Chiều 13-8, trọng tài FIFA người Malaysia- Muhammad Nazmi bin Nasaruddi, đã cầm còi trong trận đấu được xem là chung kết V.League 2016 giữa 2 đội đang dẫn đầu bảng xếp hạng: Hải Phòng và Hà Nội T&T. Đây là mùa giải thứ ba, Ban tổ chức V.League phải "cầu viện" trọng tài ngoại nhằm đảm bảo sự công bằng cho các đội bóng khi về đích.

Từ năm 2014, VPF mở ra tiền lệ thuê trọng tài ngoại về bắt chính trong một số trận đấu quan trọng. Năm đó, VPF mời 3 trọng tài Nhật Bản. Một năm sau, VPF mời tiếp 3 trọng tài Nhật Bản, Malaysia và Thái Lan. Đến mùa giải năm nay, trọng tài Nusaraddin của Malaysia được VPF mời để bắt chính trận đấu giữa Hải Phòng và Hà Nội T&T. Điều đó cho thấy công tác trọng tài mấy năm qua gần như không có sự thay đổi và những sai sót của những "vua áo đen" dường như không thể cải thiện.

Trọng tài Nguyễn Trọng Thư rời sân Cần Thơ sau trận đấu dưới sự bảo vệ của lực lượng an ninh ở vòng 17. Ảnh: Nguyễn Minh

Các chuyên gia cho rằng thực tế năng lực của các trọng tài ngoại không hơn trọng tài trong nước, nhưng "vua áo đen" nước ngoài được mời về cầm còi thì các đội bóng không tranh cãi với các quyết định trên sân. Nhiều người thắc mắc vậy việc mời trọng tài ngoại chỉ để giải quyết thói quen kêu ca của các đội bóng? Cách nhìn trên có vẻ phiến diện bởi ở những trận đấu gần đây, dù tính chất chưa quá căng thẳng, nhưng không ít trọng tài đã mắc sai lầm nghiêm trọng. Thậm chí có những tiếng còi bị nghi vấn, làm ảnh hưởng đến kết quả trận đấu. Ví như trọng tài Ngô Mạnh Cường đã mắc phải sai lầm hết sức ngớ ngẩn trên sân Tam Kỳ trong trận chủ nhà QNK Quảng Nam hòa XSKT Cần Thơ 0-0 ở vòng 19 V.League. Trọng tài Cường đã thổi còi kết thúc hiệp 1 trong khi thời gian chính thức mới bước sang phút 44, 29 giây. Ông rời sân ngay sau đó dù các cầu thủ rất bất ngờ. Nhờ được trợ lý nhắc nhở, ông Cường mới trở lại sân tiếp tục nhiệm vụ. Hay như trọng tài Nguyễn Trọng Thư bị CLB Sài Gòn phản ứng dữ dội trong trận gặp Cần Thơ ở vòng 17 vì chỉ phạt thẻ vàng thủ môn Bửu Ngọc sau pha phạm lỗi thô bạo với tiền đạo Duy Long.

Trong cuộc họp của Ban chấp hành VFF hôm 11-8, các ủy viên đã kêu gọi cải tổ Ban trọng tài. Ông Trần Mạnh Hùng, Chủ tịch CLB Hải Phòng, nêu ý kiến mạnh mẽ: Không phải đến năm nay công tác trọng tài mới xuống dốc mà đây đã là vấn đề của giải đấu nhiều năm qua. Báo chí và dư luận đã đặt vấn đề về vai trò của Trưởng Ban trọng tài Nguyễn Văn Mùi, nhưng cá nhân tôi nghĩ quy trách nhiệm vào một người thì vẫn chưa thể thay đổi được thực trạng trọng tài Việt Nam. FIFA quy định trọng tài phải là một tổ chức xã hội hoạt động độc lập, không tham gia và không chịu điều hành của một tổ chức nào về chuyên môn. Điều đầu tiên bây giờ là phải tách Ban trọng tài khỏi VFF, hoạt động độc lập.

Đồng tình với quan điểm này, ông Dương Vũ Lâm- cựu Trưởng Ban trọng tài- cho rằng: Trọng tài yếu kém là do nhân lực và cơ chế. Đội ngũ có trình độ chuyên môn chưa vững, cộng thêm cơ chế hoạt động theo lớp lang, "cùng hội cùng thuyền", thì kéo nhau cùng đi xuống. Nếu thay đổi thì phải cải tổ cả hệ thống chứ không phải một cá nhân. Một cá nhân chỉ cho thấy kinh nghiệm và trình độ quản lý; còn việc đổi mới hoạt động, trình độ của Ban trọng tài đòi hỏi sự đổi mới từ hệ thống quản lý.

V.League 2016 đang đến giai đoạn quyết định với những cuộc tranh chấp căng thẳng ở nhóm tranh ngôi vô địch và tránh rớt hạng. Để những trận cầu mang tính quyết định được diễn ra công bằng, công tác trọng tài hơn lúc nào hết cần được theo sát.

NGUYỄN MINH