Trưởng đoàn các nước tham gia Hội nghị - Ảnh: VGP

Theo đặc phái viên TTXVN, ngày 21-4, Hội nghị cấp cao Mekong - Nhật Bản lần thứ 4 đã được tổ chức tại Tokyo, dưới sự chủ trì của Ngài Yoshihiko Noda, Thủ tướng Nhật Bản. Tham dự Hội nghị có Thủ tướng Campuchia Samdech Hunsen, Thủ tướng Lào Thongsing Thammavong, Tổng thống Myanmar U Thein Sein, và Thủ tướng Thái Lan Yingluck Shinawatra. Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng dẫn đầu đoàn Việt Nam tham dự hội nghị.

Hội nghị đã kiểm điểm lại việc thực hiện các chương trình hợp tác Mekong - Nhật Bản giai đoạn 2010 - 2012. Các nhà lãnh đạo bày tỏ hài lòng về những kết quả đạt được trong ba năm qua, đồng thời khẳng định còn nhiều việc phải làm trong thời gian tới. Nhằm đáp ứng tốt hơn nhu cầu phát triển của các nước thành viên, nâng cao hiệu quả của các hoạt động hợp tác và phát huy hơn nữa tiềm năng của cơ chế. Hội nghị đã thông qua “Chiến lược Tokyo”. Theo đó, các nhà lãnh đạo đã xác định ba trụ cột hợp tác mới của “Quan hệ đối tác vì tương lai thịnh vượng chung” giữa các nước Mekong và Nhật Bản giai đoạn 2013 - 2015 gồm tăng cường kết nối trong khu vực Mekong và giữa Mekong với các nước bên ngoài thông qua phát triển các hành lang giao thông liên quốc gia, xây dựng hạ tầng thông tin và truyền thông; hiện đại hóa ngành hải quan...; thúc đẩy hợp tác kinh tế, thương mại giữa các nước và nâng vị trí của khu vực Mekong trong chuỗi giá trị toàn cầu thông qua các chương trình hợp tác phát triển ngành công nghiệp, cải thiện môi trường kinh doanh...; hợp tác về môi trường và an ninh con người với trọng tâm là ứng phó biến đổi khí hậu, quản lý và sử dụng bền vững nguồn nước sông Mekong, ô nhiễm môi trường, thiên tai, bệnh tật, an ninh lương thực và an toàn thực phẩm.

Các nhà lãnh đạo cũng thống nhất tiến hành nghiên cứu về quản lý và phát triển bền vững nguồn nước Mekong, trong đó có tác động của đập thủy điện trên dòng chính. Tại hội nghị, Nhật Bản đã thông báo dành 600 tỉ yên ODA cho các nước Mekong trong giai đoạn 2013 - 2015; Thái Lan cam kết 883 triệu yên hỗ trợ các nước Mekong. Chiến lược Tokyo cũng khẳng định quan điểm của các nước thành viên đối với các vấn đề an ninh, chính trị của khu vực như vấn đề Bán đảo Triều Tiên, chống phổ biến vũ khí hạt nhân và hủy diệt, và cải tổ Liên Hiệp Quốc. Riêng về vấn đề Biển Đông, các nước Mekong và Nhật Bản nhấn mạnh việc duy trì hòa bình, ổn định, an toàn và tự do hàng hải tại Biển Đông là nguyện vọng và lợi ích chung của các nước trong và ngoài khu vực; khẳng định rằng các bên liên quan cần giải quyết tranh chấp ở Biển Đông thông qua các biện pháp hòa bình trên tinh thần hiểu biết và tôn trọng lẫn nhau, tuân thủ luật pháp quốc tế, đặc biệt là Công ước Luật Biển 1982 (UNCLOS), tôn trọng và thực hiện nghiêm túc, đầy đủ DOC và thúc đẩy việc sớm xây dựng COC.

Hội nghị giao các bộ trưởng xây dựng Chương trình hành động mới cho giai đoạn 2012 - 2015 để thực hiện Chiến lược Tokyo và thống nhất họp Hội nghị Cấp cao Mekong - Nhật Bản lần thứ 5 vào thời điểm phù hợp trong năm 2013.

