Hơn 3 năm qua, nhóm nông dân ở ấp C1 áp dụng kỹ thuật canh tác lúa theo "3 giảm, 3 tăng" đạt lợi nhuận sản xuất lúa hàng hóa ở mức cao. Nông dân nơi đây đang sản xuất lúa hàng hóa theo hướng an toàn, cho hiệu quả kinh tế cao, mang tính bền vững và bảo vệ môi trường.
Ở ấp C1, xã Thạnh Thắng, huyện Vĩnh Thạnh có gần 400 hộ nông dân sản xuất lúa hàng hóa theo mô hình cánh đồng lớn với diện tích khoảng 600ha. Nông dân khu vực này thực hiện liên kết bơm nước tập thể đồng loạt, sử dụng cùng một loại giống trên một cánh đồng để tạo ra lượng sản phẩm lớn; đồng thời áp dụng kỹ thuật canh tác "3 giảm, 3 tăng", thường xuyên trao đổi kinh nghiệm sản xuất với nhau
Nhờ đó hiệu quả sản xuất lúa hàng hóa khá cao, cải thiện thu nhập và đời sống gia đình.
Nhiều nông dân nơi đây cho biết đã tiếp cận và áp dụng kỹ thuật canh tác "3 giảm, 3 tăng" khoảng đầu năm 2013, thông qua các lớp tập huấn do ngành nông nghiệp, bảo vệ thực vật huyện, thành phố tổ chức trong khuôn khổ Dự án Cạnh tranh nông nghiệp (ACP). Có khoảng 200 lượt nông dân tham gia 4 lớp tập huấn này. Theo ông Nguyễn Văn Thịnh, ông có 2ha trồng lúa 3 vụ/năm. Sau khi tham gia lớp tập huấn, ông áp dụng kỹ thuật canh tác "3 giảm, 3 tăng" trên 5 công tầm lớn. Do kỹ thuật này sạ thưa hơn tập quán cũ, ông lo ngại lúa giảm năng suất. Vụ đầu tiên, ông Thịnh giảm lúa giống từ khoảng 30kg/công tầm lớn xuống còn 22 kg/công, bón phân cũng giảm lại 25kg Urê/5 công và giảm số lần phun thuốc bảo vệ thực vật. Kết quả cuối vụ thu hoạch năng suất không thấp hơn cách canh tác cũ, nhưng giảm được chi phí giống, phân và thuốc đáng kể. Do đó, vụ lúa tiếp theo, cũng trong năm 2013, ông Thịnh mở rộng diện tích áp dụng "3 giảm, 3 tăng" lên 10 công, và đến vụ thứ 3 toàn bộ 2ha đất sản xuất của ông đều áp dụng biện pháp này.
|
Nông dân Vĩnh Thạnh vệ sinh đồng ruộng chuẩn bị xuống giống lúa đông xuân 2016-2017. |
Ông Nguyễn Văn Thịnh cho biết, vụ lúa thu đông 2016 ông giảm lượng giống gieo sạ xuống còn khoảng 150kg/ha, giảm gần phân nửa so với sạ theo tập quán cũ; phân giảm lại khoảng 50kg/ha và chủ yếu là giảm phân đạm (Urê), lân và kali có giảm nhưng chưa đáng kể. Nhờ sạ thưa, bón ít phân đạm, cây lúa cứng cáp hơn, ít sâu bệnh nên phun thuốc bảo vệ thực vật cũng nhẹ hơn (chỉ còn phun thuốc khoảng 5 lần/vụ và giảm so với trước khoảng 2-3 lần phun). Nhờ vậy, ông vừa giảm được tiền mua thuốc vừa góp phần bảo vệ sức khỏe và bảo vệ môi trường do ít tiếp xúc với thuốc sâu hơn. Tính chung chi phí giống, phân và thuốc, hiện nay đã giảm khoảng 3 triệu đồng/ha so với tập quán canh tác cũ. Với 2ha, vụ thu đông vừa qua ông thu hoạch được 13,8 tấn lúa, bán với giá 4.400 đồng/kg được khoảng 60 triệu đồng, trừ chi phí còn lãi trên 30 triệu đồng. Nhờ áp dụng "3 giảm, 3 tăng" mà ông đã có được mức lãi khá cao này, tính ra lãi khoảng 50%.
