Các tay súng Al Shabaab. Ảnh: worldpress.com

Sau hàng loạt vụ tấn công khủng bố và đánh bom vệ đường tại Somalie gần đây, các cơ quan tình báo phương Tây cho rằng có sự liên hệ giữa nhóm Harakat Al Shabaab, tổ chức hồi giáo cực đoan kiểm soát khu vực Nam và Trung Somalie, với mạng lưới khủng bố quốc tế Al Qaeda. Với tựa đề “Somalie đang trở thành thiên đường cho các phần tử khủng bố quốc tế”, báo The Times (Anh) ngày 21-12 có bài viết về vấn đề này như sau:

Vào đầu năm 2009, Somalie hy vọng cho một sự khởi đầu mới khi tộc trưởng Sharif Ahmed, nhân vật Hồi giáo ôn hòa, lên nắm quyền tổng thống với sự bảo trợ của LHQ, phương Tây và các nước trong khu vực. Quân đội Ethiopia do Mỹ bảo trợ sau khi tấn công lật đổ chế độ cực đoan của Liên minh các tòa án Hồi giáo (ICU) ở Somalie năm 2006 cũng bắt đầu rút về nước, và Liên minh châu Phi (AU) đảm nhận sứ mệnh bảo vệ chính phủ mới. Tuy nhiên, theo các nhà quan sát, hiện nay chính phủ liên bang chuyển tiếp của Tổng thống Ahmed chỉ co cụm phía sau 5.000 nhân viên bảo vệ hòa bình AU tại một khu vực nhỏ ở Thủ đô Mogadishu. Nhiều vụ đánh bom đã xảy ra, thậm chí ngay trong khu vực được cho là an toàn do AU kiểm soát. Nghiêm trọng nhất là vụ đánh bom tự sát tại lễ tốt nghiệp của các sinh viên y khoa Đại học Benadir hôm 3-12, làm 3 bộ trưởng và 16 người khác thiệt mạng.

Nhóm Harakat Al Shabaab, có nghĩa là Phong trào Thanh niên, nổi lên năm 2005 như một lực lượng dân quân Hồi giáo, với mục tiêu ủng hộ ICU chống lại các lãnh chúa tranh quyền từ khi chính quyền Somalie cuối cùng sụp đổ năm 1991. Sau khi quân đội Ethiopia lật đổ ICU, Al Shabaab đã tiến hành chiến tranh du kích chống lực lượng nước ngoài, nhằm tranh thủ sự ủng hộ của dân chúng. Đây là lực lượng cực đoan với nhiều thủ lĩnh từng tham chiến ở Afghanistan. Tại những khu vực kiểm soát, Al Shabaab áp dụng những qui định hà khắc tương tự Afghanistan dưới thời Taliban như: cấm bóng đá, khiêu vũ và âm nhạc; đàn ông phải để râu; chặt tay chân những ai trộm cắp, ném đá đến chết kẻ ngoại tình và chặt đầu người bỏ đạo và làm gián điệp.

Do Pakistan, Afghanistan và Iraq tăng cường các cuộc tấn công vào các lực lượng nổi dậy, hàng trăm tay súng nước ngoài đã dồn về Somalie để chống lại chính quyền Tổng thống Ahmed. Chúng mang theo tư tưởng thánh chiến toàn cầu, và một số đã đảm nhận vai trò chỉ huy. Theo trung tâm giám sát an ninh ISN (Thụy Sĩ), mới đây 14 công dân Mỹ đã bị kết tội liên quan tới khủng bố khi giúp 20 thanh niên Mỹ gia nhập Al Shabaab. Cơ quan tình báo Anh MI5 cũng vừa cảnh báo các bộ trưởng rằng có sự gia tăng thanh niên Anh tới Somalie để gia nhập cuộc “thánh chiến”. MI5 ước tính có khoảng 100 người, nhưng con số thực tế có thể cao hơn nhiều.

Ảnh hưởng của các tay súng nước ngoài đang làm thay đổi Al Shabaab từ nhóm nổi dậy trong nước trở thành tổ chức có vai trò lớn trong cuộc chiến rộng hơn giữa các thế lực Hồi giáo cực đoan và phương Tây.

N. KIỆT