Nhân viên của Blackwater tác chiến bên cạnh lính Mỹ tại Iraq. Ảnh: NYTimes

Công ty an ninh tư nhân từng được biết tới với tên gọi Blackwater đã vi phạm luật kiểm soát xuất khẩu của Mỹ gần 300 lần, từ việc kinh doanh ở Sudan, quốc gia bị Mỹ cấm vận, tới việc đào tạo lực lượng tuần tra biên giới Afghanistan nhưng trong đó có một số người gốc Iran... Những vi phạm này được liệt kê trong tài liệu do Bộ Ngoại giao Mỹ công bố hôm 24-8 như một phần của “cuộc dàn xếp trị giá 42 triệu USD” với nhà thầu có tên gọi mới là Xe Services này.

Điều đáng nói ở chỗ cuộc dàn xếp ấy được giới cầm quyền Mỹ coi như “chấm dứt” quá trình điều tra kéo dài hơn 3 năm rưỡi với sự tham gia của nhiều cơ quan chức năng nhằm vào các sai phạm mang tính hệ thống của Blackwater, trong đó có cáo buộc công ty này xuất khẩu trái phép dịch vụ và công nghệ quốc phòng gây nguy hại cho an ninh nước Mỹ. Bộ Ngoại giao Mỹ cho rằng “những hành vi vi phạm của Blackwater/Xe Services là khá phổ biến, nhưng không liên quan đến công nghệ nhạy cảm hoặc gây ra tác hại cho an ninh quốc gia”. Hơn nữa, theo Bộ Ngoại giao Mỹ, “những sai phạm đó xảy ra khi Xe Services đang cung cấp dịch vụ hỗ trợ các chương trình và chiến dịch quân sự của chính phủ Mỹ ở nước ngoài”.

Một chi tiết đáng chú ý nữa là theo thỏa thuận với Bộ Ngoại giao Mỹ, trong số tiền 42 triệu USD “bị phạt”, Xe Srevices được phép sử dụng một khoản lên tới 12 triệu USD cho cái gọi là “để tăng cường chương trình tuân thủ luật kiểm soát xuất khẩu”. Mặt khác, Xe Services sẽ không bị cấm nhận các hợp đồng của chính phủ Mỹ, và tất cả những quy định đặt ra từ tháng 12-2008 đến nay nhằm hạn chế các hoạt động xuất khẩu của công ty này sẽ được dỡ bỏ.

Hãng tin Anh BBC cho biết, hầu hết trong số 288 sai phạm của Blackwater có liên quan đến việc công ty này cung cấp các khóa huấn luyện an ninh hoặc quân sự trái phép cho công dân nước ngoài hoặc không thẩm tra đầy đủ nhân thân của người mà Blackwater đào tạo, khiến dư luận lo ngại “kẻ thù của Mỹ có thể hưởng lợi từ những khóa đào tạo như vậy”. Blackwater cũng vi phạm quy định về súng nhiều lần. Theo các văn bản cáo buộc, công ty này đã dùng số vũ khí vốn chỉ dành hỗ trợ các chiến dịch quân sự của Mỹ tại Iraq cho các hợp đồng riêng của công ty ở Iraq.

Kể từ năm 2001 đến nay, Blackwater/Xe Services đã kiếm được hơn 1 tỉ USD từ các hợp đồng của chính phủ Mỹ. Cho nên, mức phạt 42 triệu USD xem ra chẳng thấm tháp gì đối với Blackwater/Xe Services. Hơn nữa, cuộc dàn xếp với Bộ Ngoại giao Mỹ không chỉ đã tránh cho Blackwater/Xe Services khỏi bị truy tố hình sự, mà còn giúp nhà thầu an ninh tư nhân nhiều tai tiếng này tiếp tục nhận được các hợp đồng béo bở của chính phủ Mỹ.

THẢO VY (Theo AP, AFP và BBC)