Nhiều người đến Bệnh viện (BV) Ung bướu TP Cần Thơ khám bướu cổ, hạch cổ... được bác sĩ tư vấn, giới thiệu tầm soát ung thư (UT) phổi miễn phí nên tham gia. Kết quả một vài trường hợp phát hiện bị UT phổi dù trước đó không có bất cứ biểu hiện gì. 

Bác sĩ tư vấn cho người dân tầm soát ung thư. Ảnh: BV cung cấp. 

Không có biểu hiện, triệu chứng bệnh

Theo các bác sĩ BV Ung bướu TP Cần Thơ, gần đây có nhiều trường hợp đến BV để khám bướu cổ và được bác sĩ tư vấn tầm soát UT phổi miễn phí. Khi tham gia tầm soát, có trường hợp được phát hiện phổi tổn thương, nhiều khả năng bị UT phổi. Ví dụ trường hợp bệnh nhân P.K.H ở quận Ninh Kiều, TP Cần Thơ) bị hạch cổ, đến BV Ung bướu TP Cần Thơ khám. Kết quả hạch cổ u lành, nhưng kết quả X-quang cho thấy bệnh nhân có thể bị UT phổi di căn. Các bác sĩ chỉ định cho bệnh nhân chụp CT scan liều thấp.

BV Ung bướu TP Cần Thơ đang triển khai chương trình tầm soát UT phổi cho 5.000 người từ 40 tuổi trở lên, nhưng số người đến tự nguyện tầm soát ít. Từ thực tế đó, BV chuyển hướng sàng lọc chủ động. Khi người dân đến BV khám bệnh, các bác sĩ sẽ tư vấn tầm soát UT phổi. Người dân được thăm khám, chụp  X-quang phổi, nếu có dấu hiệu nghi ngờ bị UT phổi thì chụp CT scan liều thấp. Ngoài UT phổi, bệnh nhân được sàng lọc, phát hiện bệnh hen, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD) miễn phí. Chi phí gói tầm soát 2 triệu đồng và được BV miễn phí hoàn toàn.

Trong đợt tầm soát này, BV Ung bướu TP Cần Thơ ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong X-quang phổi. AI hỗ trợ bác sĩ không bỏ sót, đọc kết quả chính xác hơn. Bác sĩ đưa phim X-quang phổi lên phần mềm, trí tuệ nhân tạo lọc ra bình thường và bất thường. Với bất thường, khoanh vùng các vị trí và gợi ý về những tổn thương, sau đó thầy thuốc sẽ xác định, chẩn đoán bệnh. 

ThS.BS Huỳnh Minh Thiện, Trưởng Phòng Kế hoạch tổng hợp, BV Ung bướu TP Cần Thơ, cho biết: Đến nay, BV đã tầm soát được 2.500 người, phát hiện 20 ca có tổn thương phổi. Trong đó, 3 ca UT phổi di căn, 4 ca UT phổi nguyên phát, còn lại là lao phổi. Với ca lao phổi, BV Ung bướu TP Cần Thơ tư vấn, chuyển bệnh nhân về BV Lao và Bệnh phổi TP Cần Thơ điều trị. Ngoài ra, trong đợt này, có phát hiện một số bệnh nhân bị hen, COPD, chuyển về BV Đa khoa TP Cần Thơ điều trị. Điều đáng lưu ý, cả 7 ca phát hiện UT phổi đều không có biểu hiện bệnh. Người bệnh chỉ tham gia tầm soát khi bác sĩ tư vấn.

Cơ hội điều trị sớm, khỏi bệnh

Trong 7 ca UT phổi phát hiện, có 2 ca được chỉ định phẫu thuật, 5 ca còn lại quá chỉ định phẫu thuật. ThS.BS Huỳnh Minh Thiện cho biết: UT phổi ở giai đoạn 1 và 2 còn phẫu thuật được, cơ hội điều trị khỏi hoàn toàn rất cao. Các ca quá chỉ định phẫu thuật, bác sĩ kết hợp hóa, xạ trị, thuốc nhắm trúng đích, miễn dịch. 

Với UT phổi, nếu phát hiện sớm, khả năng điều trị khỏi cao mà chi phí ít tốn kém, phần lớn được bảo hiểm y tế chi trả. Với những ca phát hiện muộn, chi phí điều trị lên đến hàng tỉ đồng/năm mà một số thuốc nhắm trúng đích, miễn dịch không được bảo hiểm y tế chi trả và nếu không dùng được liệu pháp này thì hiệu quả điều trị chưa cao, nhiều trường hợp chỉ là kéo dài sự sống cho người bệnh.

Từ thực tế điều trị, các bác sĩ khuyến cáo người trên 40 tuổi, có triệu chứng bệnh hô hấp, nhất là người hút  thuốc lá thụ động và chủ động, làm việc trong môi trường khói, bụi,... nên tầm soát UT phổi 1-2 năm/lần với X-quang hoặc CT scan liều thấp. Để đăng ký tầm soát, chỉ cần lên facebook BV Ung bướu TP Cần Thơ hoặc website: bvubct.vn để quét mã đăng ký thời gian khám. BV tổ chức khám tầm soát từ thứ hai đến thứ bảy, trong giờ hành chánh.

Dự kiến trong quý III-2024, BV phối hợp Chương trình quản lý bệnh không lây nhiễm của TP Cần Thơ sẽ tổ chức khám tầm soát miễn phí cho 1.500 người 6 loại UT thường gặp: tuyến giáp, phổi, gan, tuyến vú, cổ tử cung và đại trực tràng. Tùy giới tính, tùy loại UT, thầy thuốc sẽ thăm khám, thực hiện các cận lâm sàng: siêu âm (UT gan); X-quang và CT scan (UT phổi); siêu âm và nhũ ảnh (UT vú); soi cổ tử cung và xét nghiệm Pap’Smear (UT cổ tử cung); test tìm hồng cầu trong phân (UT đại trực tràng).

Theo lãnh đạo BV, trong bối cảnh quá tải bệnh viện, cơ sở vật chất xuống cấp nghiêm trọng, đội ngũ thầy thuốc ở BV rất nỗ lực khám tầm soát miễn phí UT cho cộng đồng. Đây là cơ hội để người dân, nhất là người có hoàn cảnh khó khăn, được phát hiện bệnh sớm, chi phí điều trị thấp và hiệu quả điều trị cao, giảm gánh nặng UT cho cộng đồng. 

H.HOA