Thông tin từ CDC Cần Thơ, kết quả xét nghiệm PCR 139 trẻ sinh ra từ bà mẹ nhiễm HIV từ năm 2021 đến tháng 9-2023 trên địa bàn thành phố đều âm tính với HIV.

Khoảng 25-40% con của các bà mẹ nhiễm HIV bị lây nhiễm HIV từ mẹ.  Virus HIV từ mẹ có thể được truyền sang con khi thai còn nằm trong tử cung, khi chuyển dạ, sau khi sinh hay trong thời kỳ cho con bú: Trước sinh (khi mang thai, trong tử cung) là 25%; trong sinh (lúc chuyển dạ) 50%; sau sinh (khi cho con bú) 25%).

Lấy máu xét nghiệm HIV cho thai phụ tại Bệnh viện Đa khoa quận Ô Môn. 

Nhằm giảm tỷ lệ lây truyền HIV từ mẹ sang con, ngành y tế đã triển khai chương trình điều trị dự phòng, để những em bé sinh ra từ bà mẹ nhiễm HIV không nhiễm HIV từ mẹ. Các thai phụ được lấy máu tại các trạm y tế. Sau đó mẫu máu được chuyển về Trung tâm Y tế. Nếu kết quả sàng lọc âm tính từ tư vấn cho thai phụ. Nếu kết quả  dương tính, mẫu máu được chuyển đến cơ sở xét nghiệm khẳng định. Nếu kết quả dương tính, tư vấn, điều trị dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con tại Trung tâm Y tế (Cái Răng, Bình Thủy) và 4  bệnh viện (Ô Môn, Thốt Nốt, Đa khoa thành phố và quân Y 121).

Theo Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) TP Cần Thơ, từ năm 2021 đến tháng 9-2023, thực hiện chương trình dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con, thành phố có 41.671 phụ nữ mang thai được xét nghiệm HIV khi mang thai. Trong đó, có 15.027 người được xét nghiệm miễn phí tại trạm y tế, phát hiện 17 ca dương tính với HIV và đều được điều trị ARV. Có 109 phụ nữ nhiễm HIV đang điều trị ARV có thai. Đã điều trị ARV cho 24 phụ nữ phát hiện nhiễm HIV thời kỳ chuyển dạ. Sau sinh, đã xét nghiệm PCR cho 139 trẻ và tất cả đều không nhiễm HIV từ mẹ.

Ông Ngô Minh Khôi, công tác tại Khoa phòng, chống HIV/AIDS, CDC TP Cần Thơ cho biết: "Một năm, trung bình các cơ sở y tế điều trị phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con cho khoảng 50 phụ nữ mang thai. Trong đó, Cần Thơ từ 30 - 40 trường hợp, còn lại là ở các tỉnh xung quanh".

Bệnh viện Phụ sản TP Cần Thơ - một trong những bệnh viện có nhiều kinh nghiệm trong việc thực hiện phòng chống lây truyền HIV từ mẹ sang con. BS CKI Văn Thúy Cầm, Phó Trưởng Khoa Sanh Bệnh viện Phụ sản TP Cần Thơ, chia sẻ: 10 năm trở lại đây, bệnh viện thực hiện toàn diện quy trình khám, tư vấn, xét nghiệm, theo dõi, sanh... dự phòng lây nhiễm HIV mẹ - con gồm: Tư vấn xét nghiệm HIV sớm cho khách hàng khi đến thăm khám tiền sản, khi chuẩn bị mang thai, đầu thai kỳ, sàng lọc các đối tượng chưa tầm soát. Nếu phát hiện, chuyển gởi, quản lý điều trị. Với các trường hợp chuyển dạ, tầm soát cho những phụ nữ chưa được tầm soát HIV và quản lý đầy đủ trong thai kỳ và dự phòng ngay trong chuyển dạ. Bệnh viện cũng được cấp thuốc ARV cho mẹ và cho bé ngay sau sinh. Thực hiện chương trình dự phòng, Bệnh viện cũng kết nối chuyển gởi với Bệnh viện Nhi đồng TP Cần Thơ, các phòng khám ngoại trú thông qua CDC Cần Thơ để quản lý tốt cặp mẹ - con và đảm bảo điều trị dự phòng đúng theo phác đồ của Bộ Y tế.

BS CKI Văn Thúy Cầm chia sẻ thêm: "Khi kết quả test nhanh dương tính với HIV thì tiến hành bước tiếp theo làm test khẳng định và làm xét nghiệm xem có nhiễm mới hay không. Khi có kết quả khẳng định dương tính, chúng tôi sẽ kết nối và chuyển gửi về các phòng khám OPC, phòng khám ngoại trú. Ở phòng khám ngoại trú,  chúng tôi liên kết cùng với khám sản, lãnh thuốc hàng tháng. Bác sĩ sẽ xem tải lượng virus như thế nào vào thời điểm trước sanh 4 tuần. Sau đó quyết định khi tới thời điểm sang thì người phụ nữ này sẽ nằm trong nhóm nguy cơ cao hay nguy cơ thấp".

Theo ông Dáp Thanh Giang, Trưởng khoa Phòng chống HIV/AIDS, CDC Cần Thơ, hưởng ứng Tháng cao điểm hành động quốc gia phòng, chống HIV/AIDS, CDC Cần Thơ tập trung tuyên truyền về lợi ích của xét nghiệm sớm HIV cho phụ nữ mang thai; lợi ích của điều trị ARV sớm cho người nhiễm HIV và phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ; lợi ích của theo dõi tải lượng HIV đối với phụ nữ mang thai nhiễm HIV để sinh ra những đứa con khỏe mạnh. Đẩy mạnh tuyên truyền để giảm kỳ thị, phân biệt đối với phụ nữ mang thai nhiễm HIV và trẻ sinh ra từ mẹ nhiễm HIV và tăng cường sự hỗ trợ của gia đình, xã hội trong dự phòng lây nhiễm HIV từ mẹ sang con.

Bài, ảnh: H.HOA