Nước Úc là quốc gia thu hút nhiều học sinh Việt Nam sang học tập, bởi có hệ thống giáo dục uy tín, bằng cấp được quốc tế công nhận. Đặc biệt, Úc có hệ thống trường học đa dạng, với nhiều chương trình đào tạo mềm dẻo giúp học sinh có thể học liên thông bậc học cao hơn. Để học tập tốt tại Úc, du học sinh cần phải chuẩn bị kỹ nhiều mặt...

* Đa dạng trường đào tạo

Các học sinh của TP Cần Thơ tìm hiểu các điều kiện để du học ở Trường Đại học James Cook (Úc). Ảnh: T. DIỄM

Úc là một nước có nền giáo dục tiên tiến, với hệ thống trường đào tạo đa dạng, như: đại học, dạy nghề, phổ thông. Các trường này liên kết với nhau nên du học sinh có thể chuyển tiếp dễ dàng từ một trình độ văn bằng này lên trình độ văn bằng tiếp theo, và từ cơ sở giáo dục này đến cơ sở giáo dục khác. Một trong điểm nổi bật của Úc là có hệ thống trường đại học uy tín, chất lượng và hầu hết là công lập. Úc hiện có 39 trường đại học, trong đó có 2 đại học tư là Bond và Notre Dame. Ngoài ra còn có cơ sở trường đại học Mỹ tại Úc là Carnegie Mellon ở Adelaide, bang South Australia. Nhiều trường đại học Úc có cơ sở ở hải ngoại, hoặc các thỏa thuận hợp tác song phương và các chương trình trao đổi giảng viên và sinh viên khắp thế giới.

Sự đa dạng và quyền tự chủ là các yếu tố trung tâm của đại học Úc. Mỗi trường có sứ mệnh và mục tiêu đào tạo riêng, cách thức giảng dạy và nghiên cứu, chăm sóc cho thiết chế sinh viên của mình, cũng như phạm vi và nội dung các chương trình đào tạo. Mỗi trường sẽ nhấn mạnh vào các khóa học chuyên biệt để tạo sự khác biệt với các trường khác. Các trường đại học của Úc liên kết với các cơ sở giáo dục trên 100 quốc gia và tuyển dụng giảng viên từ các nước trên thế giới. Bằng cấp đại học tại Úc do các trường đại học và cơ sở giáo dục đại học của Úc cung cấp, gồm: cử nhân, chứng chỉ sau đại học (Graduate Certificate) và bằng Diplom sau đại học (Graduate Diploma); bằng cử nhân liên thông (Associate Degree). Văn bằng tốt nghiệp của Úc được Chính phủ các nước, các nhà tuyển dụng và cơ sở giáo dục quốc tế trên thế giới đều công nhận nên sinh viên có cơ hội tìm việc làm cao ở các công ty trên toàn thế giới.

* Nhiều con đường để học lên đại học

Tại Úc, du học sinh có thể lựa chọn nhiều “đường đi” phù hợp với năng lực, điều kiện gia đình của bản thân. Du học sinh có thể học lấy bằng cử nhân, sau đại học hoặc học các trường đào tạo dạy nghề, học trung học phổ thông, sau đó chuyển tiếp lấy bằng đại học. Trên 90% các trường phổ thông tại Úc có các khóa học nghề cho học sinh bậc Senior Secondary (Year 11, Year 12). Điều này cho phép học sinh phổ thông vừa học để lấy chứng chỉ tốt nghiệp phổ thông trung học, vừa trang bị những kiến thức, kỹ năng thực tế nghề nghiệp để trở thành một thực tập sinh, một người đi làm bằng cách tham gia các đường dẫn hướng nghiệp. Các học sinh quốc tế, trong đó có Việt Nam, cũng có thể chọn đường dẫn này để chuyển tiếp vào đại học sau đó.

Còn các cơ sở giáo dục và đào tạo nghề (VET) ở Úc tạo cho du học sinh đào luyện kỹ năng trong những môi trường thực tế và mô phỏng. Chuyên môn thực tế được học trong môi trường làm việc sẽ giúp sinh viên có lợi thế hơn so với các sinh viên tốt nghiệp khác. Tại các cơ sở giáo dục này, du học sinh có thể theo học nhiều chuyên ngành đa dạng khác nhau, như: Quản trị kinh doanh, Khoa học và công nghệ, Thiết kế và nghệ thuật, Truyền thông, Thể thao và giải trí... Những chương trình này được đào tạo tại các trường cao đẳng và chuyên nghiệp, trường tư thục và nhiều trường phổ thông và đại học. Các ngành công nghiệp và Chính phủ liên kết với nhau để xây dựng nội dung đào tạo, sau đó triển khai theo các chương trình đào tạo được công nhận trên toàn quốc. Điều này cho phép sinh viên áp dụng kiến thức được lĩnh hội trong không gian lớp học cũng như từ thế giới thực tế bên ngoài.

* Chuẩn bị kỹ để học tốt ở Úc

Trước khi du học tại Úc, du học sinh cần chuẩn bị kỹ “hành trang” để học tập tốt ở Úc. Yêu cầu chung của các khóa đại học đối với sinh viên Việt Nam là: thứ nhất là kỹ năng tiếng Anh thông thạo. Các trường ở Úc chỉ tiếp nhận các sinh viên có một trình độ tiếng Anh phù hợp theo yêu cầu riêng của từng loại khóa học của mỗi trường. Nếu điểm Anh văn không đạt yêu cầu, sinh viên sẽ phải tham gia các khóa học tiếng Anh để chuẩn bị cho chương trình học chính khóa. Các khóa tiếng Anh này nhận học viên quanh năm. Các đại học Úc đều có các trung tâm Anh ngữ riêng hoặc có liên kết với các trường cao đẳng về Anh ngữ. Thứ hai là về học vấn, yêu cầu đầu vào của các khóa học khác nhau, tùy theo trường và phụ thuộc vào trình độ và nội dung chương trình học mà học sinh đã học tại Úc hay tại quê nhà; trình độ và tiêu chuẩn học thuật của các trường nơi học sinh đã học. Yêu cầu chung của các khóa đại học là du học sinh phải có bằng tốt nghiệp lớp 12 của Úc hoặc của nước ngoài tương đương. Một số ngành học có thể yêu cầu sinh viên phải học qua một số môn học nhất định trước khi được nhận vào. Hầu hết các trường đại học đều có các chương trình đường dẫn vào đại học riêng, như các khóa dự bị (Foundation courses) hay các chương trình Diploma, tạo điều kiện cho sinh viên quốc tế chưa đạt yêu cầu vào trực tiếp đại học.

Chi phí học tập và sinh hoạt tại Úc cũng là một trong những yếu tố quan trọng. Đầu năm 2010, mức chi phí sinh hoạt cơ bản theo các quy định nhập cư đã tăng lên. Việc chứng minh du học sinh có thể chi trả chi phí sinh hoạt và học tập tại Úc nhằm bảo đảm cho việc học tập đạt hiệu quả nhất tại Úc. Đối với các khóa học đại học, sinh viên Việt Nam sẽ được yêu cầu chứng minh tài chính, gồm: tiền vé máy bay khứ hồi từ Việt Nam đến Úc, tiền sinh hoạt phí của du học sinh trong 12 tháng đầu tiên (quy định là 18.000 đô la Úc/năm) và tiền học phí khóa học.

LÊ HOÀNG TUẤN