Chiều ngày 04-11, Đoàn ĐBQH TP Cần Thơ đã thảo luận tại Tổ về Dự thảo các Văn kiện trình Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng, gồm: (1) Dự thảo Báo cáo chính trị; (2) Dự thảo Chương trình hành động của Ban Chấp hành Trung ương Đảng thực hiện Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng; (3) Dự thảo Báo cáo tổng kết một số vấn đề lý luận và thực tiễn về công cuộc đổi mới theo định hướng xã hội chủ nghĩa trong 40 năm qua ở Việt Nam; (4) Dự thảo Báo cáo tổng kết công tác xây dựng Đảng và thi hành Điều lệ Đảng trình Đại hội XIV của Đảng.
Qua thảo luận, các đại biểu Quốc hội trong Đoàn TP Cần Thơ đều thống nhất và đánh giá cao về dự thảo Văn kiện trình Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng. Văn kiện đã chuẩn bị công phu, bố cục chặt chẽ, khoa học; có tính kế thừa, đổi mới và phát triển; gắn sát với tình hình thực tiễn của đất nước; thể hiện ý chí, nguyện vọng của các tầng lớp Nhân dân. Đặc biệt, hệ thống quan điểm chỉ đạo có ý nghĩa định hướng quan trọng trong việc xác định mục tiêu, chỉ tiêu và giải pháp thực hiện giai đoạn 2026 - 2030 và những năm tiếp theo.
Báo cáo đã đánh giá vùng ĐBSCL có một vị trí địa kinh tế và địa chính trị quan trọng (nằm ở trung tâm khu vực ASEAN), có lợi thế phát triển kinh tế biển và giao thương quốc tế. Nhưng hiện nay vùng ĐBSCL với diện tích 3,94 triệu héc-ta, chiếm 12% tổng diện tích cả nước; dân số gần 18 triệu người, chiếm khoảng 21% dân số cả nước; là vùng đất màu mỡ, điều kiện tự nhiên thuận lợi cho phát triển nông nghiệp và thủy sản đã và đang đứng trước những khó khăn, thách thức về biến đổi khí hậu; hạ tầng giao thông chậm phát triển, kể cả cảng biển; liên kết nội vùng, liên kết vùng, mặc dù đã có chủ trương của Trung ương nhưng quá trình tổ chức thực hiện chưa đạt như mong muốn. Để vùng ĐBSCL vượt qua những khó khăn, thách thức đã nêu và xứng tầm với một vị trí địa kinh tế và địa chính trị quan trọng, kiến nghị Trung ương quan tâm bổ sung vào dự thảo các văn kiện một số nội dung như sau:
Thứ nhất, bổ sung những công trình, dự án thích ứng biến đổi khí hậu, đảm bảo an ninh lương thực quốc gia và nguồn nông, thủy sản xuất khẩu; chuyển đổi căn bản từ nền nông nghiệp sản lượng sang nền nông nghiệp giá trị cao nhằm ổn định đời sống nhân dân vùng ĐBSCL và bổ sung “Một số công trình, dự án thích ứng biến đổi khí hậu” vào danh mục các dự án, công trình trọng điểm.
Thứ hai, để vùng ĐBSCL có bước chuyển mạnh từ “vùng sản xuất truyền thống” sang “vùng đổi mới sáng tạo, ứng dụng công nghiệp trong nông nghiệp và sinh thái”, kiến nghị Trung ương quan tâm được thành lập Trung tâm đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp nông nghiệp xanh vùng ĐBSCL, đặt tại Cần Thơ; kiến nghị Trung ương quan tâm bổ sung cơ chế để gắn kết các Viện nghiên cứu như: Đại học Cần Thơ, Đại học Quốc gia TP HCM, Viện Hàn lâm KHXH Việt Nam và các đối tác quốc tế.
