Các tỉnh thành vùng ĐBSCL đang triển khai hàng loạt các công trình trọng điểm, nhất là dự án cao tốc nhằm góp phần thúc đẩy kinh tế - xã hội phát triển. Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành Trung ương và các tỉnh, thành phố khẩn trương thi công các công trình nhằm sớm hoàn thiện, đưa vào khai thác, sử dụng.

Thực hiện đồng loạt 21 dự án 

Ông Trần Hồng Minh, Bộ trưởng Bộ Xây dựng, cho biết, hiện nay tại khu vực phía Nam đang triển khai 21 dự án giao thông trọng điểm. Trong đó, có 13 dự án nỗ lực hoàn thành trong năm 2025, với tổng chiều dài 354km; có 8 dự án hoàn thành sau năm 2025 với tổng chiều dài 294,6km. Ngoài ra, còn có 3 dự án chuẩn bị đầu tư, với tổng chiều dài 98km.

Thủ tướng Phạm Minh Chính trong lần kiểm tra cao tốc Cần Thơ - Cà Mau.

Mặc dù các tỉnh ĐBSCL đang vào mùa mưa, thời tiết không thuận lợi, nhưng để đảm bảo hoàn thành dự án trọng điểm, các chủ đầu tư đã xây dựng kế hoạch chi tiết, quyết liệt đôn đốc nhà thầu triển khai thực hiện. Lãnh đạo Bộ Xây dựng thường xuyên kiểm tra hiện trường, yêu cầu các nhà thầu tăng cường nhân lực, vật lực, thiết bị, tổ chức thi công “3 ca 4 kíp” và điều chuyển khối lượng các nhà thầu chậm nhằm đẩy nhanh tiến độ, đảm bảo hoàn thành các dự án quan trọng.

Ông Lữ Quang Ngời, Chủ tịch UBND tỉnh Vĩnh Long, cho biết: “Tính đến ngày 13-7, tổng giá trị sản lượng cầu Rạch Miễu 2 của các hợp đồng đang thi công đạt 97,24%, vượt tiến độ hơn 1,43% so kế hoạch. Trong đó, phần cầu chính đang vượt tiến độ tới 6,6%; dự kiến trong tháng 8-2025 cơ bản hoàn thành dự án, đưa vào khai thác dịp 2-9. Đối với cầu Đại Ngãi gồm 2 gói thầu đang được triển khai khẩn trương; trong đó gói thầu số 11-XL thi công cầu Đại Ngãi 2 hiện đạt 73,7%, dự kiến cuối tháng 8-2025 sẽ cho thông xe tạm (xe máy) phần cầu để phục vụ dân sinh; còn gói thầu số 15-XL thi công cầu Đại Ngãi 1 dự kiến tới tháng 6-2028 hoàn thành. Ngoài ra, Vĩnh Long cũng đang nghiên cứu khả thi đầu tư xây dựng cầu Đình Khao theo phương thức đối tác công tư; đây là dự án quan trọng thúc đẩy kinh tế - xã hội địa phương phát triển”.

Chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau Phạm Thành Ngại chia sẻ, Cà Mau tập trung quyết liệt và ưu tiên mọi nguồn lực cho các dự án cao tốc. Cùng với cao tốc Cần Thơ - Cà Mau đang “chạy đua” thi công để hoàn thành trong năm nay thì tỉnh khẩn trương phối hợp cùng các bộ ngành Trung ương để hoàn thiện hồ sơ, thủ tục, đảm bảo khởi công cao tốc Cà Mau - Đất Mũi; đây là dự án kết nối cuối cùng của tuyến cao tốc Bắc - Nam phía Đông từ Pắc Bó (tỉnh Cao Bằng) đến Mũi Cà Mau (tỉnh Cà Mau), góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh của vùng ĐBSCL và cả nước; đồng thời mở ra không gian phát triển mới cho Cà Mau.

Gỡ khó về vật liệu để đẩy nhanh tiến độ

Vấn đề nan giải mà các công trình trọng điểm, nhất là đường cao tốc đối mặt thời gian qua là tình trạng thiếu trầm trọng về vật liệu (cát, đá, đất…) khiến tiến độ thi công bị chậm; đồng thời nguồn kinh phí dự toán bị tăng lên. Theo thống kê của Bộ Xây dựng, tổng nhu cầu vật liệu cát đắp nền của các dự án khoảng 65,5 triệu mét khối; nhu cầu vật liệu đá khoảng 15 triệu mét khối. Để đảm bảo nguồn vật liệu cho các dự án, Thủ tướng Phạm Minh Chính và Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà rất quan tâm, nhiều lần trực tiếp kiểm tra, làm việc; chỉ đạo các bộ ngành, địa phương quyết liệt, tập trung tháo gỡ vướng mắc, đẩy nhanh tiến độ cấp phép. Theo đó, đến nay về vật liệu cát đắp nền các địa phương đã cấp phép khai thác 76,17 triệu mét khối/nhu cầu 65,5 triệu mét khối cho các dự án. Về vật liệu đá theo nhu cầu của các dự án hoàn thành trong năm 2025 là 9,32 triệu mét khối, đến nay đã khai thác đưa về công trường cơ bản đảm bảo; riêng khối lượng đá phục vụ các dự án hoàn thành sau năm 2025 sẽ tiếp tục được lấy từ các mỏ thuộc TP Hồ Chí Minh, Đồng Nai, An Giang.

