Sharbat Gula, người phụ nữ Afghanistan có đôi mắt xanh hút hồn từng xuất hiện trên trang bìa tạp chí National Geographic (Mỹ) hồi năm 1985 và trở thành biểu tượng của tình trạng hỗn loạn do cuộc chiến ở Afghanistan gây ra, mới đây đã bị bắt tại Pakistan vì sử dụng giấy tờ giả để sinh sống tại nước này.

Theo Shahid Ilyas, Phó Giám đốc Cơ quan Điều tra Liên bang Pakistan, bà Gula đã bị bắt giữ tại nhà riêng ở thành phố Peshawar sau hơn một năm bị điều tra. "Chúng tôi đã đột kích vào nhà bà Gula và tiến hành bắt giữ bà. Chúng tôi đã mất một thời gian dài để thu thập tất cả các chứng cứ về hành vi sai trái của bà cũng như các quan chức góp phần giúp bà và 2 người con trai có được chứng minh thư giả. Hiện chúng tôi đã có đầy đủ bằng chứng, trong nay mai chúng tôi sẽ truy tố" – ông Ilyas cho biết. Theo hãng tin Dawn của Pakistan, bà Gula đang đối mặt với án tù 14 năm và chịu mức phạt từ 3.000-5.000 USD nếu bị kết tội.

Vụ bắt giữ trên được đưa ra trong bối cảnh chính quyền Pakistan đang triển khai kế hoạch truy bắt những người Afghanistan sinh sống tại nước này bằng giấy tờ tùy thân giả. Giới chức Pakistan cho hay, bà Gula đã làm chứng minh thư quốc tịch Pakistan giả vào năm 1988, sau đó làm lại chứng minh thư mới vào năm 2014.

Bà Gula nổi tiếng trên khắp thế giới nhờ bức ảnh "Thiếu nữ Afghanistan" do nhiếp ảnh gia Steve McCurry thực hiện vào năm 1984 khi bà mới 12 tuổi. Trong bức ảnh, bà choàng một chiếc khăn màu đỏ và nhìn thẳng vào ống kính bằng đôi mắt xanh hút hồn của mình. Năm 2002, nhiếp ảnh gia McCurry đã lặn lội từ Mỹ đến Afghanistan để tìm kiếm cô nữ sinh mà ông đã chụp ảnh tại một trại tị nạn Pakistan năm nào. May mắn là ông đã tìm thấy bà Gula tại vùng núi Tora Bora của Afghanistan.

Ông McCurry hôm 26-10 cho biết ông đã biết đến thông tin bà Gula bị bắt giữ thông qua một người bạn. Hiện ông đang tìm hiểu thêm thông tin chi tiết về vụ bắt giữ vừa qua. "Tôi sẽ làm bất kỳ điều gì có thể để hỗ trợ về mặt tài chính và pháp lý cho cô Gula và gia đình cô ấy. Chúng tôi kịch liệt phản đối hành động này của chính quyền Pakistan. Cô ấy đã phải quá khổ cực trong suốt cuộc đời mình. Chúng tôi tin rằng việc cô ấy bị bắt giữ là vi phạm nghiêm trọng nhân quyền" – ông McCurry phát biểu với Thời báo New York.

Vụ bắt giữ bà Gula đã khiến rất nhiều người tị nạn Afghanistan trốn sang Pakistan trong những năm chiến tranh "đứng ngồi không yên". Cuộc truy bắt của chính quyền Pakistan nhằm vào người Afghanistan được tăng cường kể từ tháng 5 vừa qua khi cựu thủ lĩnh tối cao phiến quân Taliban tại Afghanistan Mullah Akhtar Mansour bị tiêu diệt trong một cuộc tấn công bằng máy bay không người lái ở tỉnh Balochistan của Pakistan khi nhân vật này đến đây bằng giấy tờ giả.

Hiện có hơn 2,5 triệu người tị nạn Afghanistan sinh sống tại Pakistan, trong đó có hơn 1 triệu người sử dụng chứng minh thư giả. Tính đến nay, giới chức Pakistan đã thu hồi hoặc vô hiệu hóa hàng ngàn chứng minh thư giả do người nước ngoài sử dụng. Được biết, tại Pakistan, tài khoản ngân hàng và điện thoại di động của người tị nạn Afghanistan không có giấy tờ hợp lệ đều bị vô hiệu hóa.

HOÀNG NAM (Theo NYT, Guardian)