Phát biểu sau cuộc họp bất thường của Liên minh Boliviar vì châu Mỹ (ALMA) tại Thủ đô Caracas (Venezuela) hôm 5-3, Ngoại trưởng Cuba Bruno Aduardo Rodriguez cho biết các nước thành viên ALMA ủng hộ sáng kiến của Tổng thống Venezuela Hugo Chavez về việc thành lập ủy ban hòa bình quốc tế làm trung gian hòa giải cuộc khủng hoảng hiện nay tại Libye. Tuyên bố của ALMA nêu rõ một ủy ban gồm các nhà lãnh đạo Mỹ La-tinh, châu Á và châu Phi sẽ được lập ra nhằm “tránh hành động quân sự của Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) như một phần của nỗ lực mà cộng đồng quốc tế phải thực hiện để giúp đỡ người dân Libye”. Trước đó, trong cuộc họp, Ngoại trưởng Venezuela Nicolas Maduro thông báo người đồng cấp Libye đã gửi thư trong đó cho biết chính phủ của Tổng thống Gadhafi ủng hộ đề xuất hòa giải của Tổng thống Hugo Chavez. “Chúng tôi cho phép tiến hành mọi biện pháp cần thiết để lựa chọn các thành viên của ủy ban và phối hợp với các bên tham gia tiến trình đối thoại này” - trích nội dung thư gửi Bộ Ngoại giao Venezuela.

Lực lượng nổi dậy ăn mừng sau khi đẩy lùi quân chính phủ ra khỏi thành phố Ras Lanuf giàu dầu mỏ ở miền Đông hôm 5-3. Ảnh: AP

Liên quan đến việc lựa chọn các thành viên của ủy ban, báo chí Mexico hôm qua đưa tin Tổng thống Chavez đề xuất mời cựu Tổng thống Mỹ Jimmy Carter, giáo sư Argentina từng đoạt giải Nobel hòa bình (năm 1980) Adolfo Perez Esquivel và hai ngôi sao điện ảnh Mỹ Sean Penn và Danny Glover. Cần phải nhắc lại rằng nhà lãnh đạo J.Carter từng đoạt giải Nobel Hòa bình vốn đóng vai trò trung gian giữa chính phủ Venezuela và phe đối lập ở nước này hồi năm 2002, góp phần hóa giải cuộc khủng hoảng chính trị có nguy cơ đẩy Venezuela vào nội chiến.

Trong một diễn biến có liên quan, báo chí Anh cho hay một đơn vị bộ binh gồm 600 quân của nước này từng chiến đấu tại Afghanistan hiện đang được đặt trong tình trạng sẵn sàng lên đường tới Libye trong vòng 24 giờ khi có lệnh. Phía Bộ Quốc phòng Anh khẳng định lực lượng này sẽ chỉ tham gia các chiến dịch nhân đạo chứ không tham chiến. Ngoài kế hoạch triển khai quân tới Libye, Anh cũng đang chuẩn bị cử một phái đoàn gồm các nhà ngoại giao và cố vấn tới thành phố Benghazi, miền Đông Libye, hiện do phe đối lập kiểm soát. Trong khi đó, Mỹ và các nước đồng minh đang tăng cường sự hiện diện của quân đội gần lãnh hải của Libye. Hôm qua hai tàu chiến của Mỹ đã có mặt ở Vịnh Souda thuộc đảo Crete của Hy Lạp. Theo kế hoạch, hôm nay, một tàu ngầm và một tàu khu trục của Washington cũng sẽ đến khu vực này và đến ngày 15-3 sẽ có thêm 2 tàu chiến nữa. Các nước Canada, Anh và Pháp cũng đã gửi tàu chiến đến vùng biển Địa Trung Hải nói là để hỗ trợ di tản công dân nước ngoài khỏi Libye và trợ giúp nhân đạo.

Trong khi đó, quốc gia Bắc Phi với hơn 6 triệu dân hôm qua vẫn tiếp tục chìm trong vòng xoáy bạo lực. Mạng tin Al-Jazerra dẫn lời lực lượng nổi dậy cho biết sau khi xảy ra đụng độ dữ dội vào sáng 5-3, phe này đã đẩy lùi quân chính phủ ra khỏi thành phố Zawiyah ở miền Tây. Theo hãng tin Anh Reuters, lực lượng trung thành với Tổng thống Gadhafi đã quay trở lại bao vây thành phố nằm cách Thủ đô Triopli chỉ 50 km. Trong khi đó, AP cho biết lực lượng chống chính phủ cùng ngày đã chiếm được thành phố Ras Lanuf giàu dầu mỏ ở miền Đông.

Cùng ngày, tại thành phố Benghazi, Hội đồng quốc gia gồm 30 thành viên do lực lượng lập nên đã bắt đầu phiên họp chính thức đầu tiên với sự chủ trì của chủ tịch, cựu Bộ trưởng Tư pháp Mustafa Abdel Jalil. Hội đồng này cho biết họ đã thành lập chi nhánh ở các thành phố thuộc miền Đông nhằm chuẩn bị trước một bước cho cuộc bầu cử dân chủ sau này.

ĐÔNG DOANH (Theo RIA Novosti, CNN, Telegraph)