(CTO) - Theo BS CKII Trương Cẩm Trinh, Trưởng khoa Khám, Bệnh viện Nhi đồng TP Cần Thơ, trẻ nhỏ mắc sốt xuất huyết có các triệu chứng nôn ói, tiêu chảy hay ho, sổ mũi… dễ bị chẩn đoán nhầm với các bệnh đường hô hấp, tiêu hóa.
Các bác sĩ chuyên khoa khuyến cáo, trẻ sốt 2-3 ngày trở lên, phụ huynh cần nghĩ ngay đến sốt xuất huyết. Đưa trẻ đến ngay cơ sở y tế để được thăm khám, điều trị kịp thời.
BS Trương Cẩm Trinh thăm khám cho bệnh nhi. Ảnh: THU SƯƠNG
BS Trương Cẩm Trinh cho biết, biểu hiện bệnh sốt xuất huyết Dengue là trẻ sốt cao liên tục 2-7 ngày kèm dấu hiệu như: đau phía sau hốc mắt, nhức đầu, buồn nôn, chấm xuất huyết ở da (thường ở cánh tay, cẳng chân), chảy máu răng, máu mũi; khi trở nặng thì đau bụng nhiều, gan to, trụy tim mạch với tay chân lạnh, da nổi bông, ói máu hay tiêu phân đen. Khi nghi ngờ trẻ mắc sốt xuất huyết, gia đình cần đưa trẻ đến ngay cơ sở y tế có chuyên khoa nhi thăm khám.
Phụ huynh lưu ý tránh những sai lầm phổ biến khi chăm sóc trẻ bị sốt xuất huyết tại nhà:
1. Tự ý sử dụng thuốc hạ sốt
Rất nhiều phụ huynh nóng vội hơn khi con có biểu hiện sốt liên tục kèm đau nhức người. Lúc này những loại thuốc có tác dụng hạ sốt như ibuprofen, aspirin,... có thể được mua về cho trẻ sử dụng. Tuy nhiên, những loại thuốc hạ sốt này hoàn toàn có thể khiến trẻ đối mặt với nguy cơ bị xuất huyết tiêu hóa nặng, tổn thương gan, thận,...
Ngoài sử dụng loại thuốc sai thì việc cho trẻ uống thuốc hạ sốt liên tục, nhiều lần trong ngày không theo chỉ dẫn trong hộp thuốc hoặc của bác sĩ cũng là một sai lầm thường thấy khi chăm sóc trẻ bị sốt xuất huyết tại nhà. Do vậy, không nên cho trẻ tự ý uống thuốc hạ sốt mà không có chỉ dẫn của bác sĩ.
Nhìn chung, khi trẻ bị mắc sốt xuất huyết, cha mẹ chỉ nên sử dụng thuốc paracetamol để giảm đau và giúp trẻ hạ sốt. Các liều dùng cách nhau từ 4 đến 6 tiếng tùy theo mức độ sốt của trẻ. Nếu như bé có bệnh nền thì nên hỏi ý kiến bác sĩ trước.
2. Cho con uống thuốc kháng sinh là sai lầm khi chăm sóc trẻ bị sốt xuất huyết
Một điểm cần lưu ý khi chăm sóc trẻ bị sốt xuất huyết tại nhà chính là cần hiểu được bản chất của sốt xuất huyết.
Đây là bệnh do virus gây ra chứ không phải là bệnh do vi khuẩn. Bởi vậy, thuốc kháng sinh hoàn toàn không có vai trò chữa bệnh.
Phụ huynh tuyệt đối không nên sử dụng những loại thuốc kháng sinh như aspirin, ibuprofen cho trẻ để giảm đau nhức, các loại thuốc kháng viêm không steroid,... Những loại thuốc này có thể gây ra hiện tượng giảm tiểu cầu, xuất huyết tiêu hóa nặng và rất khó cầm máu khi bị xuất huyết, thậm chí gây ra hiện tượng rối loạn đông máu, nặng hơn có thể khiến trẻ tử vong.
3. Tự ý truyền dịch khi trẻ mệt mỏi
Sốt xuất huyết thường gây ra hiện tượng mất nước nên cần bù nước theo nhiều phương pháp khác nhau. Tuy nhiên tùy mức độ và thời gian sốt mà việc truyền dịch có cần thiết hay không. Đặc biệt, truyền đạm để cơ thể tái hấp thụ dịch cần có chỉ định của bác sĩ, tránh gây ra thừa dịch rất nguy hiểm.
Có thể bù nước bằng cách cho con uống nước, bù oresol. Nếu trẻ đỡ sốt ở các ngày thứ 5, thứ 6 thì không cần bù quá nhiều dịch.
4. Cho uống điện giải
Trong rất nhiều khuyến cáo về bệnh sốt xuất huyết, khi chăm sóc trẻ bị sốt xuất huyết tại nhà, phụ huynh nên bù dịch cho con bằng nhiều cách, trong đó có uống oresol. Tuy nhiên, tỷ lệ cho trẻ uống oresol cần phải được căn chỉnh phù hợp tránh gây ra các rối loạn điện giải ở trẻ.
Nếu bị thừa điện giải, trẻ có nguy cơ bị phù phổi cấp, dẫn tới tính mạng bị nguy hiểm. Nhìn chung, phụ huynh không nên sốt ruột mà mất kiên nhẫn trong việc bù nước cho bé bị sốt xuất huyết. Nếu như sau 5-7 ngày các biểu hiện sốt, mệt mỏi ở trẻ đã thuyên giảm thì trẻ sẽ nhanh chóng phục hồi lại trong khoảng 1 tuần sau đó.
5. Cho trẻ ăn thực phẩm, đồ uống có màu đỏ, nâu hay đen
Đây cũng là một sai lầm thường thấy khi chăm sóc trẻ bị sốt xuất huyết tại nhà. Việc hạn chế cho trẻ ăn những món ăn hay đồ uống có màu đỏ, nâu hay đen giúp bạn phân biệt được khi nào trẻ xảy ra tình trạng xuất huyết, chẳng hạn như nôn (ói), tiêu chảy. Tốt nhất phụ huynh nên cho trẻ ăn các món ăn thanh đạm nhưng vẫn đủ chất, tốt cho hệ tiêu hoá; tránh xa các món ăn khó tiêu và nhiều dầu mỡ.
6. Cạo gió
Các chuyên gia cho biết, cạo gió có thể khiến trẻ dễ bị bầm tím da, thậm chí là chảy máu, khó đông máu hay nhiễm trùng từ các dụng cụ cạo gió trên da.
7. Không vệ sinh cá nhân, không cho trẻ tắm rửa
Nhiều người nghĩ rằng bị sốt xuất huyết thì không được tắm, không được chạm vào nước,... Đây là một sai lầm khi chăm sóc trẻ bị sốt xuất huyết tại nhà. Giữ vệ sinh cá nhân cho trẻ rất cần thiết, nhất là tắm bằng nước ấm cũng là phương pháp hạ sốt hiệu quả. Nên tắm cho trẻ ở trong phòng kín, tránh gió.
8. Nghĩ trẻ đã bị sốt xuất huyết rồi thì không mắc lại nữa
Thực tế, sốt xuất huyết hiện tại có 4 chủng virus Dengue gây bệnh. Do vậy, trẻ vẫn có thể bị mắc lại nếu như chủng gây bệnh không giống chủng gây bệnh ban đầu. Phụ huynh không nên chủ quan trước bệnh sốt xuất huyết ở trẻ.
THU SƯƠNG