Có 3ha đất trồng lúa, vụ thu đông 2016, ông Nguyễn Hữu Đôn thu hoạch được 18 tấn lúa OM 5451. Với giá bán 4.400 đồng/kg, ông thu được khoảng 79 triệu đồng, trừ chi phí còn lãi khoảng 39 triệu đồng. Ông Nguyễn Hữu Đôn cho biết: "Vụ thu đông vừa rồi tôi đã sạ thưa hơn rất nhiều so với tập quán cũ trước đây, chỉ còn dưới 150 kg/ha; 20 bao phân cho 3ha, giảm khoảng 5 bao so với trước, giảm gần 100 kg/ha và phần lớn là giảm phân đạm. Nhờ đó, tôi giảm chi phí khoảng 7 triệu đồng/3ha, chưa kể đến việc giảm thuốc bảo vệ thực vật. Trong quy trình sản xuất "3 giảm, 3 tăng", ngoài giảm giống và sử dụng giống xác nhận, giảm lượng phân bón cũng rất quan trọng. Giảm phân vừa giúp giảm chi phí đáng kể vừa giúp lúa cứng cây, ít đổ ngã, sâu bệnh, từ đó sẽ giảm sử dụng thuốc bảo vệ thực vật...". Theo ông Nguyễn Hữu Đôn, do đất ruộng của ông chưa được bằng phẳng, không có điều kiện sạ hàng mà phải sạ lan nên ông không thể giảm thêm lượng giống gieo sạ. Tuy nhiên, đối với phân bón, ông có thể áp dụng giảm xuống thấp hơn, đồng thời hướng tới ông còn nghiên cứu áp dụng phân và thuốc sinh học vào sản xuất lúa nhằm bảo vệ môi trường và sức khỏe
Vụ thu đông 2016, gần 150 nông dân ấp C1 tham gia 3 lớp tập huấn về "3 giảm, 3 tăng" và "1 phải, 5 giảm". Theo nhiều nông dân ở ấp C1, tham gia các lớp tập huấn này rất bổ ích, vừa được ôn lại các kiến thức về "3 giảm, 3 tăng", vừa tiếp cận kỹ thuật canh tác mới "1 phải, 5 giảm", giúp nông dân áp dụng nhuần nhuyễn hơn trong trồng lúa. Các lớp tập huấn trên nằm trong khuôn khổ Dự án Chuyển đổi nông nghiệp bền vững tại Việt Nam (VnSAT). Dự án được triển khai thực hiện trên địa bàn 3 huyện là Thới Lai, Cờ Đỏ và Vĩnh Thạnh. Trong năm 2016, dự án tập trung đào tạo, tập huấn cho cán bộ kỹ thuật, nông dân; trong đó chú trọng đến liên kết theo nhóm nông dân, theo vùng sản xuất, từ đó nâng chất và hình thành các tổ hợp tác, hợp tác xã
Cách nay hơn 3 tháng, nhóm nông dân ở ấp C1 đứng ra thành lập Hợp tác xã Nông nghiệp Quyết Thắng với 27 thành viên, diện tích sản xuất khoảng 37ha và định hướng mở rộng thành viên lên 150-200 xã viên trong thời gian tới. Ông Nguyễn Kim Thoa, Chủ tịch Hội đồng quản trị, Giám đốc Hợp tác xã Nông nghiệp Quyết Thắng, cho biết: Xuất phát từ nhu cầu phát triển, đồng thời từ mô hình cánh đồng lớn, áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất lúa, việc thành lập hợp tác xã để có tư cách pháp nhân, dễ dàng ký hợp đồng với các đơn vị, doanh nghiệp, tạo đầu ra sản phẩm dễ dàng hơn. Ngoài ra, hợp tác xã còn làm dịch vụ nông nghiệp như: sản xuất lúa giống (giai đoạn đầu khoảng 30ha), làm đại lý phân phối phân bón lại cho xã viên và nông dân ấp C1, hướng nông dân sản xuất lúa hàng hóa theo hướng an toàn (tăng cường sử dụng phân hữu cơ và thuốc sinh học) và mang tính bền vững
Dự kiến, vụ đông xuân 2016-2017, hợp tác xã sẽ ký hợp đồng với các đơn vị, doanh nghiệp bao tiêu lúa cho nông dân, diện tích khoảng 450ha; triển khai cho các xã viên và nông dân sản xuất lúa theo hướng an toàn để bán được giá cao hơn, ổn định đầu ra
Bài, ảnh: ANH KHOA