Bà Trần Thị Huyền, quyền Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) TP Cần Thơ đã dành cho phóng viên Báo và Phát thanh, Truyền hình Cần Thơ buổi phỏng vấn về công tác đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ, nhà giáo trong bối cảnh toàn ngành thực hiện Nghị quyết số 71-NQ/TW ngày 22-8-2025 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển GD&ĐT.

* Thực hiện Nghị quyết số 71-NQ/TW của Bộ Chính trị, bà cho biết về vai trò của đội ngũ giáo viên trong việc nâng cao chất lượng giáo dục hiện nay?

- Thực hiện đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục theo tinh thần Nghị quyết số 71, đội ngũ nhà giáo giữ vai trò trung tâm. Giáo viên trực tiếp truyền đạt tri thức, kỹ năng, góp phần hình thành nhân cách học sinh; phương pháp sư phạm và tinh thần trách nhiệm của mỗi thầy cô quyết định chất lượng học tập và uy tín nhà trường. Đội ngũ nhà giáo còn là lực lượng đổi mới, sáng tạo, phát huy năng lực tự học và tự chủ của học sinh. Thầy cô cũng là tấm gương về đạo đức và lối sống, tạo dựng môi trường giáo dục văn hóa, tích cực; là cầu nối giữa nhà trường - gia đình - xã hội, phối hợp các lực lượng trong giáo dục toàn diện học sinh, xây dựng môi trường giáo dục an toàn.

Trong thời gian tới, theo chỉ đạo của Trung ương và chương trình hành động của Thành ủy, kế hoạch của UBND TP Cần Thơ, ngành Giáo dục của thành phố tập trung đảm bảo đội ngũ giáo viên và cán bộ quản lý đủ về số lượng, mạnh về chất lượng; tuyển dụng, bố trí, sử dụng, đào tạo và bồi dưỡng đội ngũ nhà giáo đáp ứng yêu cầu đổi mới và toàn diện về đạo đức, nhân cách, tri thức. Ngành chú trọng xây dựng văn hóa học đường, văn hóa chất lượng, thực học - thực nghiệp gắn với trách nhiệm nêu gương của người thầy. Giáo viên và cán bộ quản lý phải đáp ứng yêu cầu đổi mới nội dung, phương thức giảng dạy; nâng cao hiệu quả giáo dục đạo đức, lý tưởng, lối sống văn hóa; tăng cường giáo dục truyền thống lịch sử, chính trị, pháp luật, kinh tế - tài chính, quốc phòng và an ninh cho học sinh.

Hiện TP Cần Thơ có trên 36.000 giáo viên và cán bộ quản lý. Lực lượng này không ngừng nâng cao năng lực, trở thành động lực quyết định chất lượng và xây dựng nền giáo dục toàn diện, hình thành hệ giá trị con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển mới, công dân toàn cầu.

Cuộc thi Robothon cấp thành phố năm 2025 TP Cần Thơ thu hút nhiều học sinh tham gia, tạo nền tảng góp phần thúc đẩy chuyển đổi số giáo dục của ngành. Ảnh: B.NG

* Trong bối cảnh chuyển đổi số và ứng dụng AI hiện nay, theo bà vai trò của giáo viên sẽ thay đổi ra sao?

- Vai trò của nhà giáo không mất đi mà được nâng lên. Giáo viên chuyển từ truyền đạt kiến thức sang định hướng, gợi mở tư duy, hỗ trợ học sinh phân tích, phản biện và sáng tạo. Thầy cô tiếp tục giữ vai trò then chốt trong giáo dục cảm xúc - xã hội, truyền cảm hứng và đồng hành cùng học sinh - những giá trị mà AI không thể thay thế.

Giáo viên chủ động khai thác AI để nâng cao hiệu quả công việc, như: chấm bài, xây dựng học liệu, phân tích dữ liệu học tập nhằm cá nhân hóa dạy học; đồng thời kiến tạo môi trường học tập số, lựa chọn công nghệ phù hợp, bảo đảm an toàn thông tin và sử dụng AI đúng chuẩn mực.

Trong thời đại AI, mục tiêu của người thầy là phát triển năng lực toàn diện cho học sinh, giúp các em biết tự học, sáng tạo và sử dụng công nghệ một cách thông minh, có trách nhiệm. AI thay đổi cách dạy, nhưng không thay thế được giáo viên. Giáo viên trở thành nhà sư phạm cấp cao, kết hợp công nghệ để nâng cao chất lượng giảng dạy và phát triển toàn diện cho học sinh. Sắp tới, ngành Giáo dục của thành phố sẽ đề xuất kế hoạch chuyển đổi số, trong đó ứng dụng AI vào Chương trình Giáo dục phổ thông 2018.

* Bà có thể cho biết những trăn trở trong phát triển đội ngũ nhà giáo hiện nay?

- Hiện nay, ngành Giáo dục của TP Cần Thơ đối mặt nhiều khó khăn trong phát triển đội ngũ. Nhất là tình trạng thừa - thiếu giáo viên cục bộ, cơ cấu môn học và bậc học chưa hợp lý, việc sắp xếp lại trường lớp và nhân sự còn vướng mắc. Ở một số địa bàn, quy mô trường nhỏ, điều kiện chia sẻ chuyên môn hạn chế, nơi thừa giáo viên, nơi lại thiếu, ảnh hưởng đến triển khai Chương trình Giáo dục phổ thông 2018.

