Thủ tướng Liban Saad Hariri, dẫn đầu phái đoàn quan chức cấp cao, đã đến Thủ đô Tehran hôm 27-11 (theo giờ địa phương), bắt đầu chuyến công du Iran trong 3 ngày. Đây là chuyến thăm chính thức Iran đầu tiên của ông Hariri trên cương vị Thủ tướng Liban. Chuyến đi này diễn ra trong bối cảnh mối quan hệ giữa phái thân phương Tây trong liên minh cầm quyền của ông Hariri và phong trào Hồi giáo Hezbollah được Iran hậu thuẫn đang trong tình trạng đối đầu căng thẳng, đặc biệt là khi có nhiều nguồn tin cho biết một tòa án quốc tế có thể quy kết các thành viên Hezbollah chủ mưu vụ ám sát cựu Thủ tướng Rafik Hariri, thân sinh của Thủ tướng Saad Hariri, hồi năm 2005.

Phó Tổng thống Iran Reza Rahimi (phải) đón Thủ tướng Liban Saad Hariri.  Ảnh: Reuters

Các nhà lãnh đạo của Hezbollah đã lên tiếng bác bỏ mọi cáo buộc chống lại họ, khẳng định họ không liên can gì đến cái chết của ông Rafik Hariri, đồng thời cảnh báo rằng nếu tòa án quốc tế vẫn quy trách nhiệm này cho họ, Hezbollah sẽ rút thành viên của mình ra khỏi nội các của Thủ tướng Saad Hariri. Tuyên bố của Hezbollah đã làm cho ông Hariri lo ngại về nguy cơ xảy ra cuộc xung đột giáo phái giữa các thế lực chính trị theo đạo Hồi dòng Sunni trong đảng cầm quyền của ông với lực lượng theo đạo Hồi dòng Shiite của Hezbollah. Tuy nhiên, phát biểu trước chuyến công du Iran, Thủ tướng Hariri tỏ ra tin tưởng: “Cộng hòa Hồi giáo Iran có một vai trò tự nhiên ở khu vực, đặc biệt là trong việc giải quyết khủng hoảng và tăng cường sự ổn định ở Liban”.

Theo nhận định của nhà phân tích Borzou Daragahi trong bài viết đăng trên Thời báo Los Angeles của Mỹ số ra ngày 28-11, Thủ tướng Hariri hiểu rõ chuyến thăm Iran của ông vào thời điểm này sẽ đặt ông vào thế đối đầu với cánh chống Iran trong đảng cầm quyền của ông. Thế nhưng, cũng theo Daragahi, chuyến thăm như thế này không phải là chưa từng xảy ra: Tổng thống rất được trọng vọng ở Liban là Michel Suleiman đã thăm Tehran năm 2008; thậm chí cựu Thủ tướng Rafik Hariri khi còn sống cũng từng công du Iran năm 2001. Điều đó cho thấy Iran có vai trò đặc biệt quan trọng ở khu vực Vùng Vịnh-Trung Đông, bất chấp việc giới cầm quyền Mỹ và các nước đồng minh phương Tây luôn tìm cách cô lập Iran.

Theo kế hoạch, trong chuyến thăm Iran 3 ngày, Thủ tướng Liban Saad Hariri sẽ có các cuộc hội đàm với các quan chức cấp cao Iran, trong đó có Phó Tổng thống thứ nhất Reza Rahimi và Tổng thống Mahmoud Ahmadinejad. Trọng tâm của các cuộc hội đàm là trao đổi quan điểm của hai bên về sự phát triển ở khu vực và thực thi những thỏa thuận song phương đã ký kết trong chuyến thăm Liban của Tổng thống Ahmadinejad hồi tháng 10 năm nay. Hãng thông tấn IRNA của Iran dẫn lời Thủ tướng Liban Saad Hariri cho rằng hợp tác của chính phủ các nước A-rập với Iran là cần thiết nhằm đối phó những nguy cơ từ Israel, quốc gia bị coi là “mối đe dọa chính” đối với khu vực, và rằng “Iran luôn được đề cập trong mọi nỗ lực nhằm mang lại sự ổn định ở các nước trong khu vực, trong đó có Liban”. Vì vậy, theo nhận định của Ghazanfar Roknabadi, Đại sứ Iran tại Thủ đô Beirut của Liban, chuyến thăm Iran của Thủ tướng Hariri có ý nghĩa “lịch sử và rất quan trọng”, đánh dấu “sự thay đổi tích cực trong mối quan hệ giữa hai nước”.

NHẬT QUANG (Theo AFP, Xinhua và AP)