Phát biểu tại Hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng một lần nữa khẳng định ủng hộ của Việt Nam đối với hợp tác Mekong - Nhật Bản cũng như vai trò của cơ chế này đối với sự thịnh vượng, ổn định và phát triển bền vững của khu vực Mekong nói riêng và Đông Á nói chung. Về định hướng hợp tác trong tương lai, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nhấn mạnh hợp tác giai đoạn tới cần ưu tiên hơn nữa cho các hoạt động cụ thể hỗ trợ các nước ứng phó với lũ lụt, thiên tai, xâm nhập mặn, bảo đảm an ninh lương thực và quan trọng hơn cả là tìm ra giải pháp lâu dài cho việc sử dụng bền vững nguồn nước sông Mekong. Theo đó, ưu tiên trước mắt là nghiên cứu đánh giá một cách khoa học, tổng thể và hệ thống về các tác động đến môi trường và nguồn nước của việc khai thác, sử dụng nguồn nước sông Mekong, trong đó có tác động của thủy điện trên dòng chính. Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cũng đưa ra sáng kiến phát triển hệ thống vận tải đa phương thức nhằm tăng cường kết nối giữa các hành lang kinh tế trong khu vực Tiểu vùng Mekong. Sáng kiến đã nhận được sự hoan nghênh và ủng hộ của hội nghị.

* Theo đặc phái viên TTXVN, nhân dịp tham dự Hội nghị cấp cao Mekong - Nhật Bản, ngày 21-4, tại Nhà khách Chính phủ ở Thủ đô Tokyo của Nhật Bản, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng đã có cuộc hội đàm với Thủ tướng Nhật Bản Yoshihiko Noda.

Trong bầu không khí hữu nghị, tin cậy và hiểu biết lẫn nhau, hai Thủ tướng đã cùng điểm lại tình hình hợp tác Việt Nam - Nhật Bản và trao đổi về phương hướng, biện pháp nhằm đưa quan hệ đối tác chiến lược phát triển toàn diện, hiệu quả, thực chất hơn nữa trong thời gian tới.

Thủ tướng Noda bày tỏ cảm ơn sự ủng hộ, hỗ trợ của Chính phủ và nhân dân Việt Nam đối với Nhật Bản sau trận động đất - sóng thần tháng 3-2011. Hai bên nhất trí duy trì thường xuyên các chuyến thăm, tiếp xúc cấp cao; mở rộng giao lưu, đối thoại giữa các Bộ ngành, địa phương; sớm tổ chức phiên họp thứ 4 Ủy ban Hợp tác Việt Nam - Nhật Bản; đồng thời phối hợp chặt chẽ để chuẩn bị cho việc tổ chức Năm Hữu nghị Việt - Nhật 2013 nhân kỷ niệm 40 năm thiết lập quan hệ ngoại giao. Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đề nghị Nhật Bản tăng cường hợp tác với Việt Nam trong lĩnh vực tìm kiếm, cứu hộ, cứu nạn.

Hai Thủ tướng bày tỏ vui mừng trước việc hai bên đang tích cực triển khai các thỏa thuận cấp cao về hợp tác kinh tế như: các dự án hạ tầng cơ sở quy mô lớn của Việt Nam, Dự án xây dựng nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 2, hợp tác phát triển ngành công nghiệp đất hiếm của Việt Nam... Hai Thủ tướng hoan nghênh việc hai bên đã đạt được thỏa thuận về việc Nhật Bản tiếp nhận điều dưỡng viên và hộ lý của Việt Nam, cũng như việc Hàng không Việt Nam và công ty Mitsubishi Công nghiệp nặng đạt được thỏa thuận cả gói về việc mua máy bay tầm trung MRJ và phát triển công nghiệp hàng không tại Việt Nam.

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cảm ơn Nhật Bản trong năm tài khóa 2011 đã cam kết dành cho Việt Nam khoản ODA lớn nhất từ trước tới nay, mặc dù phía Nhật Bản đang phải tập trung nguồn lực để tái thiết đất nước. Thủ tướng Nhật Bản Yoshihiko Noda khẳng định lại sự ủng hộ mạnh mẽ của Nhật Bản đối với công cuộc phát triển kinh tế, xã hội của Việt Nam; cam kết tiếp tục tích cực hỗ trợ ODA giúp Việt Nam phát triển kinh tế - xã hội.