Thứ ba, giải quyết nút thắt hạ tầng giao thông để tăng sức hút đầu tư. Hiện nay, vùng ĐBSCL được quy hoạch 6 tuyến đường bộ cao tốc (đã triển khai 04 tuyến trong giai đoạn 2021-2025, còn lại hai tuyến là Hà Tiên - Rạch Giá - Bạc Liêu và TP Hồ Chí Minh - Trà Vinh - Sóc Trăng). Để tạo động lực phát triển vùng ĐBSCL tương xứng với tiềm năng, kiến nghị Trung ương xem xét bổ sung nội dung về sớm hoàn thành mạng lưới đường bộ cao tốc vùng ĐBSCL trong giai đoạn 2026-2030 vào định hướng phát triển nêu trên. Theo quy hoạch vùng ĐBSCL, sẽ phát triển Cảng hàng không quốc tế Cần Thơ trở thành trung tâm đầu mối phát triển logistics hàng không của vùng, do đó kiến nghị được bổ sung vào định hướng phát triển, cụ thể: “…nâng cấp, mở rộng cảng hành không quốc tế Nội Bài và nâng cấp mở rộng Cảng hàng không quốc tế Cần Thơ”. Để phát triển kết cấu hạ tầng giao thông đồng bộ, hiện đại, kiến nghị Trung ương quan tâm việc “Hình thành cơ bản bộ khung kết cấu hạ tầng quốc gia gồm: Trục giao thông đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông, trục đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Tây, các trục cao tốc dọc, ngang qua các tỉnh, thành ĐBSCL.
Cảng biển Trần Đề được định hướng thành cảng biển đặc biệt, đảm nhận vai trò cảng cửa ngõ của vùng ĐBSCL cũng đã được nêu tại Quyết định số 287/QĐ-TTg ngày 28/02/2022 của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt Quy hoạch vùng ĐBSCL thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050. Đồng thời, Dự án đầu tư xây dựng cảng Trần Đề cũng đã được đưa vào danh mục các dự án ưu tiên đầu tư nêu tại Quyết định số 442/QĐ-TTg ngày 22/5/2024 của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt Điều chỉnh Quy hoạch tổng thể phát triển hệ thống cảng biển Việt Nam thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 và Quyết định số 140/QĐ-TTg ngày 16/01/2025 của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt Quy hoạch chi tiết nhóm cảng biển, bến cảng, cầu cảng, bến phao, khu nước, vùng nước thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050. Theo Nghị quyết số 13-NQ/TW ngày 02/4/2022 của Bộ Chính trị về phương hướng phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm quốc phòng, an ninh vùng ĐBSCL đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 và Nghị quyết số 78/NQ-CP ngày 18/6/2022 của Chính phủ về ban hành chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết số 13-NQ/TW ngày 02/4/2022 của Bộ Chính trị đã nêu: “Đến năm 2030… hoàn thành hệ thống cảng biển theo quy hoạch, trong đó cảng Trần Đề phát triển thành cảng biển đặc biệt và cửa ngõ vùng…”. Do đó, kiến nghị bổ sung vào Danh mục các nhiệm vụ, đề án, công trình quan trọng giai đoạn 2026 - 2030, tầm nhìn đến năm 2045.
Thứ tư, về thúc đẩy liên kết và phát triển vùng, đây là chìa khóa giúp vùng ĐBSCL phát triển. Hiện nay, Trung ương đã đầu tư tuyến đường bộ cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng để kết nối với cảng ngoài khơi Trần Đề, đề nghị Trung ương quan tâm xem xét bổ sung 02 hàng lang kinh tế là: (1) Hàng lang kinh tế Châu Đốc - Cần Thơ (dọc theo tuyến đường bộ cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng) và (2) Hành lang kinh tế Cần Thơ - Rạch Giá (dọc theo tuyến quốc lộ 61C và quốc lộ 80). Ngoài ra, các đại biểu Quốc hội còn kiến nghị Trung ương xem xét điều chỉnh điều chỉnh, bổ sung để tạo điều kiện thuận lợi cho vùng ĐBSCL phát triển, như điều chỉnh “Một số tuyến cao tốc quan trọng kết nối vùng ĐBSCL” thành “Hoàn thành tuyến đường bộ cao tốc vùng ĐBSCL” và điều chỉnh từ “2. Xây dựng cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ (TP Hồ Chí Minh), cảng Liên Chiểu (Đà Nẵng), cảng Hòn Khoai (Cà Mau) thành “2. Xây dựng cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ (TP Hồ Chí Minh), cảng Liên Chiểu (Đà Nẵng), cảng Hòn Khoai (Cà Mau); cảng ngoài khơi Trần Đề (Cần Thơ)” trong danh mục các nhiệm vụ, đề án, công trình quan trọng có tính chiến lược, ưu tiên đầu tư giai đoạn 2026-2030 và một số nội dung khác.
NGỌC HIẾU
VP. Đoàn ĐBQH và HĐND TP Cần Thơ
