Chính phủ Pháp dành cho giáo dục nói chung và du học sinh nói riêng nhiều chính sách ưu đãi về học phí, nhà ở, dịch vụ công cộng. Chính vì vậy, Pháp được xem là một trong những địa điểm du học lý tưởng. Trang du học của Báo Cần Thơ kỳ này xin giới thiệu bài viết của Chung Thị Thái Hòa về Trường Đại học Paris-Sud 11, một trong những trường đại học lớn nhất châu Âu. Tác giả hiện là sinh viên năm thứ 2 ngành Công nghệ Sinh học, Khoa Khoa học của Đại học Paris-Sud 11.

Năm 2005, các trường Đại học tại Pháp bắt đầu thay đổi loại hình đào tạo: hệ DEUG, DEUST hay DUT được thay thế bằng LMD (Licence, Master, Doctorat). Nghĩa là sinh viên sẽ theo học hệ Cử nhân (3 năm), Thạc sĩ (2 năm) và Tiến sĩ (3 năm). Hệ đào tạo này không áp dụng cho ngành Y và Dược. Muốn theo học 2 ngành này, bạn phải học qua 1 năm dự bị để thi tuyển đầu vào chứ không được học trực tiếp năm thứ nhất như những ngành khác. Thời gian học ngành Y, Dược cũng dài hơn: ngành Dược phải học đến 9 năm, còn ngành Y phải học từ 11 đến 12 năm. Trường Đại học Paris-Sud 11 đào tạo theo quy trình cấp bằng của hệ đại học truyền thống. Tuy nhiên, sinh viên có thể ra trường và được cấp bằng ở các cấp trung gian trong một số trường hợp.

Trường Đại học Paris-Sud 11 được thành lập vào năm 1970. Tiền thân của trường là khoa Khoa học của Đại học Paris 1 (Sorbonne). Trường được tách ra từ ý tưởng của hai nhà Vật lý học Fédéric và Irène JULIOT-CURIE. Đến nay, Đại học Paris-Sud 11 đã phát triển thành một trường đại học đa ngành và được ví như “Thung lũng Silicon” tại Pháp nhờ chất lượng đội ngũ giảng viên, nghiên cứu viên hùng mạnh và cơ sở vật chất đạt chuẩn quốc tế.

Tác giả trước khuôn viên khoa Khoa học Orsay, phía sau là xe buýt phục vụ SV đi lại trong khuôn viên trường.

Nằm gần trung tâm Paris, Đại học Paris-Sub 11 có khuôn viên cây xanh thoáng đãng, yên tĩnh, phù hợp cho việc học tập và nghiên cứu. Trường có quy mô trên 27.000 sinh viên với khoảng 4.000 du học sinh đến từ 125 nước. Trong đó, có khoảng 150 du học sinh Việt Nam. Trường nổi tiếng trên toàn nước Pháp về đội ngũ cán bộ, giảng viên, nhân viên có trình độ cao: 1.800 giảng viên, nghiên cứu viên; 1.300 nhân viên kỹ thuật, hành chính và tổ chức; 1.200 nghiên cứu sinh; 900 kỹ sư, kỹ thuật viên và quản lý. Nhiều cán bộ, giảng viên của trường là thành viên các tổ chức nghiên cứu Quốc gia, như: Trung tâm Nghiên cứu khoa học Quốc gia (CNRS), Viện Sức khỏe và nghiên cứu Y học Quốc gia (INSERM), Viện Nghiên cứu về nông học Quốc gia (INRA). Ngoài ra, Trường Đại học Paris-Sud 11 còn được biết đến với 130 phòng thí nghiệm- nghiên cứu trình độ cao nổi tiếng thế giới. Phần lớn các phòng thí nghiệm- nghiên cứu đều hợp tác với CNRS, INRA. Trường có ngân sách 450 triệu euro mỗi năm; trong đó, 20 triệu euro dành riêng cho việc nghiên cứu, 81 triệu euro cho hợp đồng phát triển.

