Bài, ảnh: MINH HUYỀN

Bệnh viện Ung Bướu TP Cần Thơ, cầu Trần Hoàng Na thuộc dự án Phát triển TP Cần Thơ và tăng cường khả năng thích ứng của đô thị, Kè sông Cần Thơ - Ứng phó biến đổi khí hậu là 3 dự án ODA vừa được Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang trực tiếp khảo sát và chỉ đạo tháo gỡ khó khăn trong chuyến làm việc với thành phố mới đây. Với ý nghĩa là các dự án quan trọng trên lĩnh vực y tế, kết nối giao thông, thích ứng biến đổi khí hậu đáp ứng yêu cầu phát triển hạ tầng của TP Cần Thơ nói riêng và phục vụ cho người dân vùng ĐBSCL nói chung, Phó Thủ tướng đã chỉ đạo các bộ, ngành liên quan hỗ trợ thành phố sớm tháo gỡ khó khăn cho các dự án này.

Dự án bệnh viện Ung bướu TP Cần Thơ hiện đã thi công phần thô.

Bệnh viện Ung Bướu TP Cần Thơ là dự án sử dụng vốn vay ODA Hungary với tổng mức đầu tư hơn 1.727,9 tỉ đồng. Trong đó vốn vay ODA trên 56,9 triệu Euro, tương đương hơn 1.393,8 tỉ đồng; còn lại là vốn đối ứng của TP Cần Thơ, tương đương hơn 334,1 tỉ đồng. Dự án có thời gian thực hiện được phê duyệt là năm 2015-2022 và thời gian kết thúc hiệp định vay là ngày 11-7-2022. Tuy nhiên, đến nay dự án chỉ hoàn thành thi công phần thô, chưa lắp đặt được thiết bị y tế. Lũy kế giải ngân kế hoạch vốn bố trí từ thời điểm khởi công đến nay gần 342,3 tỉ đồng, đạt 22,77%. Tiến độ giải ngân vốn vay bị chậm do vướng mắc về hợp đồng thương mại ký giữa nhà thầu Hungary và chủ dự án là Sở Y tế TP Cần Thơ khi 2 bên không đạt được thống nhất về phương thức xác định hàng hóa xuất xứ Hungary, danh mục hàng hóa, thiết bị y tế để đảm bảo tỷ lệ xuất xứ Hungary tối thiểu 50% theo quy định của Hiệp định khung. Bên cạnh đó, dự án ước tính sẽ phát sinh tăng khoảng 26 triệu Euro cho chi phí lắp đặt và trang thiết bị y tế.

Để tiếp tục triển khai dự án đầu tư xây dựng Bệnh viện Ung Bướu, UBND TP Cần Thơ đề xuất hai phương án. Trong đó, phương án 1 là tiếp tục thực hiện dự án bằng nguồn vốn vay ODA Hungary trên cơ sở xác định giá trị khối lượng liên danh nhà thầu đã thực hiện cùng phần khối lượng còn lại để điều chỉnh chủ trương đầu tư dự án và tổ chức lựa chọn nhà thầu ký kết hợp đồng mới; đàm phán với nhà tài trợ ký kết hiệp định khung và hiệp định vay mới. Phương án 2 là xin chủ trương dừng sử dụng vốn vay ODA của Hungary, xác định giá trị khối lượng thi công, giá trị đã thanh toán và chưa thanh toán cho từng nhà thầu. Trong trường hợp dự án được dừng sử dụng vốn ODA của Hungary theo phương án 2, TP Cần Thơ đề xuất xin vốn hỗ trợ từ ngân sách Trung ương, các nguồn vốn hợp pháp khác hoặc nguồn vốn của các nhà tài trợ khác để triển khai phần khối lượng còn lại của dự án.

Đối với Kè sông Cần Thơ - ứng phó biến đổi khí hậu sử dụng vốn vay của Cơ quan Phát triển Pháp (AFD), thành phố đang vướng mắc trong công tác bồi thường hỗ trợ, tái định cư, chưa bàn giao đủ mặt bằng triển khai thi công. Đến nay, tổng chiều dài mặt bằng đã bàn giao cho 4 gói thầu xây lắp đạt 88,6%, tương đương 4.571,5m; còn lại 588,5m mặt bằng chưa bàn giao. Thực tế, có đến 793,5m tường kè chưa thể thi công do ảnh hưởng phần mặt bằng chưa bàn giao và do có 205m không đủ chiều dài phân đoạn để thi công. Bên cạnh đó, dự án đang vướng ở thủ tục xin rót vốn ODA và cần được Bộ Tài chính hỗ trợ, hướng dẫn phương án tài chính phù hợp.

