Quá trình trao đổi chất phản ánh tất cả cách thức mà cơ thể chúng ta sử dụng và lưu trữ năng lượng. Mọi hoạt động của cơ thể - từ duy trì nhiệt độ cho đến vận động, hô hấp, tiêu hóa thức ăn và lưu thông máu - đều phụ thuộc vào nguồn năng lượng đến từ thực phẩm chúng ta ăn. Tuy vậy, hoạt động trao đổi chất trong cơ thể có thể chậm lại do ảnh hưởng tuổi tác.

Những yếu tố ảnh hưởng đến quá trình trao đổi chất

Ngoài tuổi tác, thì có rất nhiều yếu tố có thể góp phần vào tốc độ trao đổi chất gồm: thành phần cơ thể (khối lượng cơ bắp thấp hơn lượng mỡ), chế độ ăn uống, thuốc điều trị, gien di truyền, hoóc-môn, tình trạng bệnh lý, mức độ hoạt động thể chất. Hoạt động trao đổi chất cũng thay đổi ở phụ nữ đang mang thai và cho con bú.

6 dấu hiệu cảnh báo quá trình trao đổi chất đang chậm lại:

+ Mức năng lượng thấp. Quá trình chuyển hóa chất dinh dưỡng chậm lại có thể dẫn đến cảm giác thiếu năng lượng hoặc mệt mỏi thường xuyên. Những người bị suy giáp (hoặc có nồng độ hoóc-môn tuyến giáp thấp) và thiếu hụt vitamin thường dễ bị mệt mỏi do quá trình trao đổi chất chậm lại.

+ Khó giảm cân. Quá trình trao đổi chất và cân nặng cơ thể có mối liên hệ với nhau. Tốc độ trao đổi chất quyết định lượng calo mà cơ thể chúng ta cần mỗi ngày để duy trì mức năng lượng cân bằng. Thông thường, cơ thể dự trữ thêm calo dưới dạng mỡ. Vì vậy, những người có tốc độ trao đổi chất chậm lại có thể gặp khó khăn trong việc giảm cân.

+ Tóc và móng thay đổi. Tóc và móng của chúng ta liên tục phát triển, nhờ việc sản xuất các prôtêin và tế bào mới. Quá trình này đòi hỏi tiêu hao năng lượng và chịu ảnh hưởng bởi quá trình trao đổi chất chậm. Một số bệnh lý (như suy giáp) có thể làm chậm quá trình trao đổi chất và gây thiếu hụt dinh dưỡng, từ đó làm chậm quá trình phát triển của tóc và móng, khiến móng giòn và tóc mỏng hơn.

+ Gặp vấn đề tiêu hóa. Chuyển hóa chậm cũng có thể làm chậm quá trình tiêu hóa. Tình trạng này khiến thức ăn lưu lại trong đường tiêu hóa lâu hơn, dẫn đến các vấn đề tiêu hóa như táo bón, đầy hơi và chướng bụng.

+ Làn da thay đổi. Chuyển hóa chậm là một trong nhiều nguyên nhân gây khô da. Trong khi các hoóc-môn đóng vai trò dưỡng ẩm cho da, thì suy giáp cùng với sự chuyển hóa chậm do suy giáp có thể gây khô da. Các vấn đề về chuyển hóa prôtêin có thể gây ra các dấu hiệu lão hóa da, như hình thành nếp nhăn và da kém săn chắc.

+ Hay bị lạnh. Quá trình trao đổi chất chậm có thể dẫn đến việc khó duy trì nhiệt độ cơ thể bình thường. Khi quá trình trao đổi chất chậm, nhiệt lượng sinh ra trong cơ thể ít hơn. Vì thế, chúng ta có thể không chịu được môi trường lạnh và thường xuyên cảm thấy lạnh nếu mắc phải một bệnh lý làm chậm quá trình trao đổi chất.

Hay cảm thấy lạnh là một dấu hiệu cho thấy hoạt động trao đổi chất trong cơ thể đang chậm lại. Ảnh: Getty

Những biện pháp giúp duy trì quá trình trao đổi chất khỏe mạnh

Theo các chuyên gia sức khỏe, tốc độ trao đổi chất của cơ thể thường phụ thuộc phần lớn vào tuổi tác, hoạt động thể chất và thành phần cơ thể. Tuy chúng ta không thể kiểm soát tất cả những yếu tố này, nhưng việc kết hợp hoạt động thể chất thường xuyên có thể giúp tăng cường trao đổi chất. Vì các cơ hoạt động trao đổi chất mạnh hơn, các bài tập tăng cường sức mạnh cũng có thể làm tăng quá trình trao đổi chất. Điều này đặc biệt quan trọng ở người lớn tuổi, vì quá trình lão hóa có liên quan đến việc giảm khối lượng cơ.

Bên cạnh đó, duy trì một chế độ ăn uống cân bằng dưỡng chất cũng rất quan trọng để cung cấp tất cả các vitamin, khoáng chất và chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể. Tránh hạn chế calo quá mức, vì điều này có thể gửi tín hiệu đến cơ thể rằng phải làm chậm quá trình trao đổi chất nhằm bảo tồn mức năng lượng.

Ngoài ra, ngủ đủ giấc và thực hiện các mẹo giúp giảm căng thẳng tinh thần (như đọc sách hoặc thiền) cũng giúp ích cho quá trình chuyển hóa dưỡng chất trong cơ thể.

 AN NHIÊN (Theo Verywellhealth.com)