Khóa học của tôi là khóa Cử nhân BCST- Biologie, Chimie, Sciences de la terre, tức Sinh học, Hóa học và Khoa học Trái đất- tại khoa Khoa học Orsay, tuyển sinh năm 2007. Cả khóa có 205 sinh viên. Giảng viên dạy lý thuyết cho chúng tôi đều là những người đã có học hàm Giáo sư hoặc học vị sau Tiến sĩ nhưng đã trải qua khóa đào tạo và được cấp chứng nhận về kỹ năng giảng dạy (Maitre de conférence). Trong những giờ lý thuyết (cours) trên giảng đường, chúng tôi được chia làm 2 nhóm lớn. Còn giờ bài tập hay thực hành thì chia thành 14 nhóm, mỗi nhóm từ 12 đến 15 sinh viên, để đảm bảo chất lượng môn học.

Môi trường học tập thân thiện và sự quan tâm của nhà trường, của bạn bè tại Trường Đại học Paris-Sud 11 đã phần nào giúp tôi vượt qua những khó khăn trong năm đầu tiên xa nhà. Khi gặp những khó khăn, trở ngại, tôi cũng như nhiều du học sinh khác có thể tìm đến Trung tâm Thông tin Tư vấn, Trung tâm Hội nhập nghề nghiệp, Phòng Thực tập và Việc làm, Dự án nghề... của trường để được tư vấn, hỗ trợ. Trường Đại học Paris-Sud 11 đặc biệt chú trọng đến việc hội nhập của du học sinh, thể hiện qua việc tiếp nhận, giúp làm thủ tục hành chính, tìm nhà ở, tổ chức các hoạt động văn hóa, thể thao... Du học sinh còn được bầu chọn người đảm nhiệm việc liên hệ với những cơ quan, tổ chức ngoài nhà trường- tương tự như cán bộ hành chính- nhằm bảo vệ quyền lợi về lưu trú, việc làm thêm... cho du học sinh.

Trường Đại học Paris-Sud 11 gồm: - 5 đơn vị đào tạo và nghiên cứu (UFR, thường được gọi là Khoa), gồm: + Khoa Luật- Kinh tế- Quản lý ở Sceaux và Orsay; Khoa Y ở Kremlin-Bicêtre với 6 cơ sở y tế; Khoa Dược đặt tại Châtenay-Malabry; Khoa Khoa học đặt ở Orsay; Khoa Khoa học và Kỹ thuật những hoạt động Vật lý và Thể thao đặt tại Orsay. - 3 Viện Đại học Công nghệ (IUT), gồm: IUT Cachan (Công nghiệp điện, Tin học công nghiệp, Công nghiệp Cơ khí và Tự động hóa sản xuất); IUT Orsay (Tin học, Đo lường Vật lý và Hóa học); IUT Sceaux (Quản lý và Thương mại). - 1 Học viện đào tạo Kỹ sư (IFIPS) ở Orsay với các ngành: Vật liệu, Tin học, Điện tử và Quang điện tử.

Với tổng diện tích 270 ha, Đại học Paris-Sud 11 có khu học xá lớn nhất nước Pháp, trải dài qua 5 thành phố chính: Orsay, Sceaux, Kremlin-Bicêtre và Châtenay-Malabry. Với khuôn viên rộng lớn như vậy, trường có hẳn những tuyến xe buýt phục vụ việc đi lại của sinh viên. Ở các khu vực công cộng đều có lối đi, nhà vệ sinh phục vụ cho người khuyết tật. Nếu bạn là tôi, chắc hẳn bạn sẽ lấy làm thú vị khi bước vào nhà ăn dành cho sinh viên của trường. Trường có 4 khu nhà ăn dành cho sinh viên, nằm cạnh là nhà ăn dành cho giáo viên và cán bộ, công nhân viên của trường. Chỉ với không tới 3 euro, bạn sẽ có một phần ăn gồm 5 đến 6 món, với đầy đủ món khai vị, món chính và món tráng miệng, đảm bảo đủ dinh dưỡng.

