Bài, ảnh: QUỐC THÁI
Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh do Đảng ta và Chủ tịch Hồ Chí Minh sáng lập ngày 15-5-1941. Qua 82 năm xây dựng và trưởng thành, Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh luôn xứng đáng với kỳ vọng của Đảng, của Bác Hồ, với nhiều hoạt động, phong trào nhằm giáo dục, rèn luyện, chăm lo hỗ trợ đội viên, thiếu nhi phát triển toàn diện. Tại TP Cần Thơ, công tác Đội và phong trào thiếu nhi có những chuyển biến tích cực. Các phong trào, cuộc vận động lớn của Đội tiếp tục được đổi mới, sáng tạo, góp phần giáo dục thiếu nhi phát triển toàn diện các mặt đức - trí - thể - mỹ.
Xây dựng thế hệ đội viên đa năng
Đội viên tham gia hội thi Phụ trách Sao giỏi do HĐĐ quận Ninh Kiều tổ chức.
Giờ ra chơi, một nhóm học sinh Trường THCS và THPT Trần Ngọc Hoằng (huyện Cờ Đỏ) chăm sóc vườn hoa liên đội, cuốc đất trồng thêm hoa, dọn dẹp vệ sinh. Liên đội trường dự kiến thiết kế vườn hoa thành khu sinh hoạt cho học sinh với hệ thống hoa kiểng, cây xanh, ghế đá với các bức bích họa, tiểu cảnh. Anh Lê Hoàng Duy, giáo viên - Tổng phụ trách Đội trường, chia sẻ: “Giờ ra chơi trải nghiệm là một trong những mô hình sáng tạo, giúp đội viên, thiếu nhi có thêm trải nghiệm thực tế và tinh thần sáng tạo. Bên cạnh các công trình xây dựng cảnh quan trường học thân thiện, xanh - sạch - đẹp, Liên đội còn tổ chức thi giải mã robic, cắt và xếp giấy nghệ thuật, giúp học sinh rèn kỹ năng tư duy sáng tạo”.
Nhiều câu lạc bộ, đội, nhóm rèn luyện kỹ năng mềm được thành lập như: Võ thuật Vovinam, Kỹ năng đội viên, Bóng đá. Trương Thị Thu Thảo, đội viên Chi đội lớp 9A1 có hơn 2 năm học võ Vovinam và từng đạt Huy chương Bạc (nội dung đối kháng Vovinam) Hội khỏe Phù Đổng cấp thành phố năm 2022. Thảo kể: “Nhờ biết võ, em có thể tự vệ, đảm bảo an toàn cho bản thân”. Thảo còn tích cực tham gia phong trào Đội như: hội thi nghi thức Đội, kế hoạch nhỏ.
Theo thầy Lê Văn Dũng, Hiệu trưởng Trường THCS và THPT Trần Ngọc Hoằng, hoạt động giáo dục kỹ năng được Ban Giám hiệu, Đoàn - Đội trường chú trọng. Từ đầu năm học 2022-2023 đến nay, trường tổ chức nhiều chương trình giáo dục kỹ năng: tập huấn kỹ năng phòng, chống tội phạm; an toàn giao thông; kỹ năng lập sơ đồ tư duy; lễ hội bánh dân gian… Qua đó, trang bị cho các em những kỹ năng cần thiết trong cuộc sống, giúp các em định hướng về tư duy, lối sống...
Các cấp HĐĐ quận Ninh Kiều triển khai nhiều chương trình rèn luyện đội viên, tạo môi trường để các em thi đua, học tập, rèn luyện; thực hiện tốt công tác phát triển đội viên, đảm bảo về số và chất lượng. Bùi Tiên Triều, học sinh lớp 5.10, Trường Tiểu học Ngô Quyền, xuất sắc đạt giải Nhất cuộc thi “Phụ trách Sao giỏi” cấp quận năm học 2022-2023 do HĐĐ quận vừa tổ chức. Triều chia sẻ: “Liên đội trường tổ chức nhiều sân chơi giúp em phát huy năng khiếu múa, hát, tiếng Anh và các kỹ năng sinh hoạt đội, nhóm”. Quận đoàn - HĐĐ quận phối hợp triển khai nhiều khóa huấn luyện. Tiêu biểu như chương trình “Một ngày làm chiến sĩ phòng cháy, chữa cháy”, sân chơi “Vui học Sử Việt”, “Tập làm thuyết minh viên”. HĐĐ các cấp cụ thể hóa cuộc vận động “Thiếu nhi Việt Nam thi đua thực hiện tốt 5 điều Bác Hồ dạy”, phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” bằng các hoạt động, mô hình trải nghiệm giúp đội viên, thiếu nhi hoàn thiện kỹ năng mềm.