Đối với cầu Trần Hoàng Na theo gói thầu CT3-PW-2.4 thuộc dự án Phát triển TP Cần Thơ và tăng cường khả năng thích ứng của đô thị, có chiều dài toàn tuyến 820m, chiều dài cầu chính 586,9m. Dự án có giá trị hợp đồng trên 791,4 tỉ đồng. Đến nay đã thi công đạt 80,53% khối lượng và giải ngân đạt 59% (kể cả tạm ứng). Dự án đang vào giai đoạn nước rút nên cần đẩy nhanh tiến độ thi công song cũng ảnh hưởng yếu tố thời tiết, khí hậu khi bước và mùa mưa bão. Bên cạnh đó, Ban Quản lý Dự án ODA TP Cần Thơ cũng đề xuất với Bộ Xây dựng để bổ sung 2 gói thầu thuộc dự án Phát triển TP Cần Thơ và tăng cường khả năng thích ứng của đô thị với số vốn cần bổ sung trên 100 tỉ đồng để kịp triển khai trong năm 2023.

Nhìn chung, trình tự, thủ tục điều chỉnh chủ trương đầu tư đối với các dự án ODA nhóm A rất phức tạp và mất rất nhiều thời gian. Theo Phó Chủ tịch UBND TP Cần Thơ Nguyễn Văn Hồng, thành phố đã giao Sở Y tế làm việc với đơn vị kiểm toán để khẩn trương kiểm toán đối với dự án Bệnh viện Ung Bướu, xác định khối lượng đã thực hiện và giá trị tạm tính cần thanh toán; khối lượng còn dang dở và giá trị tạm tính kèm theo. Theo ước tính dự án phát sinh tăng vốn khoảng 26 triệu Euro để xây lắp, đầu tư trang thiết bị y tế. Với mục tiêu không vượt quá số vốn vay nước ngoài, thành phố cũng đề nghị xin điều chỉnh giảm danh mục trang thiết bị y tế dự kiến đầu tư từ vốn vay Hungary của dự án. Bên cạnh đó, khi dự án hoàn thành đưa vào khai thác có thể xem xét chuyển các trang thiết bị y tế từ bệnh viện hiện hữu sang bệnh viện mới để đáp ứng nhu cầu điều trị bệnh. Với dự án kè sông Cần Thơ, thành phố đã quyết liệt chỉ đạo các quận Ninh Kiều, Cái Răng khẩn trương bàn giao mặt bằng theo cam kết. Công trình cầu Trần Hoàng Na tập trung đôn đốc nhà thầu, đơn vị thi công đẩy nhanh tiến độ để hợp long ngày 2-9-2023.

Tại buổi làm việc với TP Cần Thơ, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang nhấn mạnh: Bệnh viện Ung Bướu TP Cần Thơ là dự án có ý nghĩa cấp thiết cho vùng ĐBSCL và góp phần giảm tải cho các bệnh viện ở TP Hồ Chí Minh. Do đó, trách nhiệm của Chính phủ, các bộ, ngành và TP Cần Thơ là sớm tháo gỡ những khó khăn dự án đang gặp phải. Phó Thủ tướng giao Bộ Ngoại giao liên hệ với phía Hungary, đề xuất phía bạn cho ý kiến về hướng xử lý phù hợp đối với dự án Bệnh viện Ung Bướu TP Cần Thơ. Về phía TP Cần Thơ cần tổng hợp các ý kiến của bộ, ngành, tham khảo lại các hợp đồng đã ký và có báo cáo tổng thể, chi tiết về dự án bằng văn bản trong thời gian sớm nhất gửi Phó Thủ tướng. Phó Thủ tướng sẽ giao các bộ, ngành nghiên cứu và chủ trì tổ chức cuộc họp nghe báo cáo tổng thể về dự án, kết hợp ý kiến của Bộ Ngoại giao khi có thông tin phản hồi từ phía Hungary. Qua đó thảo luận, cân nhắc, báo cáo Thủ tướng Chính phủ, Chính phủ, hoặc trường hợp cần thiết báo cáo Bộ Chính trị để tháo gỡ khó khăn cho dự án. Bộ Tài chính hỗ trợ Cần Thơ các thủ tục liên quan của dự án Kè AFD. Bộ Xây dựng hỗ trợ các thủ tục liên quan đến cầu Trần Hoàng Na, các gói thầu phát sinh để dự án sớm hoàn thành đưa vào khai thác.