Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), tăng huyết áp (THA) gây ra hơn 10,8 triệu ca tử vong mỗi năm và là yếu tố nguy cơ hàng đầu gây nên những bệnh tim mạch nguy hiểm như đột quỵ, suy tim, nhồi máu cơ tim và bệnh thận mãn. Ở Việt Nam, tỷ lệ THA trong cộng đồng dao động từ 25% đến hơn 30% ở người trưởng thành​, với xu hướng trẻ hóa và gia tăng không ngừng. Nhằm tăng cường phòng, chống căn bệnh nguy hiểm này, trong tháng 5-2025, tại TP Cần Thơ đã diễn ra chương trình “Tháng 5 đo huyết áp”.

Đo huyết áp tại nhà người dân ở quận Thốt Nốt. Ảnh: CTV

PGS.TS.BS. Trần Kim Sơn, Chủ tịch Liên chi hội THA ĐBSCL, Ủy viên Ban Chấp hành Hội Tim mạch học Việt Nam, cho biết: Mặc dù có những tiến bộ vượt bậc trong chẩn đoán và điều trị, vẫn còn hơn một nửa số người THA chưa được phát hiện và chỉ khoảng 1/3 người điều trị đạt kiểm soát huyết áp theo mục tiêu. Điều đó cho thấy việc nâng cao nhận thức và sàng lọc huyết áp vẫn đóng vai trò then chốt trong việc quản lý điều trị. Chính vì thế, chương trình “Tháng 5 đo huyết áp” (May Measurement Month - MMM) đã được triển khai từ năm 2017 do Hội THA Thế giới (ISH) phát động với mục tiêu nâng cao nhận thức, khuyến khích tầm soát huyết áp và cải thiện tỷ lệ kiểm soát THA. Tại Việt Nam, Hội Tim mạch học Việt Nam, Phân hội THA Việt Nam đã tham gia tích cực chương trình ngay từ những ngày đầu phát động và duy trì bền bỉ ngay cả trong thời gian đại dịch COVID-19. “Đến nay, qua 7 năm kiên trì, chúng ta đã tiến hành sàng lọc huyết áp cho hơn 300.000 người Việt Nam” - PGS.TS.BS. Trần Kim Sơn nói​.

Năm 2025, “Tháng 5 đo huyết áp” diễn ra với thông điệp “Huyết áp >140/90mmHg đừng quên hỏi ngay bác sĩ” với nhiều điểm mới nổi bật như không chỉ tầm soát huyết áp, mà còn đánh giá toàn diện các yếu tố nguy cơ tim mạch: béo phì, đái tháo đường, rối loạn lipid máu; sàng lọc rung nhĩ - một sát thủ thầm lặng khác - phối hợp cùng tầm soát THA; triển khai tại cơ sở y tế, nhà thuốc... Bổ sung hướng dẫn về kỹ thuật tự đo huyết áp tại nhà và giáo dục về giảm muối, bổ sung kali trong chế độ ăn.

Tại TP Cần Thơ, theo CDC Cần Thơ, năm 2023-2024, khảo sát tại cộng đồng đối với 2.000 người dân trên 40 tuổi, tỷ lệ THA rất cao, chiếm 53,15%. Yếu tố nguy cơ liên quan đến THA: ăn nhiều muối, hút thuốc, rối loạn chuyển hóa lipid, ít vận động (ít hơn 150 phút/tuần).

Theo PGS.TS Hoàng Quốc Cường, Giám đốc Sở Y tế TP Cần Thơ, gánh nặng bệnh tật THA ở TP Cần Thơ rất lớn. Hy vọng chương trình “Tháng 5 đo huyết áp” sẽ góp phần nâng cao nhận thức của cán bộ y tế, người dân với căn bệnh này.  Mục tiêu là mỗi người dân đến cơ sở y tế đo huyết áp miễn phí cũng như đo đường huyết 1 năm/lần.

Theo kế hoạch, các điểm đo huyết áp miễn phí được tổ chức tại bệnh viện, trung tâm y tế, các trạm y tế, nhà thuốc và các điểm công cộng (siêu thị, công viên,…) trên địa bàn TP Cần Thơ. Đối tượng được đo: người từ 18 tuổi trở lên chưa được đo huyết áp trong vòng 1 năm qua được tầm soát huyết áp một cách tự nguyện và tư vấn miễn phí nếu cao huyết áp. Chỉ tiêu: ít nhất 500 người dân/cơ sở y tế (không phải người bệnh mà là người chưa được chẩn đoán mắc bệnh THA hoặc chưa được đo huyết áp trong vòng 1 năm). Theo CDC Cần Thơ, chỉ trong 2 ngày 16 và 17-5, với sự hỗ trợ của 300 sinh viên y khoa, các xã, phường đã đo huyết áp cho 21.338 người dân, đạt trên 53% chỉ tiêu.

Thực hiện chỉ đạo của Sở Y tế, các đơn vị y tế tổ chức chương trình đo huyết áp, tư vấn bệnh THA. Tại quận Thốt Nốt, chương trình được triển khai tại 9 trạm y tế phường trên địa bàn. Các đơn vị phối hợp ban ngành, đoàn thể và sinh viên Trường Đại học Y Dược Cần Thơ, tiến hành đo huyết áp miễn phí tại trạm y tế, nhà thuốc, các điểm công cộng, thu thập thông tin sức khỏe và cập nhật vào hồ sơ sức khỏe điện tử. Đồng thời, người dân được hướng dẫn tích hợp thẻ bảo hiểm y tế vào ứng dụng VNeID, giúp thuận tiện hơn trong quá trình khám chữa bệnh trực tuyến. Tính đến 28-5-2025, toàn quận Thốt Nốt đã thực hiện 4.950 lượt đo huyết áp cho người dân, đạt 110% kế hoạch đề ra. Ngoài hoạt động đo huyết áp, cán bộ y tế và sinh viên còn đẩy mạnh tuyên truyền về các yếu tố nguy cơ gây THA, hướng dẫn chế độ dinh dưỡng hợp lý, vận động thể chất thường xuyên, giúp người dân nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của kiểm tra huyết áp định kỳ. Đồng thời, Đài Truyền thanh quận, phường phối hợp phát thanh các thông điệp nhằm lan tỏa hiệu quả của chương trình.

Trạm Y tế phường An Bình, quận Ninh Kiều phối hợp Bệnh viện Đa khoa Hoàn Mỹ Cửu Long tổ chức chương trình đo huyết áp miễn phí tại trụ sở UBND phường và trực tiếp tại nhà dân. Hoạt động đã thu hút 426 người dân. Trạm Y tế phường Cái Khế, quận Ninh Kiều kết hợp các ban, ngành, đoàn thể phường và Trường Đại học Y Dược Cần Thơ tổ chức đo huyết áp cho 500 người dân từ 18 tuổi trở lên chưa được đo huyết áp trong vòng 1 năm qua.

H.HOA