Cách đây mấy hôm, ghé chơi nhà bạn (phường Hưng Lợi, quận Ninh Kiều), tôi rất bất ngờ khi sau bữa cơm, bé Lê Phương Thảo (11 tuổi), con gái đầu lòng của bạn, nhanh nhẹn dọn dẹp bàn ghế, rửa chén.

Trong lúc mẹ ngồi nói chuyện với khách, em trai gần 3 tuổi quấy khóc, Thảo bày đồ chơi dỗ dành em. Nghe mọi người ngợi khen, Thảo thích chí khoe: “Con biết xếp quần áo, lau nhà, lặt rau nữa. Mấy hôm mẹ đi làm, bà ngoại không khỏe, con phụ giúp việc nhà để ngoại nghỉ ngơi”.

Chị Hồng Thắm (mẹ Thảo) nhìn con gái ngoan ngoãn, ra dáng chị hai đảm đang, hạnh phúc ngời lên ánh mắt. Nhà cửa đơn chiếc, hai vợ chồng đi làm suốt ngày, khi con gái vào lớp 2, chị Thắm chỉ dạy con làm những việc đơn giản, phù hợp độ tuổi.

Những lần hai mẹ con cùng làm việc nhà, chị Thắm tâm sự để con thấu cảm sự vất vả của ông bà, cha mẹ, từ đó càng thêm yêu quý gia đình, người thân. Sau 2 năm rèn luyện, Thảo dần  chững chạc, chăm ngoan, học  giỏi, làm gương cho em.

Hàng ngày, Phương Thảo biết phụ mẹ rửa chén, dọn dẹp nhà cửa sạch sẽ, ngăn nắp.

Trần Lê Hà An, học sinh lớp 3, Trường Tiểu học An Thới 2 (quận Bình Thủy) cũng là “phụ tá” đắc lực của mẹ. An biết nấu những món thông thường, như: kho cá, chiên trứng, luộc rau… và mấy tháng nay, còn học làm  bánh bông lan.

Chị Thu Cúc, mẹ An chia sẻ: “Bà ngoại bệnh, đi lại khó khăn, bé An hiểu tính ý ngoại, xoa bóp chân tay, biết cách dỗ ngoại uống thuốc, ăn cơm. Có con gái đỡ đần, tôi vơi phần vất vả”.

Chị Cúc thường khen ngợi, động viên con, ngay cả khi con không làm đúng như mẹ hướng dẫn mà muốn phá cách, làm theo ý mình. Dù kết quả không như ý, chị Cúc  không rầy la mà giải thích để con biết đúng sai. Thỉnh thoảng chị thưởng con những món quà yêu thích để khuyến khích con làm tốt.

Thực tế không phải phụ huynh nào cũng tập cho con làm việc nhà như chị Thắm, chị Cúc. Có phụ huynh sợ con làm hư hỏng, đổ bể, mất công dọn dẹp nên tự mình làm hết, hoặc ưu tiên dành thời gian để con học và  học giỏi là đủ. Tâm lý này khiến nhiều trẻ ỷ lại, trở nên lười biếng, thụ động, thậm chí tự chăm sóc bản thân cũng phải nhờ người khác.

Tôi từng chứng kiến em gái học lớp 8 vẫn để mẹ soạn tập, chuẩn bị quần áo đi học; nhờ mẹ nấu giùm mì gói. Trò chuyện với nhiều phụ huynh, chúng tôi thấy đa số  đều công nhận, chỉ dẫn con làm việc nhà sớm không chỉ giúp trẻ phát triển kỹ năng “mềm”, mà còn mang lại ích lợi như: hiểu được giá trị lao động, biết chia sẻ, sống trách nhiệm hơn với bản thân, gia đình cũng như yêu thương, chan hòa với mọi người.

Xin kết bài bằng kinh nghiệm của chị Thu Cúc: “Phụ huynh nên tập trẻ làm việc nhà càng sớm càng tốt. Hãy dùng tình thương và sự kiên nhẫn để uốn nắn, rèn giũa trẻ. Qua thời gian, trẻ sẽ dần trưởng thành, biết cách cư xử hơn qua những công việc đơn giản thường ngày”.

Bài, ảnh: KIỀU CHINH