Thi công cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng, đoạn qua địa bàn tỉnh An Giang.

Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh cho rằng, sau khi Thủ tướng Chính phủ có ý kiến chỉ đạo tại thông báo ngày 25-4-2025, đến nay các bộ ngành, địa phương đã triển khai quyết liệt các nhiệm vụ được giao. Tỉnh An Giang đã phân bổ 245.000 mét khối đá tại mỏ Antraco cho dự án đường Hồ Chí Minh và dự án quốc lộ 30 đoạn Cao Lãnh - Hồng Ngự; tỉnh Vĩnh Long (trước đây là tỉnh Bến Tre) đã hoàn thiện thủ tục cấp phép 0,6 triệu mét khối cát để cung ứng cho cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng; tỉnh Đồng Tháp đã cấp bản xác nhận khai thác 4 mỏ với trữ lượng 3,39 triệu mét khối để cung ứng cho dự án Mỹ An - Cao Lãnh, đã gia hạn thời gian khai thác 3 mỏ cung ứng cho cao tốc Cần Thơ - Cà Mau và 1 mỏ cung ứng cho dự án Cao Lãnh - Lộ Tẻ, đồng thời hoàn thiện thủ tục cấp phép 0,7 triệu mét khối cát cung ứng cho cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng; TP Cần Thơ (trước đây là tỉnh Sóc Trăng) đã cấp bản xác nhận 3 mỏ cát sông trữ lượng 0,68 triệu mét khối, 2 mỏ cát biển với trữ lượng 2,18 triệu mét khối, nâng công suất các mỏ cát sông để cung ứng cho cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng… Ngoài ra, Bộ Xây dựng đã có văn bản hướng dẫn về các giải pháp xử lý kỹ thuật và trình tự thực hiện nhằm rút ngắn thời gian chờ lún, đẩy nhanh tiến độ, không phụ thuộc quá lớn vào công suất khai thác cát.

Theo lãnh đạo UBND tỉnh Vĩnh Long, tỉnh thực hiện rất nghiêm những chỉ đạo của Chính phủ về cung cấp cát cho các công trình trọng điểm quốc gia. Cụ thể, cao tốc Cần Thơ - Cà Mau, tỉnh Vĩnh Long được giao cung cấp 7 triệu mét khối cát san lấp. Đến nay, tại vị trí mỏ phía Vĩnh Long cũ đã cung cấp 5 triệu mét khối cát, còn tại vị trí mỏ phía Bến Tre cũ đã giao 2 khu vực khoáng sản cho nhà thầu theo cơ chế đặc thù với tổng trữ lượng 1,9 triệu mét khối, cơ bản đáp ứng đủ theo chỉ tiêu được giao. Còn cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng, tỉnh Vĩnh Long được yêu cầu cung cấp 3,37 triệu mét khối, đến nay đã giao 3 khu vực khoáng sản tổng trữ lượng 2,2 triệu mét khối cho nhà thầu theo cơ chế đặc thù…

Lãnh đạo tỉnh Cà Mau cho biết, sau khi tình hình thiếu vật liệu được khắc phục, tỉnh đã yêu cầu các nhà thầu huy động tối đa nhân lực, thiết bị, tổ chức thi công tăng ca, tăng kíp nhằm bù đắp tiến độ chậm trước đây. Phải quyết liệt để dự án cao tốc hoàn thành đúng tiến độ, góp phần kết nối hạ tầng giao thông vùng ĐBSCL, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế trong thời gian tới.

Thủ tướng Phạm Minh Chính cho rằng, các công trình giao thông trọng điểm vùng ĐBSCL kết nối với vùng Đông Nam Bộ và kết nối quốc tế cho thấy cơ bản đang đúng tiến độ, nhiều công trình vượt tiến độ đề ra. Thủ tướng lưu ý, với tinh thần “vượt nắng thắng mưa, không thua bão gió, ăn tranh thủ, ngủ khẩn trương, chỉ bàn làm, không bàn lùi, làm ngày làm đêm làm thêm ngày nghỉ”, cả hệ thống chính trị phải vào cuộc, lãnh đạo phải thường xuyên kiểm tra, đôn đốc, chính quyền tháo gỡ các vướng mắc pháp lý, MTTQ và các đoàn thể chính trị - xã hội phải tham gia trong những việc có thể làm được, ủng hộ lương thực, thực phẩm, nước uống, trái cây… không để nhà thầu, cán bộ, công nhân, người lao động cô đơn trên công trường. Bộ Xây dựng hướng dẫn về định mức, đơn giá, kỹ thuật; Bộ Nông nghiệp và Môi trường hướng dẫn, xử lý ngay các khó khăn về vật liệu xây dựng.

Bài, ảnh: PHƯỚC BÌNH