Theo nhận định của các chuyên gia, gần đây tình hình thiên tai diễn ra ngày càng khốc liệt, không theo quy luật tự nhiên, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sinh hoạt, sản xuất… của người dân. Trên cơ sở đó, Ban Chỉ huy Phòng thủ dân sự - Phòng, chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn (PTDS-PCTT&TKCN) TP Cần Thơ đưa ra nhiều giải pháp phòng chống thiên tai - tìm kiếm cứu nạn (PCTT-TKCN) năm 2025 và yêu cầu các ngành, các cấp tập trung thực hiện, nhằm giảm thiểu ảnh hưởng thiên tai, nhất là hạn chế thiệt hại tính mạng, tài sản và sinh hoạt, sản xuất, kinh doanh của người dân...

Nỗ lực khắc phục hậu quả thiên tai

Theo Ban Chỉ huy PTDS-PCTT&TKCN TP Cần Thơ, do ảnh hưởng biến đổi khí hậu nên tình hình thời tiết, thủy văn trên cả nước nói chung và ở TP Cần Thơ nói riêng thất thường, cực đoan trong những năm gần đây. Năm 2024, trên địa bàn thành phố xảy ra 4 loại hình thiên tai, như sạt lở bờ sông xảy ra 27 đợt, mưa kèm theo giông lốc 46 đợt, mưa đá xuất hiện 1 đợt, ngập lụt do triều cường 3 đợt. Thiên tai đã làm chết 1 người, 14 căn nhà bị sạt hoàn toàn, 28 căn nhà bị sập và 270 căn nhà bị ảnh hưởng. Ước tổng thiệt hại tài sản 20,6 tỉ đồng. Trong đó, sạt lở bờ sông, kênh, rạch gây thiệt hại nhiều nhất, xảy ra 27 đợt tại các quận, huyện: Bình Thủy, Ô Môn, Thốt Nốt, Phong Điền, Cờ Đỏ, Cái Răng, Thới Lai, làm sạt 14 căn nhà, sụt lún 1 nhà kho, sạt một phần và ảnh hưởng 35 căn nhà, không có thiệt hại về người. Tổng chiều dài ảnh hưởng do sạt lở là 911m, với tổng thiệt hại ước trên 15 tỉ đồng. Mưa kèm theo giông lốc xảy ra 46 đợt tại quận Bình Thủy, Ô Môn, Thốt Nốt, huyện Cờ Đỏ, Vĩnh Thạnh, Thới Lai và Phong Điền, làm chết 1 người, sập 28 căn nhà, tốc mái 233 căn nhà, ước thiệt hại tài sản khoảng 5,618 tỉ đồng...

Công trình khẩn cấp xây dựng kè chống sạt lở kênh Cái Sắn (huyện Vĩnh Thạnh) được xây dựng hoàn thành và đưa vào sử dụng vào cuối năm 2024.

Ông Huỳnh Thanh Việt, Chi cục trưởng Chi cục Thủy lợi TP Cần Thơ, Chánh Văn phòng Ban Chỉ huy PTDS-PCTT&TKCN thành phố, cho biết: “Năm 2024, Ban Chỉ huy PTDS-PCTT&TKCN thành phố đã bám sát chỉ đạo của Chính phủ, Ban Chỉ đạo Quốc gia về phòng, chống thiên tai, Ủy ban Quốc gia ứng phó sự cố thiên tai và tìm kiếm cứu nạn, UBND TP Cần Thơ trong triển khai công tác PCTT-TKCN. Do đó đã hạn chế đến mức thấp nhất những thiệt hại do thiên tai gây ra. Bên cạnh đó, nhờ sự quan tâm lãnh đạo của cấp ủy đảng, chính quyền các cấp cho công tác ứng phó và hạn chế thiệt hại do thiên tai, nhất là các địa phương vận dụng nhuần nhuyễn phương châm “Bốn tại chỗ” huy động được sức mạnh tổng hợp của các ngành, các cấp và nhân dân trong công tác phòng, chống thiên tai và khắc phục hậu quả. Nhờ đó, hộ dân bị ảnh hưởng thiên tai sớm ổn định cuộc sống…”.

Năm qua, tại các địa phương bị thiệt hại, ảnh hưởng do thiên tai, UBND thành phố, Ban Chỉ huy PTDS-PCTT&TKCN thành phố, các sở, ngành, quận, huyện đã thực hiện tốt phương châm “Bốn tại chỗ” và “Ba sẵn sàng” nên công tác khắc phục thiệt hại được khẩn trương, đạt kết quả, góp phần ổn định đời sống nhân dân. Trong năm, thành phố đã hỗ trợ người dân khắc phục thiệt hại do thiên tai trên 1,95 tỉ đồng, từ nguồn Quỹ phòng chống thiên tai. Bên cạnh đó, thường trực Ban Chỉ huy PTDS-PCTT&TKCN thành phố đã phối hợp với địa phương và các sở, ngành khảo sát cụ thể và tham mưu UBND thành phố xem xét ban hành lệnh xây dựng công trình khẩn cấp để khắc phục 12/27 điểm sạt lở nguy hiểm, với tổng chiều dài xử lý 2.105 mét, tổng mức đầu tư 166,3 tỉ đồng. Trong đó có nhiều công trình xây dựng đã được đưa vào sử dụng, khắc phục sạt lở, góp phần chỉnh trang đô thị...

