Iran phóng thử tên lửa hôm 27-9. Ảnh: AFP

Theo kế hoạch dự kiến ngày 1-10 tới, các nhà ngoại giao của 6 cường quốc gồm Mỹ, Anh, Pháp, Đức, Nga và Trung Quốc sẽ nhóm họp tại Genève (Thụy Sĩ) cùng với Iran, nhằm tìm giải pháp cho vấn đề hạt nhân của Tehran. Trước tình trạng bế tắc của các cuộc đàm phán và tranh cãi kéo dài hơn 7 năm qua, cuộc họp này được nhiều người mong đợi là “sẽ có đột phá mới” khi lần đầu tiên có sự đối mặt trực tiếp giữa các nhà đàm phán Mỹ và Iran. Tuy nhiên, cuộc họp được kỳ vọng này bị phủ bóng đen khi liên tục những ngày qua Tehran có những động thái được cho là “cứng rắn” gửi tới giới cầm quyền Mỹ và các nước đồng minh phương Tây.

Kênh truyền hình Nhà nước Iran Press TV ngày 28-9 đưa tin Iran đã bắn thử hai tên lửa tầm trung Shahab mang nhiều đầu đạn, một ngày sau khi lực lượng Vệ binh Cách mạng của nước này thử tên lửa tầm ngắn trong khuôn khổ cuộc tập trận “Đại giáo đồ 4”. Press TV dẫn lời Tư lệnh Không quân Iran Hossein Salami cho biết tên lửa Shahab-1 và Shahab-2, với tầm bắn 300km và 700km, đã được phóng thành công, tấn công chính xác mục tiêu đã định. Theo ông Salami, cuộc tập trận tên lửa này nhằm chuẩn bị sẵn sàng cho “các cuộc chiến tranh lâu dài, khả năng di chuyển tên lửa, các cuộc tấn công phối hợp cũng như không phối hợp”.

Cuộc tập trận này được tiến hành trong bối cảnh căng thẳng gia tăng liên quan đến tranh cãi hạt nhân giữa Iran và phương Tây, và chưa đầy một tháng sau khi Tổng thống Mỹ Barack Obama tuyên bố điều chỉnh cơ bản trong chương trình xây dựng “lá chắn tên lửa” tại châu Âu (NMD), sang hướng đối phó với các nguy cơ tấn công tên lửa tầm ngắn và tầm trung của Iran. Nhà Trắng cho biết các cơ quan tình báo tin rằng Iran đang phát triển “nhanh hơn dự định” các tên lửa tầm ngắn hơn, trong khi giảm tốc kế hoạch phát triển tên lửa xuyên lục địa. Các quan chức Mỹ cho rằng nhà máy làm giàu uranium thứ hai của Iran có thể đi vào hoạt động năm 2010, sản xuất nguyên liệu đủ để chế tạo vũ khí mỗi năm một quả bom.

Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Robert Gates tuyên bố tất cả lựa chọn đối với Iran vẫn còn trên bàn. Tuy nhiên, ông Gates thừa nhận thực tế không thể có lựa chọn quân sự. Bởi theo ông Gates, không kích bất ngờ Iran chỉ có thể kéo dài thời gian ngăn chặn quyết tâm của Iran thủ đắc vũ khí hạt nhân. Trong khi đó, nếu Mỹ bật đèn xanh cho Israel không kích lò phản ứng tại Bushehr, Arak và cơ sở hạt nhân Natanz thì hành động quân sự đó có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng khôn lường. Do vậy, theo ông Gates, để không có một Iran sở hữu hạt nhân chỉ có cách là gia tăng sức ép của cộng đồng quốc tế lên chính quyền Iran.

Đề cập đến cuộc gặp vào ngày 1-10 tới, ông Gates cho rằng vẫn còn thời gian để đàm phán ngoại giao. Tuy nhiên, các nhà phân tích cho rằng cuộc họp sắp tới dường như chỉ mới là bước khởi động cho một giai đoạn đàm phán gay go với những cuộc mặc cả căng thẳng mà Iran đã cho thấy họ không dễ bị bắt nạt.

N.MINH
(Theo WSJ, Reuters, AFP và TTXVN)