Lũ đầu nguồn ĐBSCL năm nay nhỏ, nhưng vùng hạ nguồn (trong đó có Vĩnh Long) có nguy cơ bị ngập lụt do tác động của triều cường các tháng cuối năm. Từ kinh nghiệm và thực tiễn diễn ra các đợt triều cường bất thường những năm trước, tỉnh Vĩnh Long đã lên kế hoạch và tập trung triển khai công tác ứng phó với triều cường, mưa, lũ nhằm bảo vệ sản xuất và dân sinh.

Nhiều địa phương ở Vĩnh Long gia cố các tuyến đê bao sẵn sàng ứng phó triều cường, bảo vệ sản xuất.

Song song với chỉ đạo công tác ứng phó với xâm nhập mặn mùa khô năm 2022-2023, các cấp chính quyền của tỉnh Vĩnh Long quan tâm đến chỉ đạo thực hiện ứng phó với mưa, lũ, triều cường ngay từ đầu năm. Trên cơ sở đó, các cấp chính quyền và ngành chức năng của tỉnh tập trung triển khai thực hiện các công trình thủy lợi, giao thông đường bộ được bố trí trong kế hoạch năm ngay từ những tháng mùa khô năm 2022-2023.

Kết quả, đến cuối tháng 9, cấp huyện và cấp xã đã triển khai thi công sửa chữa, nâng cấp 221 công trình thủy lợi nội đồng (tăng 25 công trình so với cùng kỳ năm trước) với chiều dài công trình 181.805m (tăng 13.116m so với cùng kỳ năm trước), trong đó có 180 công trình hoàn thành) với tổng khối lượng đất đào, đắp là 603.300m3 (tăng 39.610m3). Đồng thời Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) triển khai thi công 48 công trình, dự án thủy lợi lớn với nguồn vốn đầu tư gần 756 tỉ đồng (trong đó đã thực hiện đạt 44,3% kế hoạch). Qua đó, góp phần củng cố, đảm bảo an toàn hơn 94,4% diện tích đất sản xuất nông nghiệp (tương đương gần 112.855ha) được khép kín thủy lợi từ năm trước và góp phần ứng phó tốt hơn với diễn biến mưa, lũ, triều cường các tháng cuối năm.

Bên cạnh đó, nhiều đoạn đường giao thông bị tràn trong những năm trước đã được ngành giao thông nâng cấp cao thêm, không còn bị tràn. Đó là quốc lộ 1A (đoạn thuộc huyện Long Hồ, Tam Bình), quốc lộ 53 (đoạn thuộc huyện Long Hồ), nhiều tuyến đường giao thông nông thôn tại các xã xây dựng nông thôn mới cũng được đầu tư. UBND tỉnh đã chỉ đạo Sở Giao thông vận tải tỉnh rà soát các tuyến đường giao thông còn thấp, tổ chức nâng cấp, sửa chữa theo kế hoạch được duyệt; đồng thời thực hiện chống tràn tại những đoạn đường bị tràn để đảm bảo an toàn sản xuất và dân sinh.

Đề phòng triều cường bất thường xảy ra như năm 2019, 2022, ngày 4-10, UBND tỉnh Vĩnh Long phê duyệt kế hoạch ứng phó với mưa, lũ, triều cường bảo vệ sản xuất, dân sinh mùa lũ năm 2023 trên địa bàn tỉnh. Kế hoạch đề ra 2 kịch bản lũ, triều cường xảy ra, dự báo mức độ ảnh hưởng của chúng đến sản xuất và biện pháp công trình, phi công trình ứng phó kèm theo. Trong đó có triển khai thực hiện 137 công trình, dự án thủy lợi và gia cố khắc phục sạt lở bờ sông nhằm đảm bảo sản xuất cho hơn 68.200ha cây lâu năm, hơn 35.000ha lúa thu đông 2023, gần 20.000ha rau màu vụ mùa đã xuống giống và 40.000ha lúa, 23.800ha rau màu vụ đông xuân 2023-2024; cùng với 230ha ao, hầm đang thả nuôi thủy sản. Đồng thời đảm bảo an toàn sức khỏe của người dân, tránh dịch bệnh xảy ra trên địa bàn; đảm bảo an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, giúp người dân ứng phó với lũ, triều cường và sự cố thiên tai, sạt lở bờ sông trong mùa mưa lũ.

Theo ông Lưu Nhuận, Chánh Văn phòng Ban chỉ huy Phòng, chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn tỉnh Vĩnh Long, nhờ chủ động ứng phó sớm, nên kỳ triều cường rằm tháng 8 âm lịch vừa qua, mực nước sông rạch trong tỉnh tại các trạm đều vượt báo động III từ 0,1-0,3m, nhưng gây thiệt hại không lớn đến cơ sở hạ tầng và sản xuất nông nghiệp của tỉnh.

Cụ thể, toàn tỉnh có 15 đoạn bờ bao bị tràn, sạt lở với chiều dài 47m, ảnh hưởng đến 1ha vườn cây ăn trái trồng 125 gốc sầu riêng, ước thiệt hại 59 triệu đồng. Tuy nhiên, có một số tuyến đường giao thông chính (như QL1A đoạn thuộc thị xã Bình Minh, quốc lộ 54 đoạn thuộc xã Long An, huyện Long Hồ…) và nhiều tuyến đường ở nội ô của TP Vĩnh Long bị tràn ngập sâu, giao thông đi lại của người dân gặp khó khăn khi triều cường lên cao.

Theo Sở NN&PTNT tỉnh Vĩnh Long, đến nay, toàn tỉnh có 3.642km đê bao, bờ bao chống lũ, trong đó có 50% đê bao trong tỉnh (tương đương 1.635km) ngăn được lũ lớn (đỉnh triều năm 2019). Tại các đô thị, đã có 46 tuyến kè chống sạt lở kiên cố dài 15,33km kết hợp làm đê bao chống ngập do triều cường. Tuy nhiên, theo đánh giá của cơ quan trên, trên địa bàn tỉnh hiện còn 194.000m bờ bao, đê bao bảo vệ cho gần 11.430ha đất nông nghiệp và dân sinh bị xuống cấp, không đảm bảo ngăn được triều cường tương đương đỉnh triều lịch sử năm 2022. Ngoài ra, còn có 10 đoạn đường giao thông còn thấp, dài hơn 50km có thể bị tràn. Bên cạnh, vấn đề chống ngập tại các đô thị vẫn còn khó khăn do các công trình chống ngập đã thi công nhưng phần lớn chưa hoàn thành.

Để ứng phó với những đợt triều cường trong thời gian từ nay đến cuối năm, UBND tỉnh Vĩnh Long yêu cầu các sở, ban, ngành, lực lượng vũ trang, UBND các huyện, thị xã, thành phố trong tỉnh chỉ đạo theo dõi chặt chẽ diễn biến khí tượng - thủy văn, thiên tai; thông tin đầy đủ, nhanh chóng, kịp thời đến các cấp, các ngành, các địa phương và người dân để chủ động ứng phó theo kế hoạch đề ra. Đồng thời đẩy nhanh tiến độ xây dựng, sửa chữa các công trình thủy lợi, giao thông có nhiệm vụ ngăn triều, chống ngập và tổ chức thực hiện phương châm “4 tại chỗ” và “3 sẵn sàng” trong xử lý sự cố vỡ, tràn, sạt lở đê bao, đường bộ, ngập lụt… nhằm đảm bảo an toàn cho sản xuất và đời sống nhân dân.

Bài, ảnh: HẠNH LÊ