Bậc cha mẹ nào cũng mong muốn con cái học hành giỏi giang, thành tài. Xuất phát từ mong muốn chính đáng ấy, không ít phụ huynh đặt kỳ vọng quá lớn, rồi “nhồi nhét” kiến thức cho con với lịch học dày đặc... Điều này vô tình gây ra áp lực nặng nề, thậm chí ảnh hưởng đến sức khỏe, tinh thần của trẻ. Làm sao để cân bằng giữa việc học và chơi, giúp con phát triển toàn diện là điều mà nhiều gia đình quan tâm.

Phụ huynh cần lắng nghe ý kiến của con, cho con được lựa chọn những hoạt động yêu thích để cân bằng giữa việc học tập và giải trí.

Hơn 1 giờ sáng, chị Nga ở quận Ninh Kiều vẫn kèm con ôn thi giữa kỳ. Đã thành thông lệ, cứ đến mỗi kỳ thi, chị lại tăng cường độ học tập của con lên nhiều lần. Chị Nga chỉ có bé Bo là con trai duy nhất nên hết mực thương yêu và đầu tư cho con, nhất là việc học hành. Ngay từ khi vào lớp 1, ngoài thời gian học trên lớp, chị Nga cho con học thêm các môn căn bản. Bé Bo càng lớn, lịch học mỗi lúc càng dày đặc hơn. Ban ngày, Bo học ở trường, tối từ 19-21 giờ đi học thêm, sau đó Bo phải học ở nhà đến tận khuya mới được nghỉ ngơi. Hôm nào không đi học thêm thì sẽ có gia sư đến kèm riêng. Thậm chí ngày chủ nhật, đáng lẽ phải được nghỉ ngơi nhưng chị Nga vẫn cho con học thêm. Chị Nga quan niệm học càng nhiều càng tốt. Trẻ con vốn mê chơi hơn học, nếu không đưa vào khuôn khổ sẽ không đạt được kết quả học tập tốt như mong muốn. Bị ép học quá nhiều nên bé Bo thường xuyên cảm thấy mệt mỏi. Càng lúc, Bo càng mất tập trung học hành, chán ăn, cơ thể suy nhược, hay né tránh và ít trò chuyện cùng cha mẹ.

Gia đình chị Thúy Uyên ở quận Ninh Kiều cũng áp đặt chuyện học hành của con. Vợ chồng chị đều là bác sĩ nên luôn kỳ vọng con trai sẽ nối nghiệp mình. Chị yêu cầu con phải chuyên cần học hành, có thành tích vượt trội so với bạn bè cùng trang lứa. Ngoài giờ học trên lớp, con chị phải học thêm vào tất cả các buổi tối trong tuần; đến cuối tuần lại tiếp tục học ngoại ngữ tại trung tâm. Liên tục đối diện với áp lực từ cha mẹ đã khiến  con chị rơi vào trầm cảm.

Cân bằng giữa việc học và giải trí giúp con trẻ phát triển toàn diện là vấn đề được nhiều phụ huynh quan tâm. Có người băn khoăn làm sao để con có thể tham gia thật nhiều lớp học để ngày càng giỏi hơn; cũng có người mong muốn con phải sống thoải mái với lứa tuổi, được tự do vui chơi, có nguồn năng lượng tích cực. Thực tế, một số gia đình có phương pháp hữu ích để trẻ vừa học vừa chơi hiệu quả.

Chị Ngọc Trinh ở quận Bình Thủy có 2 con gái học lớp 5 và lớp 9. Chị Trinh chia sẻ: “Tôi luôn cân bằng việc học và chơi của con bằng nhiều cách khác nhau. Tôi cùng con xây dựng thời gian biểu hợp lý. Buổi tối, các con học bài trong thời gian 1 giờ; sau đó mới được giải trí. Tuy rằng thời gian học ít nhưng tôi yêu cầu con phải thật nghiêm túc. Tôi cũng thường xuyên quan sát, kịp thời nhắc nhở hoặc khen thưởng khích lệ con trong học tập”. Để giúp con có thời gian vui chơi, thư giãn, vào cuối tuần, chị Trinh cùng con học bơi, học vẽ... giải tỏa căng thẳng, kết nối bạn bè. Chị tâm sự: “Mặc dù công việc bận rộn nhưng vợ chồng tôi luôn quan tâm, cùng các con tham gia những hoạt động trải nghiệm, du lịch khám phá thiên nhiên. Điều này không chỉ giúp các con có thêm kỹ năng sống mà còn mở rộng kiến thức. Từ đó, kích thích sự sáng tạo và hứng thú trong học tập”.

Chị Ngọc Hoa ở quận Cái Răng có 2 con học lớp 9 và lớp 11. Cả 2 đều trong giai đoạn cuối cấp nên cường độ học tập khá cao. Chị Hoa kể: “Sau giờ học ở trường, các con còn phải học thêm, ôn thi. Các con ham học, tôi vui nhưng trong lòng cũng lo lắng nhiều. Mỗi khi thấy con có dấu hiệu căng thẳng, mệt mỏi, tôi luôn khuyến khích con thư giãn, chơi thể thao, đánh đàn, đọc truyện, nghe nhạc, xem phim... Tuy vậy, tôi vẫn luôn theo dõi sát sao, tránh tình trạng các con mê chơi mà quên lãng việc học hành”.

Các chuyên gia tâm lý khuyên rằng, việc cân bằng giữa học tập và giải trí là rất cần thiết. Phụ huynh thường có tâm lý ép con học quá nhiều. Điều này không sai, tuy nhiên, cần phải theo phương pháp khoa học, phù hợp với độ tuổi, tính cách, tâm lý của con. Việc ép con học quá nhiều không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe, thể trạng mà còn tác động tiêu cực đến tâm lý, khiến trẻ căng thẳng, áp lực, sợ việc học. Vì vậy, phụ huynh nên xây dựng một môi trường học tập thoải mái, thời gian biểu hợp lý, cân bằng giữa học tập, vui chơi và nghỉ ngơi giúp trẻ phát triển toàn diện. Cùng với đó là sự gần gũi, làm bạn cùng con để tìm hiểu suy nghĩ, mong muốn và có những định hướng đúng đắn, giúp con tự tin vào bản thân, phát huy tiềm năng và vươn tới thành công. 

Bài, ảnh: KIẾN QUỐC