Malaysia đang là một trong những thị trường du học được nhiều học sinh, sinh viên Việt Nam lựa chọn. So với các nước khác, du học Malaysia có nhiều lợi thế bởi chi phí rẻ, có nhiều chương trình liên kết đào tạo do các trường đại học danh tiếng của Anh, Úc, Mỹ… cấp bằng. Hiện nay, hơn 40.000 du học sinh của hơn 40 nước đang học tập tại các trường đại học của Malaysia.

Mỗi năm, Malaysia đón hàng ngàn học sinh từ các quốc gia trên thế giới đến học tập. Quốc gia này hiện có 20 trường đại học công lập, 5 trường đại học quốc tế, hơn 500 trường cao đẳng. Các trường đại học công lập rất mạnh về lĩnh vực nghiên cứu. 4 trường đại học hàng đầu trong lĩnh vực này là: Trường Đại học Malaya (UM), Trường Đại học Sains Malaysia (USM), Trường Đại học Putra Malaysia (UPM), Trường Đại học Kebangsaan Malaysia (UKM). Ngoài ra, Malaysia còn có trên 30 trường đại học tư với chương trình do các trường đại học nước ngoài tổ chức và cấp bằng; khoảng 35 trường cao đẳng tư với các chương trình bán du học. Chính phủ Malaysia khuyến khích phát triển các trường tư thục trong đào tạo bậc cao. Nhiều chính sách được ban hành nhằm tạo điều kiện cho các trường đại học danh tiếng ở một số quốc gia Âu, Mỹ mở rộng mạng lưới liên kết, mở chi nhánh đào tạo tại Malaysia.

Các trường của Malaysia thường liên kết với một số trường đại học danh tiếng trên thế giới, như: Đại học RMIT, Đại học Queensland của Úc, Học viện Toulouse của Pháp... để đào tạo và cấp bằng quốc tế. Theo đó, các trường tại Malaysia sẽ tổ chức giảng dạy theo giáo trình của các trường nước ngoài. Điều kiện cơ sở vật chất và đội ngũ giáo viên cũng được chuẩn hóa theo chuẩn quốc tế. Đồng thời, chính những trường đối tác sẽ trực tiếp quản lý và cấp bằng cho sinh viên. Các văn bằng này có giá trị tương đương như khi sinh viên theo học tại Úc, Pháp, Anh, Mỹ... Đây là điểm quan trọng khiến giáo dục Malaysia thu hút ngày càng nhiều sinh viên quốc tế.

Tiết học về phương tiện truyền thông từ xa của sinh viên Trường Đại học Malaya (Malaysia) - chương trình đào tạo do Trường Đại học Malaya hợp tác với Học viện Kỹ thuật Toronto (Canada). Ảnh: biij.org

Mô hình liên kết đào tạo khá phổ biến, được nhiều quốc gia tiêu biểu, như: Singapore, Trung Quốc, Ấn Độ... lựa chọn. Tuy nhiên, Malaysia lại có lợi thế là chi phí thấp. Theo thống kê của Hiệp hội các trường Đại học và Cao đẳng Canada và của Đại sứ quán Malaysia, tổng chi phí học tập (bao gồm cả học phí và sinh hoạt phí) ở Anh là hơn 18.000 USD/ người/ năm; ở Mỹ là hơn 21.000 USD/ người/ năm, ở Úc là hơn 16.000 USD/ người/ năm, còn ở Malaysia chỉ có 6.000 USD/ người/ năm. Như vậy, chi phí du học tại Malaysia chỉ bằng 1/ 5 chi phí du học tại Mỹ, 1/3 chi phí du học tại Anh và Úc, trong khi bằng cấp vẫn do các trường của Mỹ, Anh, Úc cấp.

