Nghiên cứu do Viện Y tế Quốc gia và Cơ quan Bảo vệ Môi trường Mỹ tài trợ đã làm sáng tỏ những rủi ro tiềm ẩn của ô nhiễm không khí đối với sức khỏe trí não của thanh thiếu niên.

Ảnh: Shutter Stock

Sử dụng dữ liệu từ nghiên cứu Phát triển nhận thức não bộ của thanh thiếu niên (ABCD) - nghiên cứu lớn nhất của Mỹ về sức khỏe não bộ ở nhóm đối tượng này, các chuyên gia tại Trường Y khoa Keck thuộc Ðại học Nam California phát hiện việc tiếp xúc với một số chất ô nhiễm nhất định làm thay đổi sự kết nối giữa các vùng não khác nhau.

Cụ thể, nghiên cứu đã sử dụng ảnh chụp cộng hưởng từ (MRI) chức năng của hơn 9.000 trẻ em vào lúc 9-10 tuổi, với lần chụp tiếp theo được thực hiện 2 năm sau đó để so sánh những thay đổi về kết nối não theo thời gian. Các nhà nghiên cứu tập trung vào các mạng lưới kết nối và vùng não quan trọng, chẳng hạn như vỏ não, hạch hạnh nhân và hồi hải mã - có liên quan đến cảm xúc, học tập và trí nhớ.

Bằng cách lập bản đồ dữ liệu chất lượng không khí, bao gồm bụi mịn (PM2.5), nitơ điôxít (NO2) và ozone (O3) tại nơi ở của trẻ, nhóm nghiên cứu đã thiết lập mối tương quan giữa mức độ ô nhiễm không khí và những thay đổi trong kết nối não. Theo đó, tiếp xúc với PM2.5 có liên quan đến việc gia tăng kết nối chức năng não, còn tiếp xúc với NO2 làm giảm khả năng kết nối này. Trong khi đó, tiếp xúc với mức O3 cao hơn làm tăng kết nối ở khu vực vỏ não, nhưng giảm kết nối ở các vùng não khác.

“Sự sai lệch theo bất kỳ hướng nào so với quỹ đạo phát triển não bộ bình thường - dù là mạng lưới trong não kết nối quá nhiều hay quá ít - đều có thể gây hại về sau” - nghiên cứu sinh Tiến sĩ Devyn L. Cotter, thành viên nhóm nghiên cứu, nhấn mạnh. Theo Tiến sĩ Megan Herting, tác giả chính của nghiên cứu, những kết nối bất thường trong não do tiếp xúc với không khí ô nhiễm có thể làm tăng nguy cơ mắc các vấn đề về nhận thức và cảm xúc về sau.

Các chuyên gia cho rằng kết quả nghiên cứu có thể thúc giục các nhà hoạch định chính sách rà soát lại tác động của ô nhiễm không khí đối với sức khỏe não bộ khi đưa ra hoặc điều chỉnh các khuyến nghị về tiêu chuẩn chất lượng không khí.

T.TRÚC (Theo Study Finds)