Chuyển đổi số và chương trình mới đòi hỏi giáo viên liên tục bồi dưỡng, nhưng khả năng tiếp cận không đồng đều, tạo khoảng cách về năng lực. Cơ sở vật chất chưa đồng bộ, nhất là ở vùng ven, nhiều nơi thiếu phòng chức năng, thiết bị xuống cấp hoặc hạn chế quỹ đất nên khó đạt chuẩn. Ngoài ra, do ưu tiên nguồn lực cho tổ chức bộ máy sau hợp nhất, một số chương trình đào tạo, bồi dưỡng và nâng chuẩn giáo viên bị chậm, trong khi điều kiện học tập giữa trung tâm và nông thôn còn chênh lệch.

* Thưa bà, thành phố có những giải pháp nào để khắc phục khó khăn nêu trên?

- Sở GD&ĐT thành phố xác định tinh thần “biến khó khăn thành động lực, lấy đổi mới làm trọng tâm” và đang triển khai đồng bộ nhiều giải pháp nhằm củng cố, phát triển đội ngũ nhà giáo. Ngành phối hợp UBND cấp xã rà soát biên chế, điều động giáo viên từ nơi thừa sang nơi thiếu, xây dựng kế hoạch tuyển dụng; tạm thời thực hiện hợp đồng theo Nghị định số 111/2022/NĐ-CP ngày 30-12-2022 của Chính phủ về hợp đồng đối với một số loại công việc trong cơ quan hành chính và đơn vị sự nghiệp công lập, thỉnh giảng và phân công dạy liên trường để đáp ứng nhu cầu trước mắt.

Sở thiết lập cơ chế quản lý thống nhất với UBND xã, phường; phân công lãnh đạo, chuyên viên phụ trách địa bàn; thành lập các cụm chuyên môn liên trường và tăng cường sinh hoạt chuyên môn trực tuyến, phát huy đội ngũ giáo viên cốt cán. Giáo viên vùng khó khăn được tiếp cận chuyển đổi số và các phương pháp mới theo Chương trình Giáo dục phổ thông 2018 thông qua hệ thống cốt cán khu vực, bổ sung thiết bị - hạ tầng số và phát triển thư viện bài giảng mẫu.

Đồng thời rà soát, sửa chữa cơ sở vật chất, bổ sung trang thiết bị, đẩy mạnh kiểm định chất lượng và xây dựng trường chuẩn quốc gia. Sở GD&ĐT đề nghị sự phối hợp chặt chẽ của các sở, ngành trong việc mở lớp bồi dưỡng, bố trí biên chế phù hợp, cũng như sự hỗ trợ của UBND xã, phường trong việc bố trí nhân sự phụ trách giáo dục, tạo điều kiện cho giáo viên tham gia bồi dưỡng và xây dựng đội ngũ cốt cán tại chỗ.

Ngành tiếp tục đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ nhà giáo đáp ứng yêu cầu đổi mới, chuyển đổi số và tiên phong trong thực hiện đề án đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ hai mà Chính phủ vừa ban hành. Ngành tiếp tục tham mưu với Sở Nội vụ, Sở Tài chính để trình UBND thành phố kế hoạch thực hiện chương trình hành động Nghị quyết số 71-NQ/TW của Bộ Chính trị; trong đó chú trọng kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng giáo viên hằng năm với nhiều hình thức, đào tạo, bồi dưỡng thường xuyên, bồi dưỡng theo chuyên đề đáp ứng đầy đủ các tiêu chí mà ngành giáo dục đang đặt ra đối với nhà giáo hiện nay.

* Nhân Ngày Nhà giáo Việt Nam 20-11, bà có mong muốn và thông điệp gì gửi đến viên chức, người lao động ngành giáo dục?

- GD&ĐT là sự nghiệp của Đảng, Nhà nước và toàn xã hội. Người thầy trực tiếp “trồng người”, nhưng để hoàn thành sứ mệnh trong bối cảnh mới, bên cạnh sự quan tâm của ngành, nỗ lực của nhà trường, rất cần sự đồng hành của chính quyền, cộng đồng và toàn xã hội. Nhà trường tạo môi trường làm việc tốt và khuyến khích giáo viên đổi mới; chính quyền ban hành chính sách tôn vinh, cải thiện chế độ và đầu tư cơ sở vật chất; xã hội giữ gìn truyền thống tôn sư trọng đạo và đồng hành cùng nhà trường. Sự hợp lực này giúp giáo viên yên tâm cống hiến.

Bên cạnh đó, toàn thể viên chức, người lao động ngành giáo dục nhận thức sâu sắc rằng GD&ĐT là quốc sách hàng đầu, quyết định tương lai dân tộc. Nghị quyết số 71-NQ/TW mở ra vận hội lịch sử, đòi hỏi đột phá phát triển giáo dục, xây dựng người Việt Nam yêu nước, tự hào dân tộc, có trí tuệ, năng lực và sức khỏe đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước và bảo vệ Tổ quốc. Hiện nay, Đảng, Nhà nước và xã hội đã có nhiều chính sách ưu đãi đặc thù cho nhà giáo, nâng phụ cấp ưu đãi cho giáo viên, nhân viên cơ sở giáo dục mầm non và phổ thông. Tôi mong đội ngũ viên chức, người lao động an tâm công tác, không ngừng học tập, rèn luyện đạo đức, nhân cách, tri thức và thực hiện thắng lợi những nhiệm vụ đột phá phát triển GD&ĐT trong thời gian tới.

* Xin cảm ơn bà!

BÍCH NGỌC (Thực hiện)