(CTO) - Bệnh nhân ung thư thường bị các cơn đau đớn cùng nhiều triệu chứng bất ổn khác dày vò trong quá trình điều trị, làm suy kiệt cả sức khỏe thể chất lẫn tinh thần. Trong khi đó, BV Ung bướu TP Cần Thơ hiện quá tải, xuống cấp, không thể đáp ứng nhu cầu chăm sóc toàn diện cho người bệnh ung thư ĐBSCL. Vì lẽ đó, đầu tháng 4-2025, lần đầu tiên BV Ung bướu TP Cần Thơ phối hợp với Trung tâm Y tế khu vực Cái Răng triển khai chương trình chăm sóc giảm nhẹ cho bệnh nhân ung thư tại cộng đồng. Qua hơn 2 tháng triển khai, chương trình ghi nhận kết quả khả quan.

Đồng hành cùng bệnh nhân 

Sau đợt hóa trị lần 2 khối u xoang hàm tại BV Ung bướu TP Cần Thơ, bệnh nhân H.V.T (69 tuổi, ở tỉnh Kiên Giang) được bác sĩ cho xuất viện, hẹn 3 tuần sau nhập viện tiếp tục đợt điều trị mới. Bác sĩ cũng tư vấn cho bệnh nhân các tác dụng phụ có thể gặp phải. Mặc dù đã chủ động tinh thần nhưng ông T vẫn vật vã với các cơn đau  đầu, khó thở và nôn ói. Do vậy, người nhà đưa bệnh nhân T đến Trung tâm Y tế khu vực Cái Răng nằm viện.

Trung tâm Y tế khu vực Cái Răng tiếp nhận chăm sóc giảm nhẹ cho bệnh nhân ung bướu. Ảnh: THU SƯƠNG

Bệnh nhân kể: “Lúc ở nhà, tôi mệt tưởng không qua khỏi. Vô đây nằm 2-3 hôm thì bớt chóng mặt, nhức đầu, sức khỏe ổn dần. Các bác sĩ, điều dưỡng ở đây rất tận tình; phòng bệnh thoáng mát, sạch sẽ nên tinh thần dễ chịu hơn. Không giống mấy đợt vô BV Ung bướu, lúc nào cũng chật kín, ngột ngạt, mệt vô cùng. Tôi sẽ giới thiệu cho những người đồng bệnh biết về nơi này”.

BS Lê Thị Hồng Vân, Trưởng khoa Cấp cứu Trung tâm Y tế khu vực Cái Răng cho biết, hơn 2 tháng qua, khoa tiếp nhận nhiều lượt bệnh nhân ung thư nhập viện. Những bệnh nhân này đều đã được điều trị theo phác đồ tại BV Ung bướu TP Cần Thơ và một số nơi khác. Tuy nhiên, họ gặp các triệu chứng, biến chứng cần được chăm sóc, hỗ trợ y tế. Nhất là đối với người bệnh ung thư giai đoạn cuối, thường rất đau đớn. Vì vậy, ngoài hỗ trợ giảm đau, các y bác sĩ còn động viên tinh thần cho cả người bệnh và người nhà.

BS Vân cho biết thêm, Trung tâm triển khai chương trình tiếp nhận chăm sóc giảm nhẹ cho bệnh nhân ung thư thì cán bộ y tế nhận thêm công việc đồng thời với trách nhiệm. Tuy nhiên, khi chăm sóc và đồng hành cùng bệnh nhân ung thư, nhất là người bệnh giai đoạn cuối, càng thấy mối quan hệ gắn bó, khăng khít giữa thầy thuốc và bệnh nhân. Một số người bệnh trước khi xuất viện đã từ giã bác sĩ: “Tôi về nhà lần này rồi tôi đi luôn. Cảm ơn các y bác sĩ rất nhiều và chúc bác sĩ ở lại mạnh giỏi” khiến bác sĩ bùi ngùi.

BS CKI Lê Thị Thắm, Phó Giám đốc Trung tâm Y tế khu vực Cái Răng cho biết, Trung tâm (tức Trung tâm Y tế quận Cái Răng cũ) tiếp nhận hơn 500 bệnh nhân mỗi ngày và lượng bệnh ổn định, có chiều hướng tăng nhẹ, nhất là từ sau khi phối hợp với BV Ung bướu triển khai chương trình chăm sóc giảm nhẹ cho người bệnh nhân ung thư. Các bác sĩ ghi nhận sự chuyển biến tâm lý tích cực của người bệnh và người nhà bệnh nhân, hầu hết tin tưởng vào sự điều trị, chăm sóc của bác sĩ. Với những trường hợp bệnh nặng không thể đến cơ sở y tế, cán bộ Trung tâm Y tế Cái Răng và trạm y tế có thể đến tận nhà thăm khám, người bệnh được hưởng dịch vụ theo diện bảo hiểm y tế.

