Qua 16 năm thành lập, Hợp tác xã (HTX) nông nghiệp Thạnh Tiến, ấp Bờ Xáng, xã Thạnh Bình, huyện Giồng Riềng, tỉnh Kiên Giang được đánh giá là mô hình sản xuất nông nghiệp có nhiều đột phá, hiệu quả của tỉnh. Thành tích ấy có được không thể không nhắc đến vai trò “đầu tàu” của ông Lê Hoàng Thống (75 tuổi) - Chủ tịch Hội đồng quản trị, Giám đốc HTX.

Buổi đầu gian khó

Ông Lê Hoàng Thống tranh thủ thời gian rảnh rỗi chăm sóc rau màu quanh nhà.

Thành lập từ tháng 4-2005, với 130ha của 73 thành viên, Thạnh Tiến là HTX nông nghiệp đầu tiên của huyện Giồng Riềng thực hiện được khâu bơm tát tập trung. Tuy nhiên, bơm tát bằng máy dầu thời gian kéo dài, chi phí cao, mặt khác xã viên vẫn còn sử dụng 2-3 loại giống khác nhau, thời điểm gieo sạ, thu hoạch không tập trung nên lợi nhuận xã viên HTX nông nghiệp Thạnh Tiến thu về chưa nhiều. Vụ đông xuân 2009-2010, tình hình sản xuất của HTX nông nghiệp Thạnh Tiến gặp nhiều khó khăn; máy bơm trục trặc, quá sốt ruột, ông Lê Hoàng Thống, Giám đốc HTX nông nghiệp Thạnh Tiến đã tự tay sửa chữa. Ông Thống kể: “Đánh vật ở dưới kênh với cái máy bơm mấy ngày trời, bùn sình, dầu nhớt khắp người, ai cũng can nhưng tôi vẫn quyết tâm sửa vì trách nhiệm và vì cái lợi chung. Tôi vận động bà con vô HTX mà có chuyện lại thụt lùi thì làm sao coi cho được”. Máy không thể sửa chữa được, ông Thống đi mua chịu máy bơm khác, rồi lại tiếp tục ký nợ với đại lý vật tư nông nghiệp để bà con HTX được mua thiếu phân bón, thuốc trừ sâu vì vụ lúa trước đó bà con gần như lỗ nặng do giá lúa xuống thấp. Từ 73 xã viên ban đầu, đến năm 2010, HTX nông nghiệp Thạnh Tiến chỉ còn 68 xã viên vì một số xã viên rời HTX do thấy làm ruộng không có lời, chuyển nhượng đất ruộng cho người khác…

Không lùi bước trước khó khăn, ông Thống cùng Ban Giám đốc HTX bàn bạc, tìm cách chuyển hướng hoạt động của HTX. Không trông chờ chính sách hỗ trợ của Nhà nước, năm 2011, ông Thống vận động các thành viên hợp tác xã góp 240 triệu đồng để đầu tư 3 bình điện hạ thế, mua giàn bơm, mô tơ, gia cố cống đập. Có trạm bơm điện, HTX nông nghiệp Thạnh Tiến rút ngắn được thời gian bơm nước để gieo sạ từ 25 ngày (khi bơm bằng máy dầu) xuống còn 7 ngày, chủ động khâu bơm tát, từ đó, HTX có thể canh tác thêm vụ thu đông, lợi nhuận xã viên tăng lên. Nhờ mạnh dạn đổi mới hoạt động, từ năm 2011 đến nay, HTX nông nghiệp Thạnh Tiến bắt đầu sản xuất được 3 vụ lúa/năm; bình quân cho lợi nhuận 2-3 triệu đồng/công vụ đông xuân, vụ hè thu và thu đông cho lợi nhuận 1-1,5 triệu đồng/công.

Tạo đột phá

Chiều một ngày trung tuần tháng 8 ghé thăm HTX nông nghiệp Thạnh Tiến,  chúng tôi thấy một vài hộ dân chạy xe máy trên bờ bao được rải đá rộng 4m không thua gì đường giao thông nông thôn liên xã để thăm lúa. Theo ông Thống, bờ bao này hình thành từ 2 lần nạo vét kênh thủy lợi nội đồng do thành viên HTX đóng góp 53 triệu đồng và huyện hỗ trợ 300 triệu đồng từ vụ đông xuân 2015-2016, sau đó, bà con tự nguyện góp 25 triệu đồng rải đá mạt để đi lại, vận chuyển lúa giống, phân bón dễ dàng hơn.

Là Giám đốc HTX, ông Thống giúp xã viên giảm chi phí, tăng lợi nhuận trên đồng đất quê nhà bằng cách điều hành hoạt động của HTX nông nghiệp Thạnh Tiến ngày càng đi vào nền nếp, vận hành theo đúng Luật HTX năm 2012, mọi vấn đề đều được công khai trước thành viên HTX. Ông vận động bà con chấp hành khung thời vụ của huyện, nhưng chọn thời điểm gieo sạ muộn hơn những nơi khác 15-20 ngày nhằm bán được giá hơn vào cuối vụ. Gieo sạ đồng nhất một loại giống, đông xuân canh tác Jasmine85, hè thu và thu đông OM5451, lại gieo sạ đồng loạt, làm cùng một quy trình “1 phải, 5 giảm” nên sản lượng và chất lượng lúa của thành viên HTX nông nghiệp Thạnh Tiến ngày một tăng.

“Đến vụ thu hoạch, cánh đồng 105ha của HTX được cắt đồng loạt, 2 ngày là dứt điểm. Tuy không được bao tiêu đầu ra nhưng luôn được thương lái tranh mua với giá cao hơn thị trường từ 300-500 đồng/kg vì lúa của HTX không có lúa lẫn, ghe 70-100 tấn chỉ cần mua ở HTX mà không phải gom mua nhiều nơi” - ông Nguyễn Văn Mung, thành viên HTX nông nghiệp Thạnh Tiến, cho biết. Theo ông Mung, 2 vụ tham gia HTX, lợi nhuận gia đình thu được từ canh tác lúa đã tăng 30% so với trước. Ông Mung nói: “Vô HTX mần lúa khỏe re, bơm tát đã có HTX mà chi phí chỉ bằng 1/3 so với trước, tới vụ chỉ lo giống, phân bón, thuốc dưỡng. Làm lúa có lời nên ngoài 15 công đất ruộng, vụ này gia đình tôi mướn thêm 30 công nữa để canh tác”.

Bài, ảnh: ĐẶNG LINH