Việc Tổng thống đương nhiệm Ba Lan Andrzej Duda tái đắc cử vào ngày 13-7 đã đánh dấu chiến thắng tiếp theo của đảng bảo thủ Luật pháp và Công lý (PiS) cầm quyền và cũng giáng đòn vào hy vọng kết thúc sự trỗi dậy của chủ nghĩa dân túy trên khắp châu Âu.

Tổng thống Ba Lan Duda và phu nhân vẫy chào những người ủng hộ. Ảnh: AP

Kết quả kiểm phiếu vòng hai cuộc bầu cử tổng thống Ba Lan cho thấy ông Duda giành được 51,2% số phiếu bầu, so với 48,8% của đối thủ theo đường lối tự do Rafal Trzaskowski - ứng viên thuộc đảng đối lập Cương lĩnh Công dân. Như vậy, Tổng thống Duda đã đắc cử nhiệm kỳ thứ hai, tiếp tục lãnh đạo nước này thêm 5 năm. Chiến thắng của chính khách 48 tuổi cũng sẽ mở đường cho Warsaw tiếp tục theo đuổi các chương trình cải cách tư pháp và truyền thông vốn gây tranh cãi và cũng bị Ủy ban châu Âu cho là sẽ phá vỡ các quy tắc dân chủ.

Trong cuộc bầu cử vừa rồi, được sự hậu thuẫn của PiS, vị tổng thống theo đường lối bảo thủ đã vận động tranh cử với những lời lẽ công kích cộng đồng LGBT (đồng tính, song tính và chuyển giới). Do đó, nhiều thành viên trong cộng đồng này lo sợ họ càng bị kỳ thị hơn khi ông Duda bước vào nhiệm kỳ thứ hai. “Chúng tôi cảm thấy bất lực. Đây là chiến dịch tranh cử tổng thống đầu tiên mà tôi biết chứa đựng những phát biểu thù ghét và gây chia rẽ dân Ba Lan” - Dawid Mycek, một nhà hoạt động LGBT, bộc bạch. Không chỉ nhắm vào LGBT, chiến dịch tranh cử của ông Duda còn tấn công truyền thông tư nhân. Bởi vậy, cuối tuần qua, Bộ trưởng Tư pháp Ba Lan Zbigniew Ziobro dự đoán PiS có thể sẽ tăng tốc chuyển quyền sở hữu truyền thông tư nhân sang cho các hãng tin có ích đối với những chính sách của đảng này. Chiến thắng của ông Duda nhiều khả năng cũng sẽ thúc đẩy cuộc trấn áp nhằm vào sự tự do biểu đạt. Ngoài ra, tính độc lập của ngành tư pháp Ba Lan cũng đang bị đe dọa, khi mà dự luật mới đề xuất kỷ luật những thẩm phán dám chỉ trích chương trình cải cách của chính phủ.

Chính sách về kinh tế cũng là chủ đề trọng tâm của cuộc bầu cử vừa rồi. Ông Duda tự nhận là người bảo vệ những giá trị truyền thống và các chương trình an sinh xã hội phóng khoáng của PiS, từng giúp nhiều gia đình Ba Lan thoát nghèo. Tuy nhiên, những chính sách của chính phủ nước này bị cho gây chia rẽ đất nước, khiến người trẻ đối đầu với người già, thành phố đối nghịch với nông thôn. Khoảng cách đó có thể thấy rõ từ chiến thắng sít sao trên của ông Duda. Những người Ba Lan dưới 50 tuổi và sống tại những thành phố đã ủng hộ “kẻ thách thức” Trzaskowski, trong khi cử tri lớn tuổi và ở nông thôn bỏ phiếu cho ông Duda.

Phe chỉ trích PiS lo ngại sự kiện Tổng thống Duda tái đắc cử sẽ tiếp sức cho những xu hướng hẹp hòi không chỉ trong nước mà còn bên trong Liên minh châu Âu (EU). Kể từ khi lên cầm quyền vào năm 2015, PiS thường xuyên xung đột với Brussels, nhất là về tư pháp, biến đổi khí hậu và di cư.

HẠNH NGUYÊN (Theo Reuters)