Đồng bằng sông Cửu Long có nhiều làng hoa kiểng nổi tiếng, đặc biệt là mai Tết. Trong đó, làng mai Phú Hưng ở xã Đông Phú, huyện Châu Thành, tỉnh Hậu Giang đã giúp cho hơn 50 hộ gia đình giàu lên từ cây mai Tết.

Các xã viên HTX Mai vàng Phú Hưng rộn ràng chuẩn bị mai Tết.

Ông Lê Văn Ky, 67 tuổi, Giám đốc Hợp tác xã (HTX) Mai vàng Phú Hưng cho biết lúc đầu ở đây chỉ có vài người trồng mai bán Tết. Sau vài năm trải nghiệm, bà con thấy cây mai nguyên thủy hợp với vùng đất này nên đã mạnh dạn đầu tư phát triển. Năm 2012, nhiều người trồng mai đã xin thành lập HTX, lấy tên Mai vàng Phú Hưng gồm 17 thành viên, nay tăng lên 31 và đang chuẩn bị kết nạp thêm 19 thành viên mới. Hộ trồng nhiều nhất khoảng1.000 cây, ít nhất cũng vài chục cây. Điểm nổi bật của làng mai Phú Hưng là không những lao động nam giới đứng ra chăm sóc, mà ngay cả chị em phụ nữ cũng biết cắt tỉa, uốn sửa cây mai cảnh.

Ông Phan Thanh Huy, thành viên của HTX có cơ sở kinh doanh tại chân cầu Cần Thơ cho biết làng mai Phú Hưng chuyên sản xuất mai nguyên thủy (không ghép) gồm ba loại: mai nhỏ, mai trung và mai cổ thụ. Ông Lê Văn Ky phấn khởi kể: Hầu hết người trồng mai ở Phú Hưng đều đạt doanh thu cao, mặc dù đất canh tác không lớn, cả ấp chỉ có 12,7ha đất trồng mai. Thế nhưng năm nào HTX cũng bán ra vài ngàn gốc mai. Trong HTX, người thu nhập cao nhất trên 700 triệu đồng/ năm, thấp nhất cũng vài chục triệu đồng/ năm.

Ông Lê Văn Ky cho biết ưu điểm của mai nguyên thủy là dễ trồng, người chơi dễ chăm sóc, giá lại phải chăng nên bà con rất ưa chuộng. Vì là cây tự nhiên, không bị tác động bởi bàn tay của con người nên đa phần đều cho hoa rực rỡ, bền và hương thơm dịu dàng.  Muốn có một cây mai nguyên thủy, bà con phải săn lùng trong thiên nhiên, chọn những cây có dáng hay, trổ hoa đẹp… bứng về vô chậu, sau đó mới tiếp tục chăm sóc, cắt tỉa, uốn sửa cho cây hoàn chỉnh. Cũng có người ươm từ cây con nhưng phải mất thời gian 5- 10 năm cây mới trưởng thành.

Các thành viên của HTX Mai vàng Phú Hưng ngoài bán mai còn làm dịch vụ cho thuê mai Tết (từ 5-20 triệu đồng/cây, tùy cây lớn nhỏ) và nhận chăm sóc mai, dưỡng mai (từ 3-10 triệu đồng/cây, tùy giá trị kinh tế của mỗi cây). Năm 2018, tổng doanh thu của HTX trên 5 tỉ đồng, chưa kể tiền làm dịch vụ cho thuê mai và chăm sóc mai. Nhờ vậy mà đời sống của hầu hết các xã viên HTX đều được nâng cao, doanh thu bình quân của các xã viên khoảng 100 triệu đồng/ năm.

Đặc biệt Tết Kỷ Hợi này, HTX đã chuẩn bị 16.000 chậu mai để ra lô tại các chợ hoa xuân thành phố Cần Thơ (chưa kể 25.000 chậu còn trên đất các nhà vườn). Theo ông Ky, giá mai năm nay tuy không tăng nhưng ổn định hơn các năm rồi, khách hàng đông hơn. Mới đầu tháng Chạp mà đã có nhiều thương lái đến đặt mua trên 1.000 chậu, nhiều nhất là ở Phan Thiết, Cà Mau, Sóc Trăng, Bạc Liêu, An Giang… Thường các loại mai nhỏ và mai trung, có giá từ 200.000 đồng/chậu đến 2 triệu đồng/chậu, dễ tiêu thụ hơn mai lớn. Cây có giá trị cao nhất khoảng 200 triệu đồng.

Hiện nay nhiều nhà vườn ở làng mai Phú Hưng đã bắt đầu ứng dụng khoa học công nghệ trên cây mai cảnh, sử dụng phân thuốc đúng liều lượng và dùng hệ thống phun tưới tiện lợi nên cây mai phát triển rất mạnh và đỡ công chăm sóc. Được biết mai vàng tuy dễ trồng nhưng làm thế nào cho mai ra hoa đúng Tết đòi hỏi người trồng phải có kinh nghiệm, hiểu rõ đặc tính sinh trưởng của cây, nhất là phải theo dõi sự biến đổi của thời tiết, trước khi lặt lá. Năm nay, tuy có vài đám mưa muộn và ảnh hưởng của cơn bão số 1 đã làm cho nhiều cây bung nụ sớm, nhưng người trồng đã biết cách xử lý bằng cách phun nước rửa cây sau khi mưa, nên mai chỉ nở sớm từ 10 - 20%, không đáng kể.  

Theo dự đoán của ông Lê Văn Ky, năm nay làng mai Phú Hưng sẽ trúng mùa, hầu hết các nhà vườn đều phấn khởi, đang tất bật thay chậu, chỉnh sửa, uốn cành, tạo dáng làm đẹp, kỳ vọng vào một mùa mai Kỷ Hợi mua may bán đắt.

Bài, ảnh: Thành Hiệp