Trong quá trình điều tra, truy vết các F0 ở Cần Thơ, theo các cán bộ, nhân viên đội truy vết, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) TP Cần Thơ, nhiều F0 nói họ chỉ ở nhà nhưng không hiểu sao vẫn bị lây dịch bệnh COVID-19. Nhưng khi được hỏi “Có đi chợ không?”, đa số trả lời là “có”. Và với đặc tính như lây lan qua giọt bắn, bám lưu trên các bề mặt thì virus SARS-CoV-2 rất có khả năng lây truyền qua việc mua bán, trao đổi của người dân khi đi chợ, mua hàng hóa ...
Những thói quen dễ lây lan dịch bệnh
Người dân giữ khoảng cách khi mua thực phẩm.
Theo quan sát, hầu như người đi chợ luôn đeo khẩu trang y tế hoặc khẩu trang vải. Thậm chí rất nhiều người cẩn thận đeo tấm kính chắn giọt bắn, găng tay và mang theo chai cồn xịt khuẩn.
Tuy nhiên, người dân có những thói quen dễ làm lây lan dịch bệnh. Chẳng hạn, dù người bán căng dây để giữ khoảng cách, nhiều người chui qua dây vào lựa chọn đồ. Ngoài ra, đang đi chợ, có điện thoại reo thì kéo khẩu trang xuống, trả lời điện thoại; tranh thủ “tám chuyện” với người bán, người mua; đứng lựa hàng và trả giá rất lâu (dù người bán đã ghi giá trên món hàng); chen chúc mua hàng trong không gian kín, máy lạnh... Nhiều người vì an toàn, không đi chợ mà đặt hàng online cho shipper giao thì quên giữ khoảng cách khi nhận hàng, không chuẩn bị sẵn tiền, khi nhận hàng và tiền thừa, quên sát khuẩn, vệ sinh hàng. Hay có thói quen đưa tay lên sờ mũi, mặt...
Bác sĩ Lê Phúc Hiển, Trưởng Khoa Kiểm soát bệnh truyền nhiễm - Kiểm dịch y tế quốc tế CDC Cần Thơ, cho biết: Người dân nghĩ đơn giản mang khẩu trang là đủ, nhưng chưa chú trọng sử dụng khẩu trang đúng cách, giữ khoảng cách; sát khuẩn tiền và bề mặt túi đựng thức ăn...; người dân thường đề phòng, sợ người lạ nhưng ít đề phòng người quen; khi mua hàng gần nhà, chỗ bán hàng quen biết thì càng ít đề phòng.
An toàn khi đi chợ
Theo Bộ Y tế, virus SARS-CoV-2 lây trực tiếp từ người sang người qua đường hô hấp (như qua giọt bắn, hạt khí dung, không khí) và qua đường tiếp xúc. Virus cũng có khả năng lây truyền cao tại các cơ sở y tế, những nơi đông người và ở không gian kín.
Chị Đặng Thị Huệ, ở đường Võ Trường Toản, quận Ninh Kiều, chia sẻ: “Mỗi tuần, tôi đi chợ 2 lần và chọn chỗ mua gần nhà; chỗ bán ở ngoài trời, nắng để hạn chế virus. Trước khi đi, tôi lên sẵn danh sách cần mua. Khi đi luôn mang khẩu trang, giữ khoảng cách, cẩn thận khử khuẩn tiền thừa. Chỗ nào thấy đông thì không mua”.
Chị Huệ chia sẻ, trong suốt quá trình đi chợ, không đưa tay lên mắt, mũi, miệng, không kéo khẩu trang lên xuống trong suốt quá trình ở chợ và trên đường về. Về nhà, khử khuẩn mặt ngoài của các túi xách, túi nilon đựng đồ ăn. Khi vào nhà, chị tháo khẩu trang, thay khẩu trang khác. Sơ chế toàn bộ đồ ăn. Chị cẩn thận ngâm nước muối vừa sát khuẩn vừa làm sạch thực phẩm. Sau khi sơ chế xong, bỏ hộp vào tủ lạnh dùng dần. Chị tiếp tục sát khuẩn bề mặt bàn, nơi có tiếp xúc với thực phẩm và rửa tay sau khi hoàn tất các công đoạn.
Chị Nguyễn Minh Tuyết, ở đường Trần Việt Châu, Phường An Hòa, quận Ninh Kiều cho biết, chị hay chọn mua ở cửa hàng tiện ích, cửa hàng tiện lợi. Bởi nơi này, không cho khách vào cửa hàng chọn hàng hóa mà người mua đưa danh sách, nhân viên chọn hàng, báo giá tiền, thanh toán và nhận hàng về. Cũng có nhiều người như chị Bùi Thị Hồng Mai, quận Ninh Kiều, chọn mua hàng trực tuyến thông qua các ứng dụng của các siêu thị, cửa hàng gần nhà, thanh toán online. Hàng giao tới để ngoài cổng, không tiếp xúc, ra nhận hàng thì phơi nắng diệt virus vài tiếng, rồi xịt khuẩn mới đem vào nhà.
Theo lời một tiểu thương ở đường Võ Trường Toản, quận Ninh Kiều, nhà có người già, bệnh nền nên trong mua bán hàng ngày, chị rất cẩn thận. Luôn giữ khoảng cách (giăng dây), trang bị rổ chuyển hàng và tiền từ xa cho khách, dùng chai xịt khuẩn tiền và túi nilon đựng thực phẩm cho khách. Ngoài ra, chị tham gia đầy đủ các đợt xét nghiệm cộng đồng.
Bác sĩ Lê Phúc Hiển cho biết: Mỗi người dân cần ý thức được tầm quan trọng của việc hạn chế các hành vi nguy cơ lây lan dịch bệnh để bảo vệ sức khỏe cho bản thân, gia đình và cộng đồng. Chủng Delta lây lan rất nhanh, một người trong gia đình không cẩn thận đem virus về rồi lây lan cho cả gia đình. Nếu mỗi người dân đều thực hiện nghiêm quy tắc 5K: Đeo Khẩu trang - Khử khuẩn - Giữ Khoảng cách an toàn (tốt nhất là 2m) - Không tập trung - Khai báo y tế thì cho dù là biến thể nào của SARS-CoV-2 cũng khó có khả năng lây lan.
Bài, ảnh: H.HOA