Tập trung triển khai công tác PCTT-TKCN

Từ đầu năm 2025 đến nay, trên địa bàn TP Cần Thơ chưa ghi nhận tình hình thiên tai và các thiệt hại do thiên tai gây ra. Tuy nhiên, theo dự báo trong thời kỳ mùa khô, đầu năm 2025 có những đợt mưa trái mùa trên diện rộng, kéo dài một vài ngày có khả năng gây ảnh hưởng xấu đến nông nghiệp và sinh hoạt cộng đồng ở các khu vực chịu tác động. Bên cạnh đó, mưa xuất hiện với lưu lượng lớn trong những tháng chuyển mùa và đầu mùa mưa (từ tháng 4 đến tháng 6-2025) cần đề phòng giông lốc, sấm sét xuất hiện; đồng thời các tháng 7, 9, 10 những đợt mưa lớn diện rộng có lưu lượng cao hơn trung bình nhiều năm, đề phòng giông lốc, ngập nghẹt đô thị… Sạt lở bờ sông, kênh rạch cũng có khả xảy ra nhiều vào thời gian đầu mùa mưa. Tháng 8-2025 mực nước bắt đầu lên cao dần, đỉnh triều cường các tháng 9, 10, 11 và tháng 12 mực nước lên cao trên mức báo động III (2m). Mực nước cao nhất năm 2025 có khả năng ở mức 2,2-2,3m (vượt báo động III từ 0,2-0,3m). Trên sông Hậu tại Cần Thơ đỉnh triều cao nhất năm có khả năng xuất hiện vào gần cuối tháng 10 và giữa tháng 11-2025, đề phòng ngập nghẹt đô thị, ảnh hưởng sinh hoạt, sản xuất của người dân.

Trước tác động của biến đổi khí hậu, thiên tai diễn biến ngày càng phức tạp, có chiều hướng tăng lên cả về cường độ, tính bất thường và mức độ nguy hiểm, Ban Chỉ huy PTDS-PCTT&TKCN TP Cần Thơ đã đề ra 15 nhiệm vụ trọng tâm để các cấp, các ngành chủ động ứng phó nhằm hạn chế đến mức thấp nhất những thiệt hại do thiên tai gây ra năm 2025. Đồng thời, Ban Chỉ huy PTDS-PCTT&TKCN thành phố cũng đề nghị Đài khí tượng Thủy văn thành phố theo dõi chặt chẽ, dự báo kịp thời, chính xác mọi diễn biến thời tiết, thủy văn trên địa bàn thành phố, phục vụ tốt công tác phòng chống thiên tai đạt hiệu quả và phối hợp chặt chẽ với Ban Chỉ huy PTDS-PCTT&TKCN các cấp, các ngành thông báo tình hình thiên tai, hạn, lũ bão, triều cường để các ngành, các địa phương và người dân biết, chủ động ứng phó. Thường trực Ban Chỉ huy và các thành viên Ban Chỉ huy PTDS-PCTT&TKCN thành phố thường xuyên theo dõi, diễn biến tình hình thiên tai để có các giải pháp chủ động phòng, chống và chỉ đạo khắc phục hậu quả kịp thời.

Mới đây, tại Hội nghị tổng kết công tác PCTT-TKCN năm 2024 và triển khai nhiệm vụ năm 2025, ông Nguyễn Ngọc Hè, Phó Chủ tịch UBND TP Cần Thơ, Phó trưởng Ban Chỉ huy PTDS-PCTT&TKCN thành phố, chỉ đạo: Các sở, ngành, địa phương tiếp tục thực hiện nghiêm túc các văn bản chỉ đạo của Trung ương, thành phố về công tác PCTT-TKCN trên địa bàn; tổ chức tổng kết, đánh giá, rút kinh nghiệm về công tác PCTT-TKCN năm 2024, trên cơ sở đó phát huy những ưu điểm, những công việc mang lại hiệu quả thiết thực và làm rõ nguyên nhân những mặt còn hạn chế, yếu kém để có biện pháp chấn chỉnh, khắc phục; đồng thời xây dựng phương án, nhiệm vụ năm 2025 sát với tình hình thực tế địa phương, đơn vị mình, có tính đến những yếu tố bất thường do biến đổi khí hậu. Trước tiên, các cấp, các ngành khẩn trương củng cố, kiện toàn và phân công nhiệm vụ cụ thể đảm bảo cho công tác tham mưu về PCTT liên tục, thông suốt, hiệu quả; phổ biến kinh nghiệm phòng, tránh thiên tai trên các phương tiện thông tin đại chúng đến người dân nhằm nâng cao nhận thức cho cộng đồng phòng, tránh có hiệu quả; củng cố mạng lưới thông tin liên lạc, mạng lưới cảnh báo, dự báo đảm bảo thông tin thông suốt trong mọi tình huống; thực hiện chế độ trực ban trong mùa mưa bão; chủ động tổ chức các đoàn kiểm tra thực tế để tiến hành rà soát, cập nhật, xác định những khu vực nguy hiểm khi xảy ra mưa, lũ, bão... Các nơi có nguy cơ sạt lở cao có thể gây nguy hiểm đến tính mạng và tài sản của nhân dân trên các tuyến sông, kênh rạch cần kiên quyết tổ chức di dời dân ra khỏi khu vực nguy hiểm đến nơi an toàn, nhất là khu vực nguy hiểm do sạt lở thực hiện nhằm mục tiêu lâu dài là giảm tải, giải phóng mặt bằng trả lại sự thông thoáng của bờ sông, kênh rạch...

Bài, ảnh: HÀ VĂN