Ngày 23-1, Hội thảo quốc gia “Các lý thuyết kinh tế chính trong bối cảnh phát triển mới của thế giới và những vấn đề rút ra cho Việt Nam” do Hội đồng Lý luận Trung ương chủ trì, phối hợp với một số Học viện, trường Đại học chuyên ngành kinh tế trong cả nước tổ chức tại TP Hạ Long, Quảng Ninh đã kết thúc sau gần 2 ngày làm việc nghiêm túc, thảo luận sôi nổi và tranh luận thẳng thắn của các đại biểu tham dự Hội thảo.

Đây là cuộc Hội thảo quy mô lớn ở cấp quốc gia thu hút sự tham gia của hầu hết các học giả, chuyên gia hàng đầu của đất nước. Hội thảo đã tập trung thảo luận về ba lý thuyết kinh tế chính: học thuyết kinh tế của Marx, lý luận của Keynes và trường phái Tự do mới và việc vận dụng các lý thuyết này vào thực tiễn phát triển của Việt Nam.

Hội thảo đã tập hợp được 111 bài viết của các nhà khoa học, nhà quản lý trong cả nước, trong đó có gần 40 ý kiến tham luận trực tiếp tại hội trường với nhiều ý tưởng mới, súc tích, sắc sảo và kiến nghị thiết thực.

Các ý kiến và bài viết đều nhất trí cao về mục tiêu phát triển “dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh” và khẳng định vai trò nền tảng học thuyết kinh tế của Marx trong bối cảnh hiện nay. Cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu lần này và sự bất lực của các lý thuyết kinh tế tư sản một lần nữa khẳng định sức sống mãnh liệt của chủ nghĩa Marx. Phương pháp luận của Marx vẫn nguyên giá trị giúp chúng ta nhận diện mối quan hệ giữa chu kỳ phát triển với các vấn đề cơ cấu, thể chế. Chính vì thế, dòng chủ lưu tư duy kinh tế cần phải dựa vững chắc trên nền tảng học thuyết của Marx và nhất là phương pháp luận Mácxít.

Trong bối cảnh mới của thế giới và Việt Nam, cần tiếp tục tìm tòi, phát triển lý luận để có thể vận dụng một cách tốt nhất chủ nghĩa Mác - Lênin và các dòng lý thuyết kinh tế khác vào sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Thành công của công cuộc đổi mới trong 25 năm qua chứng tỏ, trong chặng đường đầu của thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội, để thúc đẩy lực lượng sản xuất phát triển, phải khai thác triệt để những điểm mạnh vốn có của cơ chế thị trường, tạo lập và phát triển đồng bộ các thị trường, đặc biệt phải không ngừng hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng XHCN. Vì vậy, trên cơ sở học thuyết của Marx, chúng ta cần tiếp thu một cách sáng tạo những nhân tố hợp lý từ các lý thuyết kinh tế Cổ điển, Keynes, Tự do mới và các dòng lý thuyết kinh tế khác...

Kết luận tại Hội thảo, đồng chí Tô Huy Rứa, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương, Chủ tịch Hội đồng lý luận Trung ương nhấn mạnh: Trong thời gian tới, phát triển lý luận là yêu cầu cấp thiết, cần phải tiến hành thường xuyên, gắn chặt với việc giải quyết những vấn đề thực tiễn phát triển của đất nước. Công tác lý luận cần tiếp tục làm rõ hơn những vấn đề cốt lõi của con đường phát triển của Việt Nam . Việc hoàn thiện mô hình phát triển trên cơ sở tiếp tục khẳng định những nguyên tắc cơ bản của kinh tế thị trường, đồng thời phát huy những ưu thế của chế độ XHCN, đặc biệt là vai trò lãnh đạo của Đảng trong việc hoạch định đường lối đúng đắn, vai trò điều hành của Chính phủ trong việc chỉ đạo thực thi chính sách một cách quyết liệt, vai trò quan trọng của hệ thống chính trị trong việc củng cố sự đồng thuận xã hội và khối đại đoàn kết toàn dân tộc, vai trò trụ cột của khu vực kinh tế nhà nước trong việc duy trì ổn định vĩ mô và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

Phép biện chứng, linh hồn của chủ nghĩa Marx đòi hỏi chúng ta phải không ngừng bổ sung và hoàn thiện hệ thống lý luận về kinh tế như Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chỉ rõ “Không thể cấm bổ sung cơ sở lịch sử của chủ nghĩa Marx bằng cách đưa thêm những tư liệu mà Marx ở thời mình không thể có được”. Với tinh thần đó, Ban Tổ chức Hội thảo sẽ tập hợp ý kiến của các nhà khoa học để tổng hợp và khái quát thành một bản kiến nghị hoàn chỉnh trình lãnh đạo Đảng và Nhà nước. Các kiến nghị tại Hội thảo sẽ góp phần tích cực vào việc biên soạn các văn kiện của Đại hội Đảng lần thứ XI - sự kiện được kỳ vọng sẽ mở ra một chương mới trong sự nghiệp phát triển đất nước.

ĐOÀN MINH HUỆ (TTXVN)