Bài, ảnh: MỸ THANH

Năm 2022, chương trình Xây dựng nông thôn mới (NTM) của TP Cần Thơ bước sang giai đoạn mới với việc UBND thành phố ban hành bộ tiêu chí mới cho xã NTM, NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu giai đoạn 2021-2025. Các bộ tiêu chí này có điểm chung là đặt ra yêu cầu cao hơn so với giai đoạn trước. Từ đó dẫn đến các xã NTM đã được công nhận giai đoạn trước bị “giảm điểm” với các tiêu chí đã đạt so với yêu cầu của các bộ tiêu chí mới, các xã chưa được công nhận cũng đứng trước áp lực phải phấn đấu nhiều hơn trước đây. Điều này đòi hỏi thành phố, huyện và các xã phải nỗ lực, quyết tâm hơn mới có thể đảm bảo đạt chuẩn ở cả 2 yếu tố số lượng và chất lượng.

Các tiêu chí về xây dựng NTM liên quan đến phát triển sản xuất, nâng thu nhập cho người dân được các huyện, xã của thành phố tập trung thực hiện. Trong ảnh: Thu hoạch vú sữa tại xã Trường Long, huyện Phong Điền. 

Thiếu bền vững

Ông Nguyễn Văn Sử, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn TP Cần Thơ, cho biết: Các tiêu chí xây dựng NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu có nhiều thay đổi và mức độ đạt tiêu chí cao hơn rất nhiều so với bộ tiêu chí giai đoạn 2018-2020. Trong đó, có nhiều tiêu chí, chỉ tiêu cần phải có thời gian thực hiện mới thấy được kết quả như tiêu chí về tổ chức sản xuất và phát triển kinh tế nông thôn, tiêu chí về hành chính công... Một số xã đạt chuẩn NTM, NTM nâng cao giai đoạn 2016-2020 có tiêu chí còn thiếu tính bền vững nên nếu so với các bộ tiêu chí hiện tại sẽ không đạt hoặc chỉ đạt thấp. Đây là rào cản lớn và đòi hỏi các xã phải nỗ lực rất lớn trong hành trình tiến tới các danh hiệu cao hơn.

Theo Văn phòng điều phối NTM TP Cần Thơ, kết quả rà soát Bộ tiêu chí TP Cần Thơ về xã NTM giai đoạn 2021-2025, thành phố có 25 xã đạt toàn bộ 19 tiêu chí, 9 xã đạt từ 17-18 tiêu chí, 2 xã đạt 16 tiêu chí. Đa số các tiêu chí các xã chưa đạt là tiêu chí số 11 (nghèo đa chiều), tiêu chí số 13 (tổ chức sản xuất và phát triển kinh tế nông thôn), tiêu chí số 15 (y tế). Đối với xã NTM nâng cao, bình quân mỗi xã đạt 15,4/19 tiêu chí; có 9 xã đạt 19/19 tiêu chí, 20 xã đạt từ 12-15 tiêu chí và 7 xã đạt từ 16-18 tiêu chí.

Phong Điền là 1 trong những địa phương đi đầu trong phong trào xây dựng NTM của thành phố. Ông Nguyễn Văn Thắng, Phó Chủ tịch UBND huyện Phong Điền, nhìn nhận: “Trong xây dựng NTM, cải thiện toàn diện đời sống vật chất, tinh thần cho người dân nông thôn là đích đến cuối cùng nhưng đối với việc nâng cao thu nhập cho người dân hiện nay vẫn chưa mang tính bền vững. Các chính sách hỗ trợ còn chồng chéo, khó thực hiện và chưa mang lại hiệu quả cao trong việc hỗ trợ sản xuất nâng cao thu nhập cho người dân trên địa bàn. Bên cạnh đó, việc huy động các nguồn lực phục vụ xây dựng NTM còn hạn chế, chưa tương xứng với lợi thế, tiềm năng”.

Chinh phục mục tiêu mới

Trước những khó khăn, thách thức đặt ra, ông Nguyễn Văn Sử cho biết: Năm 2023, TP Cần Thơ tiếp tục rà soát, củng cố, nâng chất 36 xã đạt chuẩn NTM phải đảm bảo đạt theo Bộ tiêu chí TP Cần Thơ về xã NTM giai đoạn 2021-2025; tiếp tục nâng chất các xã đã đạt chuẩn NTM nâng cao giai đoạn 2016-2021 đảm bảo đạt theo Bộ tiêu chí TP Cần Thơ về xã NTM nâng cao giai đoạn 2021-2025; rà soát, củng cố, nâng chất 4 huyện đạt chuẩn NTM đảm bảo đạt theo Bộ tiêu chí huyện NTM giai đoạn 2021-2025. Song song đó, thành phố đặt mục tiêu xây dựng thêm 5 xã đạt chuẩn NTM nâng cao, 2 xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu, phấn đấu xây dựng huyện Phong Điền đạt chuẩn huyện NTM nâng cao.

Là 1 trong những xã được chọn trở thành xã NTM kiểu mẫu trong năm 2023, hiện xã Đông Hiệp, huyện Cờ Đỏ đạt 5/8 tiêu chí theo quy định xã NTM kiểu mẫu, 3 tiêu chí cần nâng chất đó là tiêu chí 2 về giáo dục và đào tạo, tiêu chí số 3 về y tế, tiêu chí số 7 về chuyển đổi số. Ông Lê Hữu Trạng, Phó Chủ tịch UBND xã Đông Hiệp, chia sẻ: Xã tiếp tục tập trung công tác tuyên truyền bằng hình thức từ chiều rộng đến chiều sâu, từ đó nâng cao nhận thức, ý thức, sự đồng thuận của cả hệ thống chính trị; đồng thời, huy động và phát huy các nguồn lực của doanh nghiệp, cộng đồng dân cư thực hiện xây dựng NTM kiểu mẫu. Vừa qua, xã tổ chức lễ phát động xây dựng xã NTM kiểu mẫu trên địa bàn và được nhiều tổ chức, cá nhân, các nhà hảo tâm trong và ngoài địa bàn xã đóng góp xây dựng xã NTM kiểu mẫu, với số tiền 515 triệu đồng.

Hướng đến mục tiêu huyện NTM nâng cao trong năm 2023, ông Nguyễn Văn Thắng kiến nghị thành phố ban hành các cơ chế, chính sách và tạo điều kiện thuận lợi hơn cho tổ chức, cá nhân tiếp cận nguồn vốn hỗ trợ sản xuất, thương mại, dịch vụ và chuyển giao khoa học kỹ thuật nhằm góp phần vào việc phát triển kinh - tế xã hội trên địa bàn. Đồng thời, xem xét, hỗ trợ nguồn vốn thực hiện nâng chất một số chỉ tiêu, tiêu chí như giao thông, thủy lợi, trường học, cơ sở vật chất văn hóa, môi trường và tổ chức sản xuất... Đây không chỉ là giải pháp tạo điều kiện sớm hoàn thành xây dựng huyện NTM nâng cao mà còn đưa Phong Điền trở thành đô thị sinh thái trong tương lai.