Chú Lộc đang dọn dẹp vệ sinh nắp cống trong khu vực, để tránh tình trạng ngập nghẹt.

Được sự giới thiệu của Hội khuyến học phường An Khánh, quận Ninh Kiều, chúng tôi tìm đến nhà chú Phan Thiện Lộc ở tổ 7, khu vực 5. Gia đình chú Lộc vừa được Hội khuyến học quận Ninh Kiều tặng giấy khen Gia đình hiếu học xuất sắc, góp phần xây dựng và phát triển sự nghiệp khuyến học quận. Thời gian qua, không chỉ tận tâm nuôi dạy các con học hành nên người, chú Lộc còn nhiệt tình tham gia các phong trào địa phương.

Đã bước qua tuổi 70 nhưng chú Lộc vẫn còn nhanh nhẹn, khỏe mạnh, nhất là cách nói chuyện, pha trò rất vui. Hiện chú Lộc là Tổ trưởng tổ tự quản số 7 khu vực 5. Công việc nào của tổ chú cũng góp mặt, từ việc kiểm tra dân số, vận động người dân chấp hành đúng chủ trương, chính sách của Nhà nước đến việc nhắc nhở giữ gìn vệ sinh môi trường, thực hiện tốt nếp sống văn hóa khu dân cư, gắn kết tình làng, nghĩa xóm, nuôi dạy con cái… Hàng ngày, sau khi phụ vợ việc nhà, buôn bán tạp hóa, chú Lộc tản bộ quanh tổ, nhặt rác bỏ đúng nơi quy định, thông cống nghẹt… không nề hà việc công tư, lớn nhỏ. Đối với chú Lộc, giúp người khác, dù việc nhỏ, cũng nên làm và luôn cảm thấy vui, vì công sức của mình mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho xóm giềng. Chú Lộc chia sẻ: "Là đảng viên lại càng phải gương mẫu, nói đi đôi với làm, mới thuyết phục được bà con". Năm nay chú Lộc vừa tròn 37 năm tuổi Đảng, sống có trách nhiệm cùng gia đình, nhiệt tình với công tác xã hội, chú được người dân tín nhiệm, quý mến. Gia đình chú Lộc được bình chọn là Gia đình văn hóa tiêu biểu của khu vực.

Xuất thân trong gia đình có truyền thống cách mạng ở Đồng Tháp, thời kỳ chiến tranh loạn lạc, cuộc sống thiếu thốn, điều kiện đi lại cách trở nhưng bảy anh em chú vẫn nỗ lực học hành, đỗ đạt. Còn chú Lộc, sau khi học xong lớp 11, thoát ly gia đình đi kháng chiến, tham gia công tác binh vận. Hăng say hoạt động, chú Lộc được tặng nhiều phần thưởng cao quý như: Huân chương Quyết thắng hạng Nhất, Huân chương Kháng chiến hạng Nhì…Sau giải phóng, chú được phân công công tác trong ngành giáo dục ở quận Ninh Kiều. Thời gian này, với tinh thần cầu tiến, ham học hỏi, chú Lộc vừa làm vừa học và đã tốt nghiệp Đại học Sư phạm Cần Thơ. Đến năm 1993, chú Lộc nghỉ hưu.

Chú Lộc rất xúc động khi nhắc lại chuyện xưa. Những năm 80, kinh tế gia đình rất khó khăn, không có chỗ ở, vợ chồng chú cất nhà nhờ trên đất của người quen, rồi trồng rau, nuôi gà, vịt, lo cho 3 đứa con trai ăn học. Một thời gian sau, vợ chồng chú tích cóp mua một miếng đất ở phường An Bình (nay là phường An Khánh) cất cái chòi lá ở tạm và tiếp tục chăn nuôi, trồng rau cải mưu sinh. Khó có thể nói hết những vất vả mà vợ chồng chú đã trải qua, nhưng nhờ cần kiệm, chí thú làm ăn, chú Lộc dần dần dành dụm sửa được nhà cửa tươm tất, mua thêm đất. Điều làm chú Lộc mãn nguyện nhất là các con chăm học, ngoan ngoãn. Nhưng hạnh phúc chẳng được bao lâu, bất hạnh ập đến khi vợ chú bị ung thu vú và qua đời năm 2001, lúc đó con trai lớn đang học lớp 10, con út mới 6 tuổi. Chú Lộc kể: "Dù rất đau buồn nhưng tôi cố gắng cứng cỏi, không để ảnh hưởng tinh thần các con. Tôi luôn xác định, bằng mọi giá phải nỗ lực vun đắp tương lai cho con và học vấn là con đường tiến thân tốt nhất, cực khổ mấy tôi cũng ráng lo".

Để kiếm thêm thu nhập, chú Lộc bày bán vé số, hai con trai lớn của chú cũng vừa học, vừa làm thêm phụ cha. Rồi khó khăn cũng dần qua, các con của chú ngày một nên người, sống tốt, hiếu thảo. Chú Lộc thường dạy các con cách đối nhân xử thế, sống nghĩa tình, chan hòa với mọi người, trong bất kỳ hoàn cảnh nào cũng phải giữ uy tín, danh dự gia đình. Con trai lớn của chú Lộc là Phan Thiên Tước, đã tốt nghiệp đại học ngành Chế biến thủy sản, hiện đang học thêm đại học ngành Quản trị kinh doanh; con trai kế Phan Thiên Tùng tốt nghiệp đại học Công nghệ sinh học; con trai út Phan Thiên Bách sau khi tốt nghiệp THPT đã đi nghĩa vụ quân sự. Để làm gương cho các con, chú Lộc không ngừng học hỏi, theo dõi tin tức thời sự qua ti-vi, sách báo… Tiếp nối truyền thống hiếu học của gia đình, nhiều con cháu dòng họ Phan cũng tốt nghiệp đại học, có việc làm ổn định, kinh tế khá giả, cùng nhau góp sức xây dựng quê hương.

Thương cha tuổi già chiếc bóng, các con của chú Lộc đã bắc nhịp cầu mai mối mẹ của một người bạn học, để cha có người bạn đời hủ hỉ chăm sóc sớm hôm. Được gia đình hai bên ủng hộ, năm 2007, chú Lộc và cô Lê Thị Kim Quyên đã kết hôn và sống hạnh phúc đến nay. Hai người con riêng của cô Quyên cũng học hành thành tài, con trai lớn đang học lấy bằng tiến sĩ ở nước ngoài.

Ông Đỗ Văn Kết, Trưởng khu vực 5 phường An Khánh, quận Ninh Kiều, cho biết: "Không chỉ nuôi dạy con cái học hành nên người, chú Lộc còn rất tích cực với phong trào đoàn thể, có uy tín, sống chan hòa, được bà con lối xóm quý mến. Tinh thần vượt khó của chú Lộc rất đáng biểu dương".

Là thành viên Ban chấp hành Chi hội khuyến học khu vực 5, vốn xem trọng học thức, chú Lộc thường cùng các ban ngành đoàn thể vận động mạnh thường quân giúp đỡ một số học sinh nghèo trên địa bàn, để các em có điều kiện tốt hơn đến trường. Mấy chục năm qua, không riêng bản thân mình, chú Lộc còn khuyên bảo các con học tập gương Bác Hồ, nhất là tính cần kiệm, nhân ái và tinh thần học tập không ngừng. Niềm vui của chú Lộc là mỗi năm tự thưởng cho mình vài chuyến du lịch để có dịp chiêm ngưỡng vẻ đẹp của đất nước và mở mang tầm nhìn. Chú Lộc luôn tâm nguyện, sẽ tiếp tục đồng hành cùng địa phương, xây dựng và phát triển các phong trào, chung sức giữ vững danh hiệu Khu vực văn hóa.

Bài, ảnh: KIỀU CHINH