TP Cần Thơ với hệ thống sông ngòi, kênh rạch chằng chịt đã tạo nên diện nét đặc trưng riêng cho đô thị sông nước. Hướng đến những dòng sông “xanh” thành phố đã triển khai đồng bộ các giải pháp, trong đó có hợp tác quốc tế thực hiện mô hình thu gom rác thải trên sông…

Qua 2 năm hoạt động, Interceptor đã thu gom hơn 172 tấn rác trên sông Cần Thơ.

Với mục tiêu tìm kiếm các giải pháp hữu hiệu để giảm thiểu rác thải từ các con sông, góp phần bảo vệ môi trường sống, TP Cần Thơ đã kết nối với Tổ chức làm sạch biển (TOC) của Hà Lan thực hiện dự án “Thu gom tự động rác nổi trên sông tại TP Cần Thơ” tổng vốn gần 20 tỉ đồng, viện trợ không hoàn lại. Tháng 12-2021, TOC thực hiện thí điểm hệ thống thu gom tự động rác nổi (Interceptor) trên sông Cần Thơ, tại phường Xuân Khánh, quận Ninh Kiều. Interceptor giống như một chiếc phà nhỏ, công nghệ thu gom chủ yếu nhờ sức đẩy của dòng chảy, đưa rác men theo lưới chắn rác đến băng chuyền bên trong hệ thống, sau đó được đưa đến 6 thùng chứa rác đặt trên sà lan, vận hành bằng năng lượng mặt trời. Theo ông Phạm Nam Huân, Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường TP Cần Thơ, từ khi vận hành thí điểm đến cuối năm 2023, hệ thống đã thu gom hơn 172 tấn rác thải. Trong năm 2023, TOC nâng cấp hệ thống điện của thuyền và thay thế hệ thống bánh xe truyền động băng tải lấy rác. TOC bày tỏ mong muốn tiếp tục triển khai dự án, Sở Tài nguyên và Môi trường đang phối hợp TOC thương thảo các điều khoản của dự thảo thỏa thuận hợp tác…

Dự án không chỉ góp phần làm sạch sông Cần Thơ, còn nâng cao nhận thức của người dân về vấn đề xử lý rác thải sinh hoạt, hướng đến xây dựng thành phố xanh - sạch - đẹp. Tại buổi làm việc với đoàn công tác của TOC mới đây, ông Nguyễn Ngọc Hè, Phó Chủ tịch UBND TP Cần Thơ nhấn mạnh: Mô hình thu gom rác thải tự động trên sông Cần Thơ có ý nghĩa quan trọng và cần thiết đối với thành phố. Đồng thời, thể hiện sự cam kết lâu dài của TOC tại Việt Nam và TP Cần Thơ nói riêng. Do vậy, thành phố mong TOC tiếp tục phối hợp với các sở, ngành thành phố trong hoạt động nghiên cứu, bảo trì, bảo dưỡng Interceptor và mở rộng phát triển dự án trên địa bàn thành phố, góp phần làm sạch các dòng sông…

Tháng 12-2023, Tổ chức Clear Rivers (Hà Lan) đã đến làm việc với UBND TP Cần Thơ đề xuất dự án thí điểm cải thiện việc thu gom rác thải nhựa bằng bẫy rác (Litter Trap) và thành lập hệ thống tái chế địa phương. Bẫy rác làm từ nhựa tái chế là một hệ thống nổi thụ động có khả năng thu giữ rác nhựa trên sông. Qua khảo sát thực tế, Tổ chức Clear Rivers đề xuất thí điểm lắp đặt bẫy rác tại rạch Cái Khế, quận Ninh Kiều. Bà Võ Nguyễn Minh Thùy, quản lý dự án Clear Rivers tại Việt Nam, cho biết: Thiết bị Interceptor phù hợp gom rác ở các dòng sông, bẫy rác thiết kế nhỏ gọn phù hợp với các kênh rạch. Dự án còn hợp tác với Khoa Môi trường và Tài nguyên thiên nhiên - Ðại học Cần Thơ nghiên cứu phân tích số lượng, chất lượng rác thu được từ bẫy rác để xây dựng mô hình kinh tế tuần hoàn phù hợp cho rác thải nhựa và rác thải hữu cơ trên sông, rạch...

Cùng với phát huy nội lực và hỗ trợ từ các tổ chức quốc tế, TP Cần Thơ hướng tới giải quyết ô nhiễm rác thải nhựa trên sông một cách bền vững, góp phần giảm thiểu rác thải nhựa ra đại dương…

Bài, ảnh: LẠC MẪN