Việc quản lý chất lượng giáo dục ở Malaysia được thực hiện đồng thời từ hai phía: Chính phủ và các trường đại học nước ngoài. Ủy ban Quốc gia về công nhận chất lượng giáo dục của Bộ Đại học sẽ kiểm tra toàn diện và công nhận chất lượng đào tạo của cơ sở đào tạo. Ngoài ra, trường còn phải tuân thủ hàng loạt điều luật về đảm bảo chất lượng giáo dục của Chính phủ. Hàng năm, các trường đại học nước ngoài liên kết đào tạo và cấp bằng đều cử đoàn đến trường đối tác kiểm tra về: nội dung chương trình giảng dạy, trình độ giáo viên đứng lớp, cơ sở vật chất của trường, số giờ thực hành, sự đánh giá của giáo viên đối với sinh viên... Căn cứ trên kết quả kiểm tra, các trường đại học nước ngoài mới quyết định công nhận chất lượng và tiến hành hợp tác.

Điều kiện nhận du học sinh của các trường tại Malaysia khá đơn giản. Các trường không yêu cầu điểm TOEFL hoặc IELTS; không yêu cầu chứng minh tài chính. Chỉ cần du học sinh có mong muốn học tại Malaysia, xin được giấy báo nhập học của trường tại Malaysia là có thể đi du học. Tuy nhiên, du học sinh vẫn cần có nền tảng tiếng Anh tốt vì các trường ở Malaysia giảng dạy hoàn toàn bằng tiếng Anh. Học sinh học hết lớp 11 tại Việt Nam đủ điều kiện sang Malaysia, có thể học dự bị 1 năm hoặc học cao đẳng rồi liên thông lên đại học. Để được nhận vào các trường ở Malaysia, học sinh lớp 11 phải có điểm trung bình môn từ 7.0 trở lên.

Đối với một số ngành như: thú y, nông nghiệp, lâm nghiệp..., Malaysia có thể là một lựa chọn tối ưu cho du học sinh Việt Nam vì môi trường nghiên cứu của Malaysia khá giống với Việt Nam, thuận lợi cho công việc sau này. Học phí ở Malaysia khá thấp. Học phí ở bậc đại học dao động từ 3.000 USD đến 8.000 USD/ năm, tùy theo ngành học. Chẳng hạn, học phí ngành quản trị kinh doanh, bậc đại học (3 năm) là 8.110 USD- 10.810 USD/ khóa. Còn học phí của ngành y (5 năm) có thể lên đến 67.570- 90.000 USD. Đối với bậc thạc sĩ, học phí tại các trường công là 5.410- 15.680 USD/ khóa, tùy theo ngành. Đối với bậc đào tạo tiến sĩ, mức học phí từ 2.840 đến 10.270 USD cho toàn bộ chương trình học. Du học sinh có thể tham gia khóa học tiếng Anh tại các trường ở Malaysia. Học phí của các khóa tiếng Anh dao động từ 105-157 USD/ người/ khóa. Mức sinh hoạt phí trung bình ở Malaysia dao động từ 243USD đến 324 USD/ tháng. Chi phí này chủ yếu cho tiền nhà, thức ăn, quần áo, đi lại, điện thoại, sách vở, bảo hiểm... Trong thời gian nghỉ giữa 2 học kỳ hay các kỳ nghỉ lễ hơn 7 ngày, du học sinh được phép làm thêm 20 giờ/ tuần.

Ngoài các ưu thế điển hình như điều kiện đi lại gần gũi, nền văn hóa Á Đông có nhiều nét tương đồng với Việt Nam, thủ tục nhập học đơn giản, môi trường giao tiếp tiếng Anh cũng như mức chi phí sinh hoạt, học tập rẻ, Malaysia còn có chính sách quản lý sinh viên khá chặt chẽ. Trong quá trình học tập và sinh sống ở trường, du học sinh chịu sự giám sát thường xuyên của bộ phận quản lý sinh viên và phải tuân thủ những quy định khá chặt chẽ của nhà trường.

XUÂN BÌNH - THÚY DIỄM