Điều kiện để trở thành sinh viên của Trường Đại học Paris-Sud 11 là có Văn bằng BAC (Tú tài Pháp) hoặc bằng TCF đạt loại Khá trở lên. Học sinh phổ thông ở Việt Nam, nếu theo học chương trình song ngữ Pháp- Việt hệ 12 năm thì nộp bằng BAC kèm học bạ 3 năm THPT của Chương trình tiếng Pháp và tiếng Việt (dịch ra tiếng Pháp có công chứng), khai sinh dịch ra tiếng Pháp. Việc đăng ký được thực hiện qua mạng vietnam.compusfrance.org. Ứng viên có thể tìm thêm thông tin qua trang web của Trường Đại học Paris-sud 11, địa chỉ: www.u-psud.fr

Bài, ảnh: THÁI HÒA

Sống tiết kiệm tại Pháp Pháp là một trong những quốc gia có mức sống rẻ nhất châu Âu. Du học sinh ở Pháp được hưởng nhiều ưu đãi và những điều kiện sống thuận lợi. Trong đó, du học sinh theo học các chương trình có học bổng của Chính phủ Pháp được ưu tiên ở ký túc xá với mức giá 140 euro/tháng. Phòng ở rộng 10- 12 m2 , có toilet và bếp nấu ăn dùng chung trong từng khu, được nhân viên tạp vụ của nhà trường thường xuyên dọn dẹp vệ sinh. Nếu được nhà trường cho ở ký túc xá và chi tiêu tiết kiệm bằng cách tự nấu ăn hoặc ăn tại căng-tin trường, chi phí sinh hoạt, ăn ở của mỗi du học sinh chỉ khoảng 250-350 euro/ tháng. Được Nhà nước Pháp trợ giá nên bữa ăn của du học sinh rẻ mà vẫn đảm bảo chất lượng. Một phần ăn của du học sinh có giá 2,85 euro, với 1 món khai vị, 2 đến 3 món chính và 2 món tráng miệng. Trong khi đó, nếu không được trợ giá, một phần ăn như thế có giá từ 6 đến 8 euro. Những du học sinh Việt Nam, trong đó có tôi, phải cố gắng lắm mới ăn hết phần ăn đó. Mức giá các loại thực phẩm, nhu yếu phẩm, dịch vụ sinh hoạt thông dụng tại Paris: 1 euro/ổ bánh mì không; 3 euro/bánh sandwich; 1,9 euro/hộp phomat camembert; 1,2 euro/6 trứng gà; 3 euro/ký gạo; 0,9 euro/ lít sữa; 1,2 euro/tờ báo ngày. Trong năm học, du học sinh thường phải nộp nhiều ảnh để làm các loại thẻ dùng cho sinh hoạt, học tập. Vì vậy, trước khi sang Pháp, bạn nên “thủ” sẵn thật nhiều ảnh 4 x 6 và nên nhớ là ảnh phải chụp lấy cận mặt. Giá chụp hình thẻ tại máy tự động là 3,5 euro/4 hình. Những sinh viên từ 25 tuổi trở xuống (căn cứ trên Thẻ sinh viên, do nhà trường cấp) sẽ được hưởng ưu đãi giảm giá vé phương tiện giao thông công cộng. Tùy theo số vùng cần đi lại, giá từ 31- 128 euro/thẻ xe điện. Riêng giá vé xem phim trong rạp, sinh viên chỉ cần trả 4,5 euro/vé, thay vì phải trả 7,6 euro/vé, nếu không phải là sinh viên.  Buổi hòa nhạc miễn phí ngoài trời tại vườn Luxembourg ở Paris. Người dân Pháp thường được thưởng thức nghệ thuật miễn phí như vậy. Để trang trải chi phí học tập, sinh hoạt phí, du học sinh có thể làm thêm. Luật pháp của Pháp cho phép du học sinh được làm thêm bán thời gian trong năm học và làm thêm cả ngày trong thời gian nghỉ hè. Tuy nhiên, du học sinh phải xin giấy phép làm việc tạm thời tại Sở Cảnh sát nơi mình cư trú để được hưởng mức lương tối thiểu 12 euro/giờ. Nếu không xin giấy phép làm thêm (làm chui), bạn chỉ được trả khoảng 5 euro/giờ. Nếu làm chui, bạn sẽ dễ kiếm việc làm hơn vì người thuê bạn không phải nộp thuế và bảo hiểm cho người lao động, nhưng như thế cũng đồng nghĩa với việc bạn đương đầu với nhiều rủi ro hơn. Bài, ảnh: THÁI HÒA