Từ đầu năm học 2021-2022, HÐÐ thành phố chỉ đạo các liên đội xây dựng mô hình “Không gian đọc sách, sinh hoạt Ðội” và các câu lạc bộ sáng tạo vì xã hội. Ðối với HÐÐ cấp huyện, mỗi đơn vị tổ chức thí điểm 1 mô hình không gian đọc sách, tương tác và sinh hoạt Ðội; thành lập ít nhất 2 câu lạc bộ sáng tạo vì xã hội. Thành đoàn - HĐĐ thành phố phối hợp triển khai các cuộc thi “Tin học trẻ”, “Sáng tạo thanh thiếu niên, nhi đồng”. Kỷ niệm 82 năm Ngày thành lập Đội, HĐĐ thành phố phát động đợt thi đua với nhiều hoạt động giáo dục, rèn luyện kỹ năng cho thiếu nhi. Mỗi HĐĐ cấp huyện tổ chức ít nhất 1 hoạt động kỷ niệm 82 năm Ngày thành lập Đội; đồng thời, tổ chức các hoạt động tư vấn hướng nghiệp, kỹ năng số và phát động phong trào “Đọc và làm theo báo Đội”. Các liên đội chủ động tổ chức sân chơi giúp đội viên, thiếu nhi rèn luyện, như: hành trình đến với địa chỉ đỏ, giờ ra chơi trải nghiệm và các diễn đàn tư vấn tâm lý, phòng, chống bạo lực học đường, tạo môi trường học tập và rèn luyện kỹ năng cho đội viên, thiếu nhi.
Chăm lo, giáo dục thiếu nhi
Đội viên Liên đội Trường THCS và THPT Trần Ngọc Hoằng (huyện Cờ Đỏ) trồng hoa kiểng tạo khuôn viên trường học xanh - sạch - đẹp.
Các cấp HĐĐ thành phố chú trọng nâng cao chất lượng, hiệu quả giáo dục đối với thiếu nhi thông qua các phong trào, cuộc vận động, hoạt động của Đội. Đặc biệt là phong trào “Thiếu nhi Việt Nam thi đua làm tốt 5 điều Bác Hồ dạy”, “Nghìn việc tốt” có nhiều đổi mới, sáng tạo, thu hút đông đảo thiếu nhi tham gia. Công tác xây dựng và củng cố tổ chức Đội được quan tâm, chương trình “Rèn luyện đội viên” được tập trung chỉ đạo triển khai. Việc chăm lo trẻ em, chú trọng hướng đến đối tượng thiếu nhi có hoàn cảnh khó khăn được tổ chức đa dạng, thường xuyên, mở rộng về quy mô và nâng cao chất lượng.
Từ đầu tháng 3-2023 đến nay, HĐĐ thành phố chỉ đạo tất cả 249 liên đội các trường tiểu học và THCS trên địa bàn thành phố đồng loạt tổ chức hoạt động kỷ niệm 60 năm phong trào “Nghìn việc tốt” (24/3/1963-24/3/2023) và 82 năm Ngày thành lập Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh. Tất cả các liên đội đã hoàn thành chỉ tiêu tổ chức ít nhất 1 hoạt động tuyên truyền, giáo dục truyền thống lịch sử, đạo đức, lối sống cho đội viên, thiếu nhi. Có gần 150.000 lượt đội viên, thiếu nhi tham gia các hoạt động: Ngày hội “Thiếu nhi vui khỏe” (đối với học sinh tiểu học) và Ngày hội “Tiến bước lên Đoàn” (đối với học sinh THCS).
Theo HĐĐ quận Thốt Nốt, các liên đội tập trung nâng cao chất lượng hoạt động, phong trào thiếu nhi. Các hoạt động hướng đến giáo dục truyền thống, lịch sử, kỹ năng sống nhằm khơi dậy ý chí, khát vọng vươn lên của thiếu niên, nhi đồng. HĐĐ quận phối hợp các ngành, đoàn thể, doanh nghiệp huy động các nguồn lực để chăm lo tốt nhất cho thiếu nhi. Từ năm 2017 đến nay, các liên đội đã vận động trao học bổng cho 5.439 em, với tổng giá trị hơn 733 triệu đồng; vận động hơn 4.600 phần quà hỗ trợ thiếu nhi có hoàn cảnh khó khăn, trị giá trên 1,4 tỉ đồng. Phong trào “Kế hoạch nhỏ” đã quyên góp được 189 tấn giấy vụn, gây quỹ cho hoạt động Đội gần 400 triệu đồng. Hằng năm, Quận đoàn - HĐĐ quận phối hợp Nhà Thiếu nhi quận và các đơn vị triển khai nhiều mô hình “Vì đàn em thân yêu”. Nổi bật như mô hình “Siêu thị măng non”, chương trình “Nụ cười xuân”, “Chia sẻ cùng em thơ”. HĐĐ quận củng cố và nâng chất các câu lạc bộ phụ trách Đội; thường xuyên tập huấn bồi dưỡng nghiệp vụ, hội thi cho đội ngũ giáo viên làm tổng phụ trách Đội; tổ chức nhiều hội thi, hội diễn tìm hiểu văn hóa dân gian, giáo dục văn hóa truyền thống cho học sinh. Qua các hoạt động, từ năm 2017 đến nay, có hơn 51.900 lượt đội viên, thiếu nhi đạt danh hiệu “Cháu ngoan Bác Hồ”.
Bằng những việc làm cụ thể, thiết thực, hoạt động chăm sóc, giáo dục thiếu niên, nhi đồng không ngừng được đổi mới nội dung, phương thức hoạt động, góp phần giúp các em hình thành nhân cách, phát triển toàn diện về thể chất và trí tuệ, xứng đáng là con ngoan, trò giỏi, cháu ngoan Bác Hồ.