Với quyết tâm nâng cao giá trị vườn cây, ông Lý Văn Tịnh ở xã Phong Điền, TP Cần Thơ mạnh dạn đốn bỏ vườn mít già cỗi để trồng sầu riêng - loại trái cây đặc sản có giá trị kinh tế cao. Bước chuyển đổi thành công đã mang lại nguồn thu nhập hàng trăm triệu đồng mỗi năm cho gia đình ông Tịnh. Cùng đó, trên cương vị Giám đốc Hợp tác xã (HTX) Trường Trung A, ông Tịnh dẫn dắt hơn 60 nhà vườn xây dựng vùng trồng sầu riêng chất lượng cao, liên kết doanh nghiệp xuất khẩu trái cây theo chuỗi giá trị, tạo nguồn thu nhập ổn định cho nông dân HTX.

Chia sẻ quá trình chuyển đổi cây trồng, ông Tịnh nói: “Nhận thấy nhu cầu thị trường ngày càng cao đối với sản phẩm sầu riêng “sạch”, đảm bảo chất lượng, nên năm 2020, tôi quyết định đốn bỏ vườn mít đã già cỗi, không còn cho hiệu quả kinh tế, để chuyển sang trồng 100 gốc sầu riêng Ri6 và Monthong trên diện tích hơn 6.000m². Ban đầu, tôi chưa có nhiều kinh nghiệm, nên quá trình canh tác gặp khá nhiều trở ngại. Vì thế, tôi tham gia các lớp tập huấn kỹ thuật về trồng, chăm sóc sầu riêng cũng như học hỏi kinh nghiệm từ những mô hình trồng sầu riêng thành công trong và ngoài địa phương để về áp dụng cho khu vườn của mình”.

Không dừng lại ở đó, ông Tịnh còn đầu tư hệ thống tưới nước tự động, giúp tiết kiệm nhân công, giảm chi phí và đảm bảo cây sầu riêng phát triển đồng đều. Nhờ áp dụng đồng bộ các biện pháp kỹ thuật tiên tiến và lợi thế thổ nhưỡng địa phương, nên vườn sầu riêng của ông Tịnh sinh trưởng tốt, ít sâu bệnh, cho năng suất ổn định và chất lượng trái vượt trội. Đặc biệt, việc ứng dụng hệ thống tưới tự động góp phần nâng cao hiệu quả canh tác, như cây ra hoa sớm, trái vụ sau nhiều hơn vụ trước và bán được giá cao hơn, do chủ động được thời điểm thu hoạch. Đến nay, vườn sầu riêng của ông Tịnh được 6 năm tuổi, thu hoạch được 2 mùa vụ. Theo ông Tịnh, trong vụ thu hoạch năm 2024, gia đình ông thu gần 4 tấn sầu riêng, bán với giá 50.000-80.000 đồng/kg, trừ chi phí còn được hơn 200 triệu đồng.

Ông Lý Văn Tịnh, xã Phong Điền giới thiệu cây sầu riêng trồng theo hướng an toàn.

Nhờ am hiểu quy trình canh tác cây ăn trái theo hướng an toàn và am hiểu đặc tính cây sầu riêng, nên ông Tịnh chủ động quản lý sâu bệnh bằng cách bón phân, phun thuốc bảo vệ thực vật theo đúng chu kỳ sinh trưởng của cây. Điều này đảm bảo trái sầu riêng phát triển tối ưu và phòng tránh được các loại bệnh phổ biến như xì mủ trên thân, cháy lá hay bọ trĩ. Nhờ vậy, sầu riêng vườn nhà ông Tịnh luôn đạt chất lượng đồng đều, với hương vị béo, thơm đặc trưng được các doanh nghiệp xuất khẩu trái cây đến tận vườn thu mua mỗi khi vào vụ thu hoạch, với giá cao hơn giá thị trường từ 5-10%. Ông Tịnh, chia sẻ: “Làm vườn bây giờ không chỉ cần chăm chỉ, mà phải biết ứng dụng khoa học kỹ thuật và nắm bắt nhu cầu thị trường. Có như vậy mới tạo ra sản phẩm sạch, chất lượng cao và mang lại giá trị bền vững”.

Không chỉ làm giàu cho riêng mình, trên cương vị là Giám đốc HTX Trường Trung A, ông Tịnh còn hỗ trợ và tạo điều kiện cho nhà vườn trong HTX tham gia các lớp tập huấn về kỹ thuật trồng, chăm sóc cây sầu riêng do ngành chức năng thành phố tổ chức. Cùng đó, ông Tịnh và Ban Giám đốc HTX tích cực tham gia các chương trình kết nối thị trường giữa HTX với doanh nghiệp trong và ngoài thành phố để tìm kiếm khách hàng, đối tác bao tiêu đầu ra sản phẩm. Đến nay, HTX đã liên kết được 2 doanh nghiệp thu mua trái cây xuất khẩu, đảm bảo đầu ra cho hơn 32ha chuyên canh sầu riêng của 60 thành viên trong HTX. Tùy theo diện tích hiện có, mỗi thành viên trong HTX sẽ có thu nhập bình quân từ 200-500 triệu đồng/năm.

Theo ông Tịnh, để “giữ mối” làm ăn lâu dài với doanh nghiệp, HTX tích cực hướng dẫn nhà vườn áp dụng đúng các kỹ thuật xử lý ra hoa nghịch vụ cũng như làm tốt các biện pháp canh tác an toàn và tổ chức thu hoạch rải vụ (từ tháng 2 đến tháng 8 hằng năm), đảm bảo sản lượng sầu riêng ổn định, cung ứng đều đặn cho các doanh nghiệp thu mua. Ngoài việc hỗ trợ nhà vườn trồng sầu riêng theo hướng an toàn, HTX Trường Trung A còn tổ chức dịch vụ cung cấp phân, thuốc bảo vệ thực vật đảm bảo đạt chất lượng cao, với giá cả thấp hơn giá thị trường cho thành viên… Nhờ đó, nhà vườn đã tiết giảm chi phí sản xuất và yên tâm trồng sầu riêng theo tiêu chuẩn an toàn để bán được giá cao.

Để mô hình phát triển bền vững, HTX Trường Trung A mong được hỗ trợ xây dựng mã số vùng trồng theo nhu cầu thị trường; xây dựng thương hiệu nông sản sạch, mở rộng kênh tiêu thụ, nhất là hướng tới xuất khẩu… để nâng cao giá trị nông sản đặc trưng và thu nhập cho nhà nông, góp phần tạo động lực thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. 

Bài, ảnh: MỸ HOA