(CTO) - Gần đây, cả nước liên tiếp xảy ra các trường hợp trẻ bị đuối nước tử vong, để lại vết thương lòng cho người thân, gia đình và xót xa cho cộng đồng.

Cộng đồng chung tay phòng chống tai nạn đuối nước ở trẻ.

Trước loại tai nạn nhức nhối này, ngành chức năng và các cấp, các ngành đẩy mạnh tuyên truyền phòng chống đuối nước và các biện pháp xử trí an toàn khi có trẻ gặp nạn. Các chuyên gia cũng khuyến cáo, để giảm nguy cơ đuối nước, mùa hè này, phụ huynh nên cho trẻ học bơi.

* Báo động tai nạn đuối nước

Giữa tháng 5-2024, ở huyện Đức Trọng, tỉnh Lâm Đồng có 4 cháu bé từ 6 đến 10 tuổi đều bị tử vong do đuối nước. Các cháu gặp nạn khi đến một hồ nước tưới rau chơi rồi một cháu té ngã xuống hồ, 3 cháu còn lại tìm cách cứu, rồi ngã theo.

Cùng thời gian này, một nhóm 6 em học sinh ở tỉnh Quảng Bình rủ nhau tắm biển, bị sóng lớn cuốn xa bờ. Phát hiện vụ việc, người dân ứng cứu, đưa được 5 em vào bờ, nhưng 1 em mất tích.

Các tai nạn đuối nước không chỉ xảy ra ở bên ngoài sông suối mà trẻ cũng có thể gặp nạn ngay sau nhà hay ở hồ bơi. Đầu tháng 5, bé gái 3,5 tuổi (ở huyện Củ Chi, TP Hồ Chí Minh) bị đuối nước khi bơi trong ao nhà sâu khoảng 2m. Bé được vớt lên đã tím tái, ngưng thở, được ấn tim thổi ngạt rồi đưa đi cấp cứu. Còn bé trai 7 tuổi ở quận 12 (TP Hồ Chí Minh) bị đuối nước tại hồ bơi khi bé được mẹ đưa đến hồ chơi nhưng không cứu kịp.

Theo Hội Nhi khoa Việt Nam, đuối nước là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong trẻ em ở nước ta trong độ tuổi từ 5 đến 14. Theo số liệu của Bộ Lao động Thương binh và Xã hội, hằng năm có gần 2.000 trẻ dưới 16 tuổi tử vong do đuối nước. Nhiều trường hợp trẻ bị di chứng tổn thương não sau đuối nước. 

Mới đây, Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch phối hợp với Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, Trung ương Hội LHPN Việt Nam và UBND tỉnh Thanh Hóa tổ chức Ngày Olympic trẻ em, phát động toàn dân tập luyện môn bơi phòng, chống đuối nước năm 2024. Chương trình thu hút gần 8.000 thiếu nhi cùng các cán bộ, hướng dẫn viên, vận động viên từ hơn 30 tỉnh, thành phố cả nước tham gia.

Theo ông Hoàng Đạo Cương, Thứ trưởng Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch, tình trạng trẻ em tử vong do tai nạn đuối nước đáng lo ngại. Nguyên nhân do nhiều đơn vị, trường học, xã phường còn thiếu cơ sở vật chất, sân bãi thể dục thể thao, thiếu điểm vui chơi cho trẻ, đặc biệt ở vùng sâu, vùng xa. Sự quan tâm của các cấp chính quyền một số địa phương, các thành viên trong gia đình về quyền trẻ em được vui chơi, giải trí chưa đầy đủ... Vì thế, sự kiện có ý nghĩa thiết thực, giúp phát triển phong trào dạy bơi, học bơi, rèn luyện các kỹ năng an toàn trong môi trường nước, tạo sân chơi bổ ích, lành mạnh, nâng cao sức khỏe, thể chất, tầm vóc trẻ em Việt Nam.

* 5 bước xử trí, cứu mạng trẻ đuối nước

Vài phút đầu tiên sau tai nạn là thời gian vàng để sơ cấp cứu trẻ bị đuối nước. Hội Nhi khoa Việt Nam và BV Nhi trung ương phối hợp đưa ra “cẩm nang 5 bước” xử trí khi gặp trẻ đuối nước.

-Bước 1: Khi thấy trẻ bị đuối nước nhanh chóng gọi trợ giúp từ những người xung quanh và gọi cấp cứu 115. 

- Bước 2: Khẩn trương đưa trẻ lên khỏi mặt nước bằng mọi cách, như dùng phao, gậy, các vật nổi hoặc bơi xuống trực tiếp để đưa lên trẻ lên bờ.

- Bước 3: Khi trẻ được vớt lên, đánh giá nhanh tình trạng của trẻ xem có tỉnh không. 

- Bước 4: Nếu trẻ không tỉnh, mở thông đường thở cho trẻ bằng cách ngửa đầu, nâng cằm trẻ. Kiểm tra đường thở của trẻ bằng nhìn sự di động của lồng ngực, nghe và cảm nhận hơi thở. Nếu trẻ không thở, người cấp cứu cần thổi ngạt cho trẻ 5 nhịp và tiến hành ép tim 30 nhịp (Vị trí ép tim: ở một nửa dưới xương ức. Kỹ thuật ép tim có thể dùng một bàn tay hoặc ở trẻ lớn, người lớn có thể dùng hai bàn tay, ép từ trước ra sau với độ sâu từ 1/3 đến 1/2 bề dày lồng ngực. Tần số ép tim là từ 100 đến 120 lần/phút). Sau đó thổi ngạt 2 lần.

Cứ tiếp tục ép tim, hà hơi thổi ngạt theo chu kỳ 30 lần ép tim và 2 lần thổi ngạt cho đến khi nạn nhân tỉnh, thở được hoặc nhân viên y tế đến giúp đỡ.

-Bước 5: Ngay sau khi đứa trẻ tỉnh, đặt trẻ ở tư thế an toàn và đưa trẻ đến cơ sở y tế gần nhất.

Quá trình cấp cứu, chú ý khả năng chịu đựng thiếu oxy của não tối đa là 5 phút. Không được ngừng hồi sức tim, phổi nếu trẻ chưa có nhịp thở, cần đưa tất cả những trẻ bị đuối nước đến cơ sở y tế để tiếp tục kiểm tra và theo dõi các biến chứng sau đuối nước. Tuyệt đối không dốc ngược bệnh nhân lên vai chạy, làm cho các dịch ở dạ dày trào ngược, hít vào đường thở và làm mất thời gian vàng cấp cứu trẻ. 

Theo các bác sĩ Bệnh viện Nhi đồng TP Cần Thơ, để phòng tránh đuối nước cho trẻ, phụ huynh nhắc nhở trẻ không được phép bơi  chơi ở những nơi gần sông, hồ… khi chưa xin phép, không có người lớn. Trẻ cần mặc áo phao khi tham gia giao thông đường thủy.

Những gia đình có trẻ nhỏ tốt nhất không nên để những lu nước, thùng nước xung quanh nhà hoặc đậy thật chặt để trẻ không mở nắp được. Cha mẹ có thể cho trẻ làm quen với nước, cho trẻ học bơi ngay trong mùa hè này. Quá trình học bơi cần có sự giám sát của cha mẹ và huấn luyện viên.

Bài, ảnh: THU SƯƠNG