghiệp, việc làm là nhu cầu thiết thân của thanh niên, vậy nên tổ chức Đoàn - Hội cần có những mô hình, phong trào chăm lo sinh kế cho người trẻ. Khi cuộc sống khấm khá, ĐVTN càng tin tưởng, gắn bó với tổ chức Đoàn, xung kích trong các phong trào tình nguyện.

Từ tháng 3-2023, được sự chỉ đạo của Ban Thường vụ Thành đoàn, Hợp tác xã Dịch vụ nông nghiệp thanh niên đô thị chính thức được thành lập, với nhiệm vụ đồng hành, hỗ trợ ĐVTN khởi nghiệp, lập nghiệp. Lực lượng nòng cốt là ĐVTN Trung tâm Dịch vụ việc làm thanh niên Cần Thơ, tình nguyện tư vấn, hướng dẫn các bạn trẻ về thủ tục công nhận sản phẩm OCOP; quảng bá, kết nối tiêu thụ sản phẩm khởi nghiệp; tập huấn kỹ năng khởi nghiệp cho thanh niên. Đến nay, Hợp tác xã đã kết nối, hỗ trợ 10 dự án khởi nghiệp sáng tạo của thanh niên thuộc các lĩnh vực: nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, trồng hoa kiểng, sản phẩm thủ công mỹ nghệ… Chị Tô Thị Cẩm Nhung - một startup ở phường An Phú, quận Ninh Kiều, chia sẻ: “Các sản phẩm nước uống từ khế của tôi được Thành đoàn và Hợp tác xã hỗ trợ từ xây dựng thương hiệu, thiết kế nhãn mác, bao bì đến kết nối vườn ươm, thị trường tiêu thụ. Tất cả các khâu đều miễn phí. Đây là những vấn đề các startup trẻ đang cần được hỗ trợ để phát triển ý tưởng khởi nghiệp”.

Nhiều “thủ lĩnh” thanh niên cũng cho rằng, cần có những phong trào phù hợp từng đối tượng ĐVTN. Đơn cử như: đối với thanh niên công nhân, tập trung chăm lo các nhu cầu về đời sống văn hóa, tinh thần. Đối với thanh niên dân tộc thiểu số, tập trung các hoạt động hỗ trợ an sinh xã hội, tư vấn, hỗ trợ giải pháp xóa đói, giảm nghèo, phát triển kinh tế. Đối với thanh niên lao động tự do, tập hợp thông qua tổ chức các hoạt động gắn với địa bàn dân cư.

Theo chị Lư Thị Ngọc Anh, Bí thư Thành đoàn Cần Thơ, thời gian tới, Đoàn bộ thành phố tiếp tục nâng cao chất lượng và chú trọng đào tạo, bồi dưỡng, xây dựng đội ngũ cán bộ Đoàn tiên phong, có tinh thần đổi mới, dám nghĩ, dám làm, năng động và sáng tạo. Trong đó, năm 2024 được chọn là “Năm thanh niên tình nguyện”, Ban Thường vụ Thành đoàn chỉ đạo các cấp bộ Đoàn chủ động phối hợp các ban, ngành, cơ quan, đơn vị tăng cường vận động xã hội hóa, tập trung đổi mới nội dung, phương thức hoạt động, thu hút tập hợp ĐVTN, đẩy mạnh chuyển đổi số trong hoạt động Đoàn. Trước hết, từng cán bộ Đoàn nỗ lực, phấn đấu nhiều hơn, khắc phục những hạn chế công tác Đoàn tại địa phương, đơn vị, góp phần tham gia phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh tại địa phương.

QUỐC THÁI