Trong giai đoạn đầu triển khai chương trình phối hợp, đơn vị y tế Cái Răng tập trung vào lĩnh vực chăm sóc giảm nhẹ các triệu chứng bên cạnh phác đồ điều trị chuyên sâu của BV Ung bướu. Đối với bệnh nhân ung thư, sự đau đớn sinh nhiều biến chứng như chán ăn, buồn nôn, mất ngủ, lo âu, căng thẳng… Khi bệnh nhân được giảm đau, sẽ ăn, ngủ tốt hơn, giảm căng thẳng. Bác sĩ cũng quan tâm đồng hành, vực dậy tinh thần bệnh nhân. Đối với người nhà người bệnh, cán bộ y tế cũng hỗ trợ tâm lý để chăm sóc và chuẩn bị cho bệnh nhân giai đoạn cuối đời.

Theo BS Thắm, chương trình hợp tác tập trung vào các lĩnh vực, bao gồm hội chẩn chuyên khoa ung bướu và chăm sóc giảm nhẹ; hội chẩn và hỗ trợ cấp cứu ngoại viện tại Trung tâm Y tế khu vực Cái Răng; triển khai phòng khám chuyên khoa ung bướu tại Trung tâm Y tế Cái Răng để thăm khám, sàng lọc một số bệnh lý ung bướu tại cộng đồng; theo dõi sau điều trị và cấp thuốc morphin ngoại trú. Ở giai đoạn tiếp theo, Trung tâm Y tế khu vực Cái Răng tiến tới thực hiện các thủ thuật, phẫu thuật đơn giản liên quan đến ung bướu, chăm sóc giảm nhẹ như cắt u vú lành tính, sinh thiết hạch cổ, chọc hút dịch màng phổi - bụng,…

Tối ưu hóa nguồn lực, nâng cao vai trò y tế cơ sở

Theo TS.BS Trương Tỷ, Giám đốc Trung tâm Y tế khu vực Cái Răng, chương trình hợp tác giữa BV Ung bướu TP Cần Thơ và Trung tâm Y tế khu vực Cái Răng hướng đến nâng cao chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân ung thư, đồng thời, cũng mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho chính hệ thống y tế.

Các bác sĩ vừa theo dõi, chăm sóc giảm nhẹ cả về thể chất và tinh thần cho bệnh nhân. Ảnh: THU SƯƠNG

Trước hết, việc hợp tác góp phần nâng cao khả năng tiếp cận các dịch vụ chăm sóc sức khỏe, giảm nhẹ cho bệnh nhân ung thư tại cộng đồng. Việc triển khai dịch vụ chăm sóc giảm nhẹ tại Trung tâm Y tế khu vực Cái Răng góp phần đồng hành cùng người bệnh, nâng cao chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân ung bướu.

Lợi ích khác là tối ưu hóa nguồn lực y tế, phát huy thế mạnh của cả BV Ung bướu TP Cần Thơ và Trung tâm Y tế khu vực Cái Răng. Việc hợp tác giúp BV Ung bướu chuyển giao kỹ thuật chuyên sâu đến cộng đồng, đồng thời, nâng cao năng lực của đội ngũ cán bộ y tế cơ sở. Các bác sĩ, điều dưỡng Trung tâm Y tế được đào tạo và chuyển giao kiến thức, kỹ năng chuyên sâu về chăm sóc giảm nhẹ. Từ đó, đơn vị mở rộng các dịch vụ y tế cung cấp cho cộng đồng, thu hút bệnh nhân. Sự hợp tác là tiền đề xây dựng mô hình chăm sóc sức khỏe liên tục, toàn diện, đảm bảo sự phối hợp nhịp nhàng trong quá trình điều trị bệnh lý ung thư nói riêng, từ giai đoạn chẩn đoán bệnh cho đến giai đoạn kết thúc cuộc đời. Qua đó, củng cố vai trò, nâng cao uy tín của y tế cơ sở, trở thành địa chỉ chăm sóc sức khỏe tin cậy cho cộng đồng.

Tuy nhiên, Trung tâm Y tế khu vực Cái Răng cũng đang gặp một số khó khăn, ảnh hưởng đến hoạt động chuyên môn cũng như chương trình hợp tác với BV Ung bướu. Đó là cơ sở vật chất Trung tâm được xây dựng hơn 10 năm qua, hiện xuống cấp nhưng chưa được cải tạo, nâng cấp. Các hệ thống xử lý nước thải, phòng cháy chữa cháy không đảm bảo; nhiều khoa phòng bị thấm dột; trang thiết bị hư hỏng, thiếu thốn; năng lực cận lâm sàng ở mức cơ bản. Bên cạnh đó, Trung tâm cũng gặp khó về nguồn nhân lực có trình độ, năng lực và kinh nghiệm, cần được tiếp tục đào tạo.

THU SƯƠNG