Chính phủ Ấn Độ vừa lên tiếng bác bỏ kết quả một nghiên cứu nói rằng hàng triệu người nước này đã chết do đại dịch COVID-19, gấp nhiều lần con số thống kê chính thức.

Các bệnh viện Ấn Độ luôn trong tình trạng đầy ắp bệnh nhân COVID-19. Ảnh: AFP

Dù vậy, New Delhi trong một tuyên bố cho biết một số bang đang “điều chỉnh” dữ liệu sau khi chứng kiến số ca nhiễm SARS-CoV-2 tăng đột biến trong tháng 4 và tháng 5.

Cao gấp 8-11 lần

Trước đó, Trung tâm Phát triển Toàn cầu (CGD - Mỹ) hôm 20-7 cho biết có từ 3,4-4,7 triệu người đã chết ở Ấn Độ do COVID-19, cao gấp 8-11 lần so với con số thống kê chính thức, biến Ấn Độ trở thành nước có số người chết do virus Corona cao nhất thế giới. Nghiên cứu đã làm dấy lên nghi ngờ về số người chết chính thức được công bố tại quốc gia Nam Á này. Theo đó, Ấn Độ hiện đang xếp thứ 3 thế giới về số người chết với hơn 419.500 trường hợp, cùng với gần 31,3 triệu ca nhiễm. Mỹ đang dẫn đầu với hơn 626.000 người chết (35,2 triệu ca nhiễm) và Brazil xếp thứ 2 với hơn 547.000 trường hợp tử vong (19,5 triệu ca nhiễm).

Để đi đến kết quả trên, các chuyên gia CGD đã thực hiện cuộc điều tra số liệu thực tế quy mô lớn nhất tại quốc gia 1,3 tỉ dân. Họ dựa trên các trường hợp tử vong từ tất cả nguyên nhân trong đại dịch theo số liệu của Ấn Độ, dự đoán của chuyên gia quốc tế, nghiên cứu huyết thanh và khảo sát thực tiễn. Đặc biệt, các chuyên gia xem xét đến “tỷ lệ tử vong vượt mức”, tức số trường hợp tử vong tăng thêm so với thời điểm bình thường và so với tỷ lệ tử vong ở các quốc gia khác.

Song, Chính phủ Ấn Độ hôm 22-7 cho rằng đây là một “giả định táo bạo khi nhận định khả năng tử vong ở bất kỳ người nhiễm bệnh nào là như nhau”, qua đó nhấn mạnh giả thuyết tất cả các trường hợp thiệt mạng do COVID-19 là “không dựa trên sự thật và hoàn toàn ngụy biện”. New Delhi khẳng định có “chiến lược truy vết kỹ lưỡng, xét nghiệm trên diện rộng”, đồng thời thừa nhận dù một số trường hợp nhiễm bệnh có thể không được phát hiện kịp thời nhưng “việc bỏ sót các ca tử vong là điều khó xảy ra”. Tuy nhiên, tuyên bố cũng cho hay, Bộ Y tế nước này “chỉ biên soạn và công bố dữ liệu COVID-19 dựa trên số liệu do chính quyền các bang gửi về”.

Bloomberg vào cuộc

Thông qua việc tiếp cận giới chức trách ở khoảng một nửa trong số 28 tiểu bang, vùng lãnh thổ Ấn Độ để lấy dữ liệu về số người chết trong khoảng thời gian từ tháng 4 đến tháng 5 năm nay và 2 năm trước đó, kết hợp phân tích số liệu của các nhà nghiên cứu và giới chuyên gia, báo Mỹ Bloomberg cũng có phát hiện tương tự. Theo đó, số người chết thực tế ở Ấn Độ do COVID-19 có thể dao động từ 1,3-5 triệu, cao hơn nhiều so với số ca tử vong được công bố. Theo Bloomberg, đây là hệ quả của việc thống kê không đầy đủ, hệ thống đăng ký hộ tịch không chặt chẽ, thiếu hụt xét nghiệm dẫn đến tình trạng các ca tử vong vì COVID-19 được xếp vào chết vì mắc các bệnh lý khác, chẳng hạn như tim mạch. Bloomberg cho hay, chỉ 92% tổng số người chết ở Ấn Độ được khai tử và chỉ 1/5 trong số đó có chứng nhận y khoa.

Phát hiện của Bloomberg tương đồng với ước tính của các nhà nghiên cứu khác. Theo Bhramar Mukherjee, Giáo sư Thống kê sinh học và Dịch tễ học tại Đại học Michigan (Mỹ), số người chết do SARS-CoV-2 tại Ấn Độ tính đến ngày 15-6 là vào khoảng 1,3 triệu người. Trong khi đó, Rukmini S, một nhà báo hàng đầu về dữ liệu, cho biết những gì bà thu thập được cho thấy số người chết lên tới gần 2,5 triệu.

“Cho dù là nguồn dữ liệu hay ước tính nào đi chăng nữa, thì số ca tử vong thực tế do COVID-19 ở Ấn Độ cũng đều có thể cao hơn gấp nhiều lần so với dữ liệu chính thức. Số người chết thực tế có thể là hàng triệu chứ không phải vài trăm ngàn, khiến đây là thảm kịch tồi tệ nhất về sinh mạng con người mà Ấn Độ phải trải qua kể từ khi giành độc lập” - báo cáo của CGD nhấn mạnh.

TRÍ VĂN (Theo AFP, Bloomberg)