Chăm sóc và vui chơi với cháu mang đến nhiều lợi ích sức khỏe thể chất và tinh thần cho người lớn tuổi, bao gồm tăng tuổi thọ.

Thường xuyên chơi đùa với các cháu giúp ông bà vui vẻ và năng động hơn. Ảnh: baby-chick.com

“Trở thành ông bà tận tâm, năng động, hỗ trợ và kể chuyện mang lại những lợi ích sức khỏe tiềm tàng cho quá trình lão hóa”, Tiến sĩ Maria Carney, Trưởng Khoa Lão khoa và Y học giảm nhẹ thuộc mạng lưới chăm sóc sức khỏe Northwell Health (Mỹ), nhấn mạnh. Các tài liệu y khoa ủng hộ phát hiện này.

Dưới đây là những ảnh hưởng tích cực đến sức khỏe khi trở thành ông bà và cả những cách gặt hái lợi ích tương tự nếu không có cháu trong gia đình:

Hạnh phúc hơn

Theo Tiến sĩ William Hung, giáo sư về lão khoa tại Trường Y Icahn ở Mount Sinai (Mỹ), ông bà sẽ cảm thấy khỏe mạnh và hạnh phúc hơn khi có cháu. Nghiên cứu cho thấy những người lên chức ông bà thường khỏe, vui và ít cô đơn hơn so với người đồng niên không có cháu.

Ở góc độ sinh học, Tiến sĩ Kanramon Watthanasuntorn, Giám đốc y khoa tại Trung tâm Cải thiện Tuổi già thuộc Bệnh viện St. Bernard (Mỹ), giải thích rằng sự gắn kết về mặt cảm xúc khi tương tác với trẻ giúp giải phóng các hóc-môn tạo cảm giác dễ chịu, chẳng hạn như oxytocin và endorphin, vốn giúp giảm căng thẳng và thúc đẩy cảm giác hạnh phúc.

Vận động nhiều hơn

Không chỉ hạnh phúc hơn, các cháu nhỏ còn khiến ông bà vận động nhiều hơn. Đó có thể là cùng cháu đi bộ đến công viên, chơi đùa hoặc đơn giản là di chuyển nhanh và thường xuyên hơn. Nghiên cứu phát hiện ông bà chăm sóc cháu thường hoạt động thể chất nhiều hơn và ít ngồi một chỗ hơn so với những người cùng độ tuổi không chăm cháu. Hoạt động thể chất nhiều hơn giúp tăng tuổi thọ và khỏe mạnh hơn.

Chăm sóc cháu không chỉ đẩy lùi nguy cơ thừa cân và giữ cho xương khớp chắc khỏe mà còn góp phần cải thiện tâm trạng, vì hoạt động thể chất là một trong những phương pháp điều trị trầm cảm tốt nhất. Do người cao tuổi thường phải đối mặt với chứng trầm cảm khi họ cảm thấy cô đơn hơn ở tuổi xế chiều, nên những đứa cháu có thể đóng vai trò như một “tấm đệm” giảm thiểu tác động. Nhiều ông bà đã tự nhận bản thân năng động, vui tươi và gắn kết hơn với thế giới sau khi có cháu.

Đầu óc minh mẫn hơn

Theo Tiến sĩ Watthanasuntorn, tương tác với cháu thường liên quan đến việc học hỏi những điều mới lạ, thích nghi với công nghệ mới và tham gia các trò chơi kích thích trí tưởng tượng hoặc giải quyết vấn đề. Hỗ trợ trẻ làm bài tập về nhà, đọc truyện, chơi trò chơi và sử dụng thiết bị đều là những hoạt động thử thách não bộ và rèn luyện các chức năng nhận thức.
Những cụ có cháu, đặc biệt là phụ nữ, có khả năng nhận thức tốt hơn người không chăm sóc cháu.

Tăng cơ hội tương tác xã hội

Làm ông bà sẽ thắt chặt quan hệ gia đình và mở rộng mạng lưới hỗ trợ xã hội, qua đó cải thiện sức khỏe tuổi già. Tham gia các hoạt động mới cùng cháu sẽ tăng kết nối ông bà với các tổ chức và hàng xóm mới, làm phong phú thêm cuộc sống của họ.

Việc xây dựng mạng lưới này có thể tác động tích cực đến sức khỏe não bộ của ông bà. Nghiên cứu chỉ ra rằng những người lớn tuổi chăm sóc cháu có nguy cơ tử vong thấp hơn trong vòng 20 năm so với những người không dành thời gian cho cháu. Tuổi thọ ông bà được kéo dài nhờ gắn kết về mặt tình cảm và xã hội.

Trường hợp không có cháu

Nhiều nghiên cứu đã chứng minh những người lớn tuổi duy trì các mối quan hệ tích cực, có ý nghĩa với thế hệ trẻ sẽ bớt cô đơn hơn và có sức khỏe tinh thần tốt hơn, cho dù những mối quan hệ này không phải là ruột thịt.

Do đó, người lớn tuổi không có cháu vẫn có thể hưởng được một số lợi ích sức khỏe thông qua những cách làm sau:

 + Tham gia các chương trình của địa phương về khuyến khích gắn kết giữa các thế hệ, bởi điều này sẽ giúp ông bà vơi bớt nỗi cô đơn và cảm thấy cuộc sống có ý nghĩa. Ví dụ, tình nguyện làm cố vấn trong câu lạc bộ ngoại khóa dành cho trẻ em, dạy cờ vua cho trẻ em hoặc trợ giúp tại thư viện địa phương.

 + Trở thành tình nguyện viên tại khoa hậu sản của bệnh viện để có thể âu yếm trẻ sơ sinh và chia sẻ kinh nghiệm nuôi dạy con cho những người lần đầu làm cha mẹ.

HẠNH NGUYÊN (Theo Time)