Bài, ảnh: ÐĂNG HUỲNH

Tổ chức Kỷ lục châu Á vừa chính thức công nhận thêm 9 Kỷ lục châu Á ở hạng mục các món ăn, nhóm món ăn, đặc sản nổi tiếng của Việt Nam. “Các loại bánh dân gian Cần Thơ (TP Cần Thơ)” góp mặt trong danh sách vinh danh này.

Vợ chồng nghệ nhân Trương Thị Chiều (Chín Chiều, ngụ quận Bình Thủy) trình diễn làm bánh con sùng ngũ sắc,
loại bánh được Vietkings nhắc đến, tại Lễ hội Bánh dân gian Nam Bộ.

Theo đó, từ năm 2012, Tổ chức Kỷ lục Việt Nam (VietKings) bắt đầu hành trình tìm kiếm và quảng bá các giá trị đặc biệt của Việt Nam, nhất là ẩm thực, đặc sản. Sau khi xác lập Kỷ lục Việt Nam, Vietkings tiếp tục hoàn thiện các bộ hồ sơ đề cử gửi đến Tổ chức Kỷ lục châu Á về việc công nhận giá trị Kỷ lục châu Á cho các món ăn, nhóm món ăn, đặc sản nổi tiếng của Việt Nam. Kết quả, Tổ chức Kỷ lục châu Á đã có 5 lần xác lập kỷ lục vào các năm: 2012, 2013 (2 lần), 2022 và 2023, với tổng số 50 món ăn, nhóm món ăn của Việt Nam được vinh danh.

Trong đợt xác lập vào đầu tháng 4-2023, có 9 món ăn, nhóm món ăn đạt Kỷ lục châu Á, dẫn đầu là “Các loại bánh dân gian Cần Thơ (TP Cần Thơ)”, tiếp theo là: xôi chiên phồng (Ðồng Nai), bánh Phu Thê Ðình Bảng (Bắc Ninh), thanh long và nước mắm Con Cá Vàng Phan Thiết (Bình Thuận), vải thiều Lục Ngạn (Bắc Giang), atiso Lâm Ðồng (Lâm Ðồng), cơm tấm Long Xuyên (An Giang), các món ăn từ khóm (Hậu Giang). Các món ăn, nhóm món ăn này được xác lập dựa theo bộ tiêu chí “Giá trị Ẩm thực châu Á”.

Theo hồ sơ đề nghị xác lập Kỷ lục châu Á của Vietkings, Cần Thơ được biết đến là một thành phố sầm uất và phát triển nhất của vùng ÐBSCL. Không chỉ là điểm đến hấp dẫn về cảnh quan nên thơ và trữ tình, Cần Thơ còn nổi tiếng với hàng trăm loại bánh dân gian đặc sắc “ngon mắt, đã miệng”. Các loại bánh dân gian Cần Thơ có lịch sử lâu đời từ lúc khai hoang mở đất với nguồn nguyên liệu tự nhiên từ gạo, nếp, khoai, củ… để chế biến thành những món bánh vừa thơm ngon, vừa bổ dưỡng. Bánh dân gian Cần Thơ có hàng trăm loại vô cùng đa dạng, có thể kể đến một số bánh như: bánh tằm bì, bánh ướt, bánh in, bánh đùm, bánh còng, bánh bột nếp, bánh gói, bánh hẹ, bánh da lợn, bánh bột rán, bánh ít nước tro, bánh lá mít, bánh lá mơ, bánh kẹp ngò, bánh chuối hoa cúc, bánh lọt, bánh con sùng ngũ sắc...

Vietkings còn thông tin thêm: Hiện nay, các ngành chức năng của TP Cần Thơ có nhiều nỗ lực trong việc bảo tồn và đưa bánh dân gian Nam Bộ gần hơn với du khách trong và ngoài nước thông qua nhiều sự kiện, lễ hội. Tiêu biểu nhất là Lễ hội Bánh dân gian Nam Bộ được tổ chức thường niên vào dịp Giỗ Tổ Hùng Vương. Năm 2023 là lần thứ 10 Lễ hội Bánh dân gian Nam Bộ được TP Cần Thơ tổ chức, diễn ra từ ngày 28-4 đến 2-5.

Từ đó có thể thấy rõ ràng tri thức thực hành chế biến, thưởng thức bánh dân gian Nam Bộ là di sản văn hóa rất quý báu và phong phú. TP Cần Thơ hội tụ và lan tỏa giá trị di sản ấy qua việc bảo tồn, phát huy nhiều loại bánh dân gian trong đời sống thường nhật. Với việc bánh dân gian Nam Bộ ở TP Cần Thơ được xác lập Kỷ lục châu Á, đây là bệ phóng, tài nguyên để phát triển văn hóa bánh dân gian Cần Thơ